Atopik Dermatit: Nasıl Geçer Yöntemleri Görelim

1.Bebeklik dönemi atopik dermatit belirtileri

Kaşımayın: Belirtiler 3-5’inci aylarda ortaya çıkmaya başlar. Bebeğin yüzünde, saçlı deride, yanaklarda kaşıntılı lezyonlar oluşur. Saçlı deride oluşan skuamlar seboreik dermatit görüntüsünü alır. Kaşıntılı lezyonların şiddeti azalıp artarak 2 yaşına kadar sürebilir. Atopik dermatitli bebeklerin % 50’sinde 2 yaşından sonra hastalık kendiliğinden kaybolabilir.

2.Çocukluk dönemi atopik dermatit belirtileri

Çocukluk dönemi atopik dermatit belirtilerinde kollarda, bacaklarda, ellerde ve benzeri vücut bölgelerinde şiddetli kaşıntılı papüller oluşur. Ayrıca yüzde, boyunda da ataklar sırasında skuamlı, eritemli lezyonlar görülür. Belirtiler özellikle kış aylarında şiddetlenir. Yünlü giysiler ve duygusal değişiklikler yeni atakların başlamasında etkilidir. Kedi, köpek tüyleri, tüylü eşyalar yüzdeki, kollardaki, bacaklardaki kaşıntıları alevlendirir.

3.Erişkinlik dönemi atopik dermatit belirtileri

Erişkin dönemde atopik dermatit bölgesel lezyonlar ile karakterizedir. Fakat enfeksiyon, duygusal stres, deri kuruluğu, irritan ve alerjenler ile genarilize formda egzama formları gelişebilir. Atopik egzamanın bu döneminde en önemli komplikasyon eritrodermidir. Atopik dermatit hastalarının ortalama % 10’unda göz rahatsızlıkları gelişebilir. Atopik egzama hastaları bazı enfeksiyonlara karşı duyarlıdır. Örneğin herpes simpleks ve suçiçeği hastalıklarına karşı aşı olmaları sakıncalı olabilir.

Atopik dermatitli cilt bölgesi kaşıntılı, kuru, çatlamış, yara bağlamış ve kızarık olabilir. Belirtiler zaman zaman azalırken, bazen de şiddetlenebilir. Cildin herhangi bir bölgesinde görülebilir, ancak en çok şu bölgelerde görülür:

• Ellerde (özellikle parmaklarda)
• Dirseğin iç bölgesinde
• Dizin arka bölgesinde
• Yüzde (daha çok yetişkin insanlarda)
• Saçlı deride (daha çok çocuklarda)

Atopik dermatit aşağıdaki özeliklere de sahip olabilir:

• İltihaplı bölgeyi kaşımak kanamaya yol açabilir ve ikincil iltihaplar doğurabilir.
• Etkilediği cilt bölgesi koyulaşabilir, belirtiler yatıştığı zaman açılabilir. Bu durum koyu renkli bir cilde sahip olan kişilerde daha belirgindir.
• Kaşıma nedeni ile cilt kalınlaşabilir.

Atopik dermatitli cilt bölgesinin bulaşıcı bir iltihaba yakalanma riski daha büyüktür. Bu durumda aşağıdaki belirtiler de göze çarpabilir:

• Atopik dermatit belirtileri çok daha şiddetlenmesi
• Ciltte akıntı
• Cilt yüzeyinin sarı renkte kabuk bağlaması veya sarı-beyaz noktacıkların oluşması
• Cildin şişmesi ve yara olması
• Yüksek ateşe yakalanmak, genel sağlık seviyesinin düşmesi

Atopik dermatititin kesin nedeni henüz bilinmiyor. Aşağıdaki faktörlerin etkili olduğu düşünülüyor:

1.Kuru Cilt

Atopik dermatiti olan kişilerin büyük çoğunluğu kuru bir cilde sahip. Bu kuruluk, atopik dermatiti tetikleyebilecek etkenlere karşı cildi savunmasız bırakabiliyor.

2.Genetik

Araştırmalar kişinin anne, baba veya kardeşlerinin birinde atopik dermatiti olanların bu hastalığa yakalanma risklerinin daha büyük olduğunu gösteriyor. Dolayısıyla atopik dermatit sadece genetik yatkınlığın yol açabileceği bir sorun olabilir.

3.Tetikleyici Etkenler

Aşağıdaki etkenler atopik dermatiti tetikleyebilir veya atopik dermatit belirtilerinin ortaya çıkmasına-şiddetlenmesine yol açabilir:

Tahriş ediciler: Sabun, deterjan vb. temizlik malzemeleri, banyo köpükleri ve kimyasal içeren diğer ürünlere temas

Çevresel faktörler: Soğuk veya kuru havada bulunmak, rutubetli bir evde yaşamak

Alerjenler: Ev kiri, duman, evcil hayvan tüyleri, polen veya küf gibi alerjenlerle temas (bu alerjenler kişiye göre çok fazla değişkenlik gösterebilir)

Gıda alerjisi: Süt, yumurta, fıstık, soya veya buğday gibi bazı bünyelerde alerjiye yol açabilecek gıdaların tüketimi

Hormon değişiklikleri: Hamile kalmak, adet başlangıcı gibi etkenler

Cilt iltihapları: Diğer cilt iltihapları da atopik dermatiti tetikleyebilir

Bazı vakaların tozlu havada bulunmak veya stres altında olmak, aşırı terlemek, cildin çok ısınması veya soğuması gibi etkenlerle de şiddetlendiği kaydedilmiştir.

Atopik dermatitin kesin tedavisi yoktur. Ancak aşağıdaki öneriler hastalık belirtilerinin büyük ölçüde yok olmasını sağlayabilir:

1.Yaşam Tarzı Önerileri

Kaşımayın: Çok rahatsız hissederseniz tırnaklarınız yerine parmak uçlarınızı kullanın. Bebeklerde parmaksız eldivenler kullanılabilir. İstemsiz kaşımalardan kaynaklanabilecek tahrişi azaltmak için tırnaklarınızı sürekli kısa ve temiz tutun. Aynı amaç için cildinizi kıyafetle (eldiven gibi) örtebilirsiniz.

Tetikleyici Etkenlerden Uzak Durun: Tahriş edicilerden ve alerjenlerden uzak durun. Pamuklu gibi doğal, yumuşak ve iyi dokunmuş kıyafetler kullanın. Evinizi (özellikle yatak odanızı) serin tutun.

Beslenme Önerileri: Alerjiye neden olan gıdalardan uzak durun. Ancak atopik dermatiti kötüleştirdiği gerekçesi ile küçük çocukların gıdalarını sınırlandırmak büyüme geriliğine yol açabilir. Bu konuda bir diyetisyene danışmalısınız.

2.Emoliyan (Cilt Yumuşatıcı) Kremler

Emoliyanlar cildin su kaybını azaltan ve cilt üzerinde koruyucu bir tabaka oluşturan nemlendirici kremlerdir. Aynı zamanda bir miktar iltihap giderici özellikleri de vardır. Düzenli kullanıldıklarında atopik egzama belirtilerinin azma sıklığını azaltacaklardır.

Emoliyan kullanırken;

• Bol miktarda sürün.
• Sert şekilde sürtmek yerine, kıl köklerinin çıktığı doğrultuda süpürerek uygulayın.
• Duştan çıkınca veya elinizi yıkadıktan sonra bir havlu ile dokunarak kurulanın. Cildiniz tamamen kurumadan emoliyan sürün, nemi içeride hapsetsin.
• Günde en az iki defa kullanın.

3.Kortikosteroid Kremler

Cildiniz iltihaplandığında veya yara olduğunda kortikosteroid krem önerilecektir. Birkaç gün içinde iltihabın kaybolmasını sağlayacaktır. İltihabın şiddetine göre hidrokoritzon gibi hafif, klobetazon bütirat gibi orta veya mometazon gibi güçlü kremler önerilebilir.

Uygun doz ve kullanım sıklığı için doktorunuza veya eczacınıza danışınız.

4.Antihistaminler

Kaşıntı şiddetini azaltmak için kullanılabilir. Kaşıntı sizi uykudan uyandıracak şiddette olursa yatıştırıcı etkili antihistamin önerilebilir.

5.Bandaj

Bazı vakalarda atopik dermatitli cilt bölgesi için medikal bandajlar, ıslak sargı veya özel kıyafetler tavsiye edilebilir. Bu ürünler emoliyan veya kortikosteroid kremler uygulandıktan sonra kullanılabilir. Bu sayede cilde iyileşmesi için fırsat verilmiş olur.

6.Keçiboynuzu Pekmezi

Günlük bir yemek kaşığı alınan keçiboynuzu pekmezi içerdiği quercetin gibi maddeler sayesinde atopik dermatite iyi gelir.

Atopik dermatit tedavisi ilaçla ya da doğal yollardan yapılan asıl amaç bölgedeki kaşıntıları ve kızarıklıkları hafifletme yönündedir. Bu nedenle doğal reçeteler ile kaşıntı azaltan atopik dermatit bitkisel tedavi yöntemlerini kullanabilirsiniz. Tedavi sırasında ve sonrasında kızarıklıkların ve kaşıntının artmasına neden olabilecek çevresel faktörlerden, gıdalardan ve alerjik maddelerden uzak durmanız tavsiye edilir. Cilt doktorları ileri derecede kaşıntı yapan ve geniş bölgelere yayılmış atopik dermatit tedavisi için ağız yoluyla alınabilecek ilaçlarda vermektedir. Ayrıca bu alanda kullanılan ışık tedavisi de alternatif tedavi imkanı sağlamaktadır.

• 3 bardak içme suyuna 2 çorba kaşığı nişasta koyun ve eriyinceye kadar karıştırın. Bir tülbent veya pamuklu bir havluyu bu karşımla ıslatın ve kaşıntının olduğu bölgeyi sarın. Bez kurudukça yenileyin.
• 3 bardak içme suyu ve 1 çay bardağı hatmi çiçeğini 15 dakika boyunca kaynatın. Ilımasını bekledikten sonra bir bezi suya batırıp kaşınan bölgeyi sarın. Bu kaşıntının hafiflemesini ve kızarıkların azalmasını sağlayacaktır.
• 5 adet lahana yaprağını yıkadıktan sonra 3 bardak suya koyup kaynatın. Daha sonra lahana yapraklarını ezerek yaranın üzerine uygulayın. 5-6 saatlik aralıklarla bu uygulamayı yenileyebilirsiniz.