Addison Hastalığı: Tehlikeye Dikkat!

Addison hastalığı olan kişiler aşağıdaki semptomları yaşayabilir:

• Kaslarda zayıflık
• Yorgunluk ve yorgunluk
• Cilt renginde koyulaşma
• Kilo kaybı veya iştah azalması
• Kalp atışlarında veya kan basıncında bir azalma
• Düşük kan şekeri seviyeleri
• Bayılma
• Ağızda yaralar
• Tuz isteği
• Mide bulantısı
• Kusma
• Sinirlilik veya depresyon

⇒Addison hastalığı çok uzun süre tedavi edilmezse, bir Addison krizi haline gelebilir. Addison krizi, hayati tehlike arz eden bir tıbbi acil durumdur. Siz veya tanıdığınız birileri aşağıdakileri yaşamaya başlarsa derhal 112’yi arayın:

• Zihinsel durum değişiklikleri (karışıklık, korku veya huzursuzluk)
• Bilinç kaybı
• Yüksek ateş
• Bel, karın veya bacaklarda ani ağrı

Tedavi edilmeyen bir Addison krizi şok ve ölüme neden olabilir.

⇒Addison hastalığı için iki ana sınıflandırma vardır: birincil adrenal yetmezlik ve ikincil adrenal yetmezlik. Hastalığınızı tedavi etmek için doktorunuzun hastalığınızdan hangi tipin sorumlu olduğunu bulması gerekecektir.

1.Birincil Adrenal Yetersizlik

⇒Birincil adrenal yetersizlik, adrenal bezleriniz artık hormon üretemeyecek kadar ciddi şekilde hasar gördüğünde meydana gelir. Bu tür Addison hastalığı, en çok bağışıklık sisteminizin adrenal bezlere saldırması sonucu ortaya çıkar. Buna otoimmün hastalık denir. Otoimmün bir hastalıkta vücudunuzun bağışıklık sistemi, vücudun herhangi bir organını veya bölgesini yanlışlıkla bir virüs, bakteri veya başka bir dış istilacı olarak görür.

Birincil adrenal yetmezliğin diğer nedenleri arasında şunlar vardır:

• Glukokortikoidlerin uzun süreli uygulanması (örneğin prednizon)
• Vücudunuzdaki enfeksiyonlar
• Kanser ve anormal büyümeler (tümörler)
• Kandaki pıhtılaşmayı kontrol etmek için kullanılan bazı kan sulandırıcıları

2.İkincil Adrenal Yetersizlik

⇒Sekonder adrenal yetmezlik; hipofiz bezi, adrenokortikotropik hormon (ACTH) üretemediğinde ortaya çıkar. ACTH, böbreküstü bezine ne zaman hormon salacağını söyler.

⇒Doktorunuzun önerdiği kortikosteroid ilaçları almazsanız, adrenal yetmezlik geliştirmek de mümkündür. Kortikosteroidler astım gibi kronik sağlık durumlarını kontrol etmeye yardımcı olur.

Aşağıdaki durumlarda, Addison hastalığı için daha yüksek bir risk altında olabilirsiniz:

• Kanser olmak
• Antikoagülanlar (kan incelticiler) almak
• Tüberküloz gibi kronik enfeksiyonlara sahip olmak
• Adrenal bezinizin herhangi bir bölümünü çıkarmak için ameliyat olmak
• Tip 1 diyabet veya graves hastalığı gibi otoimmün bir hastalığa sahip olmak

⇒Doktorunuz size tıbbi geçmişinizi ve yaşadığınız belirtileri soracaktır. Fiziksel bir muayene yapacaklar ve potasyum ve sodyum seviyenizi kontrol etmek için bazı laboratuar testleri isteyeceklerdir. Doktorunuz ayrıca görüntüleme testleri isteyebilir ve hormon seviyenizi ölçebilir.

⇒Tedaviniz durumunuza neyin sebep olduğuna bağlı olacaktır. Doktorunuz, böbreküstü bezini düzenleyen ilaçlar yazabilir.

⇒Doktorunuzun sizin için oluşturduğu tedavi planına uymak çok önemlidir. Tedavi edilmeyen Addison hastalığı, Addison krizine yol açabilir.

⇒Durumunuz çok uzun süre tedavi edilmediyse ve Addison krizi adı verilen hayatı tehdit edici bir duruma geçtiyse, doktorunuz ilk önce bunu tedavi etmek için ilaç yazar. Addison krizi düşük tansiyona, kanda yüksek potasyuma ve düşük kan şekeri seviyelerine neden olur.

1.İlaçlar

Sağlığınızı iyileştirmek için bir glukokortikoid ilacı (enflamasyonu durduran ilaçlar) bir arada kullanmanız gerekebilir. Bu ilaçların hayatınızın geri kalanında alınması ve asla dozunun kaçırılmaması gerekir. Adrenal bezlerinizin yapmadığı hormonları değiştirmek için hormon replasmanları yapılabilir.

2.Evde bakım

Daima ilaçlarınızı içeren acil durum kitini elinizde bulundurun. Acil durumlar için doktorunuzdan enjekte edilebilir bir kortikosteroid reçetesi yazmasını isteyin. Ayrıca, başkalarının durumunuzu bilmesi için tıbbi bir uyarı kartını cüzdanınızda ve bileğinizin üzerinde bir bilezik bulundurmak isteyebilirsiniz.

3.Alternatif terapiler

Addison hastalığınız varsa stres seviyenizi düşürmek önemlidir. Sevilen birinin ölümü veya yaralanma gibi büyük yaşam olayları stres seviyenizi yükseltebilir ve ilaçlarınıza verdiğiniz tepkiyi etkileyebilir. Doktorunuzla yoga ve meditasyon gibi stresi azaltmak için alternatif yollar hakkında konuşun.

⇒Addison hastalığı olan insanlar hayatlarının geri kalanında tedavi görmek zorunda kalacaktırlar. Hormon replasman ilaçları gibi tedaviler semptomları daha yönetilebilir hale getirecektir.

⇒Doktorunuzun sizin için yarattığı tedavi planını takip ettiğiniz sürece, verimli bir yaşam sürmek mümkündür.

⇒İlaçlarınızı daima belirtildiği şekilde alın. Çok az veya çok fazla ilaç almak sağlığınız için tehlikeli olabilir. Tedavi planınızın yaşamınız boyunca yeniden değerlendirilmesi ve değiştirilmesi gerekebilir. Bu nedenle doktorunuzu düzenli olarak ziyaret etmeniz önemlidir.

Kaynak: Healthline