Agorafobi Nedir?
Agorafobi, insanların kendilerini hissetmelerini sağlayacak yerlerden ve durumlardan kaçınmasına neden olan bir tür anksiyete bozukluğudur.
Agorafobi Kısaca
Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.
- Dikkat
- Normal
Endişelenmeli Miyim?
Panik atak geçirdiğinizde bu çok korkutucu olabilir. Kalp krizi geçirdiğinizi ya da delirdiğinizi düşünebilirsiniz.Fakat sakin kalmalısınız.
Nasıl Hissederim?
Göğüs ağrısı ,Yoğun bir korku hissi ,Ölme veya aklını kaybetme korkusu ,Sıcak basmaları ve soğuk titreme gibi durumları yaşayabilirsiniz.
Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?
Panik atak teşhisi konduğunda, muhtemelen bir zihin sağlığı uzmanına yönlendirilirsiniz.
- Hapsolmuş
- Çaresiz
- Paniklemiş
- Utanç
- Korkmuş
Agorafobisi olan kişiler sıklıkla stresli bir durumda kendilerini bulduklarında, hızlı bir kalp atışı ve bulantı gibi panik atak belirtileri gösterirler. Bu semptomları, korktukları duruma bile girmeden önce yaşayabilirler. Bazı durumlarda, durum o kadar şiddetli olabilir ki, insanlar bankaya ya da markete gitmek gibi günlük aktivitelerden kaçınıyor ve günlerinin çoğunda evlerinin içinde kalıyorlar.
Ulusal Akıl Sağlığı Enstitüsü (NIMH) Amerikalı yetişkinlerin %0,8’inin agorafobi sahip olduğunu tahmin etmektedir. Vakaların yaklaşık %40’ı ciddi kabul edilir. Durum daha gelişmiş olduğunda agorafobi sizi oldukça etkisiz bırakabilir. Agorafobisi olan insanlar genellikle korkularının irrasyonel olduğunu fark ederler, ancak bu konuda hiçbir şey yapamazlar. Bu, kişisel ilişkilerini ve iş veya okuldaki performanslarını etkileyebilir.
Agorafobiniz olduğundan şüpheleniyorsanız, mümkün olan en kısa zamanda tedavi almak önemlidir. Tedavi semptomlarınızı yönetmenize ve yaşam kalitenizi iyileştirmenize yardımcı olabilir. Durumunuzun şiddetine bağlı olarak, tedavi terapi, ilaçlar ve yaşam tarzı ilaçlarından oluşabilir.
Agorafobi’nin Belirtileri Nelerdir?
Agorafobisi olan kişiler tipik olarak:
- Uzun süreler boyunca evlerini terk etmekten korkarlar
- Sosyal durumda yalnız kalmaktan korkarlar
- Halka açık bir yerde kontrolü kaybetmekten korkarlar
- Araba ya da asansör gibi kaçmanın zor olduğu yerlerde olmaktan korkarlar
- Başkalarından dışlanmak veya terk edilmekten korkarlar
- Endişeli veya çalkalanmışlardır.
Agorafobi sıklıkla panik ataklarla çakışır. Panik ataklar bazen anksiyete ve diğer akıl sağlığı bozuklukları olan kişilerde ortaya çıkan bir dizi semptomdur. Panik ataklar, aşağıdakiler gibi çok çeşitli ciddi fiziksel semptomlar içerebilir:
- Göğüs ağrısı
- Hızlı atan kalp
- Nefes darlığı
- Baş dönmesi
- Titremek
- Boğulur gibi hissetmek
- Terlemek
- Sıcak basmaları
- Üşüme
- Mide bulantısı
- İshal
- Uyuşma
- Karıncalanma hissi
Agorafobisi olan insanlar, stresli veya rahatsız edici bir duruma girdiklerinde panik atakları yaşayabilir ve bu da rahatsız edici bir durumda olma korkusunu daha da artırır.
Agorafobi Nedenleri
Agorafobinin kesin nedeni bilinmemektedir. Bununla birlikte, agorafobi geliştirme riskinizi artırdığı bilinen birçok faktör vardır. Bunlar şunları içerir:
- Depresyon
- Klostrofobi ve sosyal fobi gibi diğer fobiler
- Yaygın anksiyete bozukluğu veya obsesif kompulsif bozukluk gibi başka bir anksiyete bozukluğu türü
- Fiziksel veya cinsel istismar geçmişi
- Madde bağımlılığı sorunu
- Agorafobi aile geçmişi
Agorafobi kadınlarda, erkeklerden daha yaygındır. Genellikle genç erişkinlikte başlar. 20 yaş, başlangıç yaş ortalamasıdır. Ancak, durumun belirtileri her yaşta ortaya çıkabilir.
Agorafobi Nasıl Teşhis Edilir?
Agorafobi semptom ve bulgulara göre teşhis edilir. Doktorunuz, ne zaman başladığı ve ne sıklıkta yaşadığınız da dahil olmak üzere belirtilerinizi soracaktır. Tıbbi geçmişiniz ve aile geçmişinizle ilgili sorular soracaktır. Ayrıca, belirtileriniz için fiziksel nedenleri dışlamak için kan testleri yapabilirler.
Agorafobi tanısı konabilmek için belirtilerinizin Amerikan Psikiyatri Birliği’nin Zihinsel Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabında (DSM) belirtilen belirli kriterleri karşılaması gerekir. DSM, akıl sağlığı koşullarını teşhis etmek için sağlık hizmeti sağlayıcıları tarafından sıklıkla kullanılan bir kılavuzdur.
Agorafobi teşhisi konması için aşağıdaki durumlardan iki tanesinde yoğun bir korku veya endişe hissetmelisiniz:
- Tren veya otobüs gibi toplu taşıma araçlarını kullanma
- Mağaza veya otopark gibi açık alanlarda olmak
- Asansör veya araba gibi kapalı alanlarda olmak
- Kalabalıkta olmak
- Evde yalnız kalmak
Agorafobi ile panik bozukluğu tanısı için ek kriterler vardır. Tekrarlayan panik ataklarınız olmalı ve aşağıdakileri en az bir panik atak takip etmelidir:
- Daha fazla panik atak geçirme korkusu
- Kalp krizi geçirme veya kontrolü kaybetme gibi panik ataklarının sonuçlarından korkma
- Panik atakların bir sonucu olarak davranışınızda bir değişiklik
Belirtileriniz başka bir hastalıktan kaynaklanıyorsa agorafobi teşhisi konmayacaksınız. Ayrıca madde bağımlılığı veya başka bir bozukluktan dolayı da olamazlar.
Agorafobi Nasıl Tedavi Edilir?
Agorafobi için bir dizi farklı tedavi vardır. Muhtemelen tedavi yöntemlerinin bir kombinasyonuna ihtiyacınız olacaktır.
1.Terapi
2.İlaçlar
3.Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Agorafobi Olan İnsanlar için Prognoz nedir?
Agorafobiyi önlemek her zaman mümkün değildir. Bununla birlikte, anksiyete veya panik bozuklukların erken tedavisi yardımcı olabilir. Tedavi ile daha iyi olmanız için iyi bir şansınız var. Tedavi daha erken başladığında daha kolay ve hızlı olma eğilimindedir, bu yüzden agorafobi olduğundan şüpheleniyorsanız, yardım istemekten çekinmeyin. Bu bozukluk, günlük aktivitelere katılmanızı engelleyeceğinden oldukça zayıflatıcı olabilir. Tedavi yoktur, ancak tedavi semptomlarınızı büyük ölçüde rahatlatabilir ve yaşam kalitenizi artırabilir.
Kaynak: Healthline
Yorumlar (0)