Bağırsak Sorunları: Dikkat!

• Hassas bağırsak sendromu (IBS)
• Crohn hastalığı
• Çölyak hastalığı
• Bağırsak tıkanması

IBS her iki bağırsağı da etkiler. Sık sık sindirim sistemi sorunlarına yol açar ve gündelik hayatı olumsuz etkiler. Dünya genelinde insanların %11’ini etkilemektedir.

Crohn Hastalığı bağırsak iltihaplanması hastalığıdır. Ayrıca otoimmun hastalığıdır, yani bağışıklık sisteminiz sizin hasta olmanıza neden olur. Bağırsak, ağız ve anüste doku hasarına yol açabilir.

Çölyak Hastalığı otoimmun bir hastalıktır ve glütenin negatif reaksiyon oluşturmasına neden olur. Eğer çölyak hastalığınız varken glüten yerseniz bağışıklık sisteminiz devreye girer ve ince bağırsağın iç yapısına saldırır.
Bağırsak tıkanması bağırsakların içerisinde tıkanıklıklar oluşmasıdır. Sindirim sisteminizin yiyecekleri işlemesi ve dışkının çıkartılmasına yardım eder.

Bağırsak sorunları kişiden kişiye göre değişebilir. Ancak bazı belirtiler göreceli olarak aynıdır:

• Karında rahatsızlık ve ağrı
• Gaz ve karın şişliği
• Bulantı
• İshal
• Kabızlık
• Kusma

Eğer dışkınızda kan görürseniz acil olarak doktorunuzu arayın. Diğer belirtiler ciddi sorunlarda ortaya çıkar:

• Ateş
• Ani kilo kaybı

Pek çok vakada bağırsak sorunlarının kesin nedeni belli değildir. Örneğin doktorlar henüz IBS için kesin nedeni bulamamıştır. Crohn hastalığının kesin nedeni de hala bir gizemdir. Ancak Crohn hastalığının bazı risk grupları bellidir:

• Sigara içmek
• Çevresel faktörler, örneğin diyet
• Mikrobik ve immünolojik faktörler
• Ailede Crohn hastalığı geçmişi olması
• Yahudi kökenli olmak

Çölyak hastalığı genetik bir hastalıktır. Eğer ailenizde bir kişi de varsa sizde bulunması da muhtemeldir.
Bağırsak tıkanmalarının nedeni ise sakatlıklar, geçmiş ameliyatlar, fıtık ve kanserdir. Bazı ilaçlar da bağırsak tıkanmasına neden olabilmektedir.

Eğer bağırsak sorunu belirtileri görüyorsanız doktorunuzdan randevu alın. Belirtilerinizin teşhisini koyabilirler. Bunu yapmak için çeşitli testler uygulayabilirler.
IBS’yi elemek için doktorunuz ROME olarak bilinen kriterleri inceler. Karın ağrısının yanında aşağıdaki belirtilerden iki tanesi varsa IBS teşhisi konulabilir:

• Bağırsak hareketlerinde sık sık değişim meydana gelmesi
• Dışkının tutarlılığında değişiklik
• Bağırsak hareketlerinden sonra artan belirtiler

Crohn hastalığı ya da bağırsak tıkanmalarının teşhisi için görüntüleme teknikleri kullanılabilir. Örneğin bilgisayarlı tomografi, MRI ya da endoskopi istenebilir. Ayrıca kan tahlili de yapılabilir.

Çölyak hastalığını elemek için doktorunuz kan tahlili ve biyopsi ile ince bağırsaklarınızı inceler. Biyopsi uygulayabilmek için üst endoskopi ve ince bağırsaktan doku örneği alınır.

Diğer sorunları elemek için doktorunuz kan tahlili, dışkı tahlili ya da enfeksiyon şüphesini eler.

1.İlaçlar

Doktorunu IBS ve Crohn hastalığı için ilaç verebilir. IBS hastalığınız var ve ishal iseniz doktorunuz ishal önleyici ilaçlar verecektir. Eğer kabızlık çekiyorsanız dışkı yumuşatıcı ya da müshil verebilir. Ayrıca belirtilerinize bağlı olacak şekilde belirli antidepresan ilaçlar Crohn hastalığı için önemlidir. Eğer Crohn hastalığınız varsa doktorunuz rahatsızlığınızı azaltmak için ağrı kesici verebilir. Ayrıca verebilecekleri diğer ilaçlar, ishal önleyici, dışkı yumuşatıcı, immunoterapi, Kortikosteroid ve antibiyotiktir.

2.Yaşam şekli değişikliği

Doktorunuz bağırsak sorunlarınızı tedavi etmek için diyet değişikliği önerisinde bulunabilir. Yiyecek hassasiyeti çölyak hastalığının, IBS hastalığını ve Crohn hastalığının belirtilerini daha kötü hale getirebilir. Çok fazla ya da çok az yemek de bu sorunlara yol açabilir. Eğer çölyak hastalığınız varsa doktorunuz glütensiz beslenmenizi isteyecektir. Diğer karmaşıklıklardan kaçınmak için arpa, çavdar, buğday içeren ürünlerden kaçının. Eğer glütensiz sertifikası yoksa yulaftan da kaçınmalısınız. IBS ya da Crohn hastalığınız varsa doktorunuz yiyecek seçimlerinizin ve belirtilerinizin girdilerini tutmanızı isteyecektir. Bu sayede durumunuzun kötüleşmesine yol açan yiyecekler tespit edilebilir. Tetikleyen etkenleri bulduğunuz zaman bunun önüne geçmek için adımlar atılır. Mümkün olduğunda dengeli bir diyet sağlamak önemlidir. Doktorunuz ayrıca diyetinizdeki lif miktarını azaltmanız için sizi cesaretlendirebilir. Lif bağırsaklarınızı sağlıklı tutmak için önemlidir. Ancak sık sık ishal oluyorsanız tekrar sağlığınıza kavuşana kadar diyetinizden çıkartmanız iyi olacaktır. Diğer yandan aşırı lif tüketmek sağlığınıza yardımcı olabilir ve kabızlığı önleyebilir. Doktorunuz ayrıca egzersiz, uyku ve stres yönetimi alışkanlarınızda değişiklik yapmanızı da isteyebilir.

3.Ameliyat

Doktorunuz Crohn hastalığı ve bağırsak tıkanıklığı için ameliyatı önerebilir. Eğer Crohn hastalığınız varsa doktorunuz bunu genel olarak yaşam şekli değişiklikleri ve ilaçlar ile tedavi etmek isteyecektir. Eğer bunlar yetersiz kalırsa doktorunuz dokunun alınması ve doku hasarının giderilmesi için ameliyatı önerebilirler. Eğer ciddi bağırsak tıkanması sorunu yaşarsanız doktorunuz bunu almak ya da bypass yapmak için ameliyat yapabilir.