Akut Miyeloid Lösemi (AML) Nedir?

Bu durum aşağıdaki adlarla da bilinir:

• Akut miyelositik lösemi
• Akut miyeloid lösemi
• Akut granülositik lösemi
• Akut lenfositik olmayan lösemi

Ulusal Kanser Enstitüsü’ne (NCI) göre, Amerika Birleşik Devletleri’nde her yıl tahmini 19.520 yeni AML vakası olur.

Erken evrelerinde, AML semptomları gribe benzeyebilir ve ateşiniz ve yorgunluğunuz olabilir.

Diğer semptomlar şunları içerebilir:

• Kemik ağrısı
• Sık burun kanaması
• Diş etlerinde kanama ve şiş
• Kolay morarma
• Aşırı terleme (özellikle geceleri)
• Nefes darlığı
• Açıklanamayan kilo kaybı
• Kadınlarda normal daha ağır adetler

⇒AML, kemik iliğindeki hücrelerin gelişimini kontrol eden DNA’daki anormalliklerden kaynaklanır.

⇒AML’niz varsa, kemik iliğiniz olgunlaşmamış sayısız WBC’ler oluşturur. Bu anormal hücreler sonunda miyeloblast adı verilen lösemik WBC’ler haline gelir.

⇒Bu anormal hücreler birikerek sağlıklı hücreleri değiştirir. Bu, kemik iliğinin düzgün çalışmamasına ve vücudunuzun enfeksiyonlara karşı daha duyarlı olmasına neden olur.

⇒DNA mutasyonuna neyin sebep olduğu tam olarak belli değildir. Bazı doktorlar kimyasallara, radyasyona ve hatta kemoterapide kullanılan ilaçlara maruz kalmayla ilgili olabileceğine inanmaktadır.

⇒AML geliştirme riskiniz yaşla birlikte artar. AML tanısı alan bir kişinin yaş ortalaması yaklaşık 68’dir ve bu durum çocuklarda nadir görülür.

⇒AML, erkeklerde ve kadınlarda eşit oranda etkilenmesine rağmen erkeklerde kadınlardan daha yaygındır.

⇒Sigara içmenin, AML geliştirme riskinizi arttırdığı düşünülmektedir. Benzen gibi kimyasal maddelere maruz kalabileceğiniz bir sektörde çalışıyorsanız, ayrıca daha yüksek risk altındasınızdır.

⇒Ayrıca, miyelodisplastik sendromlar (MDS) gibi bir kan rahatsızlığınız veya Down sendromu gibi bir genetik rahatsızlığınız varsa da riskiniz artar.

⇒Bu risk faktörleri, mutlaka AML geliştireceğiniz anlamına gelmez. Aynı zamanda, bu risk faktörlerinden herhangi birine sahip olmadan da AML’yi geliştirmeniz mümkündür.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) sınıflama sisteminde farklı AML grupları bulunur:

• Kromozomal değişiklikler gibi tekrarlayan genetik anormallikleri olan AML
• Miyelodisplaziye bağlı değişikliklerle aml
• Radyasyon veya kemoterapinin neden olabileceği tedaviyle ilişkili miyeloid neoplazmalar
• AML, başka türlü sınıflandırılmamış
• Miyeloid sarkom
• Down sendromunun miyeloid proliferasyonları
• Belirsiz soy ağacının akut lösemisi

⇒Bu gruplarda AML’nin alt tipleri de mevcuttur. Bu alt tiplerin adları, AML’ye neden olan kromozomal değişimi veya genetik mutasyonu gösterebilir.

⇒Böyle bir örnek, kromozom 8 ve 21 arasında bir değişiklik meydana gelmesi olan t(8;21)’li AML’dir.

⇒Diğer birçok kanserin aksine, AML geleneksel kanser aşamalarına ayrılmaz.

AML tedavisi iki fazdan oluşur:

1.Remisyon indüksiyon tedavisi

• Remisyon indüksiyon tedavisinde kemoterapi kullanılarak vücudunuzda mevcut lösemi hücreleri öldürülür. Tedavi sırasında çoğu insan hastanede kalır, çünkü kemoterapi ayrıca sağlıklı hücreleri de öldürürerek enfeksiyon ve anormal kanama riskinizi arttırır.
• Akut promyelositik lösemi (APL) adı verilen nadir bir AML formunda, arsenik trioksit veya all-trans retinoik asit gibi antikanser ilaçları lösemi hücrelerinde spesifik mutasyonları hedeflemek için kullanılabilir. Bu ilaçlar lösemi hücrelerini öldürür ve sağlıksız hücrelerin bölünmesini önler.

2.Konsolidasyon tedavisi

• Remisyon sonrası tedavi olarak da bilinen konsolidasyon terapisi, AML’yi remisyonda tutmak ve nüksetmesini önlemek için çok önemlidir. Konsolidasyon tedavisinin amacı, kalan lösemi hücrelerini yok etmektir. Konsolidasyon tedavisi için bir kök hücre nakli gerekebilir. Kök hücreler sıklıkla vücudunuzun yeni ve sağlıklı kemik iliği hücreleri oluşturmasına yardımcı olmak için kullanılır.
• Kök hücreler bir donörden gelebilir. Daha önce remisyona giren lösemi hastalığınız varsa, doktorunuz otolog kök hücre nakli olarak bilinen gelecekteki bir nakil için kendi kök hücrelerinizden bazılarını çıkarmış ve depolamış olabilir.
• Bir donörden kök hücre almak, kendi kök hücrelerinizden oluşan bir nakil almaktan daha fazla risk taşır. Bununla birlikte, kendi kök hücrelerinizin naklinde vücudunuzdan alınan numunede bazı eski lösemi hücreleri mevcut olabileceğinden, nüksetme riski daha yüksektir.

• Amerikan Kanser Derneği’ne (ACS) göre, çoğu AML tipi söz konusu olduğunda insanların yaklaşık üçte ikisi remisyon sağlayabilmektedir.
• APL’li insanlar için remisyon oranı %90’a yükseliyor. Remisyon, bir insanın yaşı gibi çeşitli faktörlere bağlı olacaktır.
• AML’li yetişkin Amerikalılar için beş yıllık sağkalım oranı %27,4’tür. AML’li çocuklar için beş yıllık sağkalım oranı %60 ila %70 arasındadır.
• Erken evre tespiti ve acil tedavi ile çoğu insan için remisyon oldukça muhtemeldir. AML’nin tüm belirti ve semptomları kaybolduğunda remisyonda olduğunuz kabul edilir. Beş yıldan fazla bir süredir remisyonda iseniz, AML tedavisini almış sayılırsınız.
• AML semptomları olduğunu tespit ederseniz, bunları tartışmak için doktorunuzla bir randevu ayarlayın. Herhangi bir enfeksiyon belirtisi veya sürekli bir ateş varsa, hemen tıbbi yardım almalısınız.

⇒Tehlikeli kimyasallar veya radyasyonla uğraşıyorsanız, maruziyetinizi sınırlandırmak için mevcut tüm koruyucu ekipmanları giydiğinizden emin olun.

⇒Endişelendiğiniz belirtiler varsa her zaman bir doktora görünün.

Kaynak: Healthline