Arka Çapraz Bağ Yaralanması
Arka çapraz bağ, diz eklemindeki en güçlü bağ dokudur. Bağ dokular, kemikleri birbirine bağlayan güçlü ve kalın dokulardır. Arka çapraz bağlar diz ekleminin arkasından uyluk ve kaval kemiğine kadar uzanır. Arka çapraz bağ, özellikle bacağın arkası başta olmak üzere diz ekleminin sabit durmasına yardımcı olur. Arka çapraz bağ yaralanmaları arasında herhangi bir dokuda gerilme, burkulma ya da yırtılma bulunur. Arka çapraz bağ, diz dokuları arasında en az yaralanan bölgedir. Arka çapraz bağ yaralanmaları bazen dizin aşırı gerdirilmesi olarak da ifade edilir.
Arka Çapraz Bağ Yaralanması Kısaca
Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.
- Dikkat
- Normal
Endişelenmeli miyim?
Arka çapraz bağ yaralanmalarının ciddiyeti, yaralanmanın boyutuna bağlı olarak hafif veya şiddetli olabilir. Bağ doku hafifçe zedelendiyse belirti oluşmayabilir.
Tedavi Edilmediğinde...
Arka çapraz bağ yaralanmalarının ana belirtisi eklemin dayanıksızlığıdır. Tedavi edilmeyen dayanıksızlık, artrite neden olur.
Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?
Arka çapraz bağ yaralanmaları için Ortopedi ve Travmatoloji bölümüne gidilir.
Arka Çapraz Bağ Yaralanmalarının Nedenleri
Arka çapraz bağ yaralanmasının asıl nedeni diz ekleminde ciddi bir travmanın olmasıdır. Arka çapraz bağ yaralanmasının özel nedenlerinden biri dizin aşırı gerdirilmesidir. Bu durum, zıplama gibi atletik hareketler sırasında oluşabilir.
Arka çapraz bağ yaralanmaları, esnetildiği ya da büküldüğü sırada dize darbe alınmasının sonucunda da oluşabilir. Bu yaralanma türü, spor yaparken, düşme sırasında ya da araba kazasında dize sert bir darbe alınmasıyla oluşabilir. Dizde oluşan hafif ya şiddetli, tüm travmalar diz bağlarında yaralanmaya neden olur.
Arka Çapraz Bağ Yaralanmalarının Belirtileri
| Bağ dokudaki kısmi ya da bütüncül yırtılmaların yaygın görülen belirtileri: |
|---|
| Dizde hassasiyet (Genellikle dizin arkasında oluşur.) |
| Diz eklemlerinin dayanıksızlığı |
| Diz ekleminde ağrı |
| Diz ekleminde şişlik |
| Diz ekleminde sertlik |
| Yürümede zorlanma |
Arka Çapraz Bağ Yaralanmalarının Teşhis Edilmesi
| Arka çapraz bağ yaralanmalarını teşhis etmek için doktorunuz çeşitli testler yapacaktır: |
|---|
| Dizi farklı yönlerde hareket ettirmek |
| Dizi fiziksel olarak muayene etmek |
| Diz eklemindeki sıvıyı kontrol etmek |
| Dizin MR’ını çekmek |
| Diz eklemindeki kırılmaları kontrol etmek için röntgen çekmek |
Arka Çapraz Bağ Yaralanmalarını Önlemek
Bu yaralanmalar genellikle kazanın ya da önceden tahmin edilmeyecek durumların sonucunda oluştuğundan önlenmesi zordur. Ancak, diz bağlarında yaralanmayı önlemek için yapılabilecek bazı şeyler bulunur.
| Yapabilecekleriniz: |
|---|
| Yürümek gibi fiziksel aktiviteleri yaparken düzgün teknikleri ve duruşları kullanmak |
| Eklemlerin hareket kabiliyetini artırabilmek için düzenli olarak esneme hareketleri yapmak |
| Eklemlerin dengede olmasını sağlamak için üst ve alt bacak kaslarını çalıştırmak |
| Futbol, kayak ve tenis gibi diz yaralanmalarının çok görüldüğü sporları yaparken dikkatli olmak |
Arka Çapraz Bağ Yaralanmalarının Tedavisi
Arka çapraz bağ yaralanmalarının tedavisi, yaralanmanın şiddetine ve hayat tarzınıza bağlıdır.
| Küçük yaralanmalar için tedavi şunları kapsar: |
|---|
| Sabitleme |
| Buz uygulama |
| Dizi kalp hizasının yukarısına çıkarma |
| Ağrı kesici ilaç kullanma |
| Ağrı ve şişlik geçene kadar fiziksel aktiviteleri kısıtlama |
| Dizi korumak için destek ya da kol değneği kullanmak |
| Hareket kabiliyetini geri kazanmak ve artırabilmek için fizik tedavi veya rehabilitasyon |
| Daha ciddi yaralanmalar için tedavi şunları kapsar: |
| Hareket kabiliyetini geri kazanmak ve artırabilmek için fizik tedavi ya da rehabilitasyon |
| Yırtılan bağ dokusunu düzeltebilmek için ameliyat |
| Eklemin içinin görüntülenmesi için küçük bir fiber optik kameranın kullanıldığı artroskopi |
Arka çapraz bağ yaralanmalarının ana belirtisi eklemin dayanıksızlığıdır. Ağrı ve şişme gibi diğer pek çok belirti zamanla hafifler ancak dayanıksızlık sabit kalır. Arka çapraz bağ yaralanmalarında bu dayanıksızlık, genellikle insanların ameliyatı seçmesine neden olur. Tedavi edilmeyen dayanıksızlık, artrite neden olur.
Arka Çapraz Bağ Yaralanmalarının İyileşmesi
Küçük yaralanmalarda, bağ doku herhangi bir komplikasyon olmadan iyileşebilir. Bağ dokunun esnetildiği zaman bir daha asla önceki dayanıklılığını kazanamayacağını anlamak önemlidir. Yani, bağ doku bir şekilde dayanıksızlaşırsa kolayca tekrar yaralanabilir. Eklem şişebilir ve fiziksel hareketlilik ya da ufak yaralanmalar şişliğe neden olabilir.
Ameliyat gerektirmeyen büyük yaralanmalarda eklem çoğu zaman dayanıksız olur ve kolaylıkla tekrar yaralanır. Bu durumda fiziksel hareketleri yaparken kısıtlanabilir, küçük hareketler sırasında bile acı hissedebilirsiniz. Fiziksel aktivite sırasında eklemi korumak için sargı kullanmanız gerekebilir.
Ameliyat geçiren kişilerde yaralanmanın düzelmesi, dizdeki yaralanmaya ve ameliyatın başarısına bağlıdır. Genel olarak, eklem onarıldıktan sonra hareket kabiliyeti ve dayanıklılık artar. Gelecekte, dizde oluşabilecek yaralanmaları önlemek için fiziksel aktivitelerinizi kısıtlamanız ve koruyucu kullanmanız gerekebilir.
Sadece arka çapraz bağ yaralanmalarının olmadığı diz yaralanmalarında, yaralanmalar daha ciddi olacağından tedavi ve iyileşme farklılık gösterebilir.
Kaynak: Healthline
Yorumlar (0)