Balın etkileri hakkında reddedilemeyecek gerçekler vardır; çiçek nektarının arılar tarafından tatlı bir iksire dönüştürülmüş hali olan bal antik çağlardan beri insanın en önemli besin kaynaklarından biridir.
Balın çekici rengi ve tadının yanında bu çekiciliğe katkı sağlayan önemli bilimsel süper güçleri de vardır. Bal öylesine sıradışı bir kimyasal kompozisyona sahiptir ki yapılan kazılarda eski çağlara ait Mısır mezarlarında bulunan bal çanaklarında bulunan balın bile bozulmadan kalabilmesi çok ilginçtir. Bal düşük nem miktarıyla ve fazla asidik oluşuyla bakteri ve mikroorganizmalar için kuvvetli bir savunma mekanizmasına sahiptir. Bunun yanında arılar bala bir enzim ve glikoz oksidaz ekleyerek yan ürün olarak hidrojen peroksit oluşmasını sağlarlar. National Health Institue (Ulusal Sağlık Enstitüsü) ne göre bal higroskopik(nem çeken), anti-bakteriyel, anti-enflamatuar ve ölen dokuları atıcı özelliklere sahiptir.
Bu zengin özellikleriyle arı yüzyıllardır bir tıbbi ilaç olarak da kullanılmaktadır. Balın tedavisel ve iyileştirici olarak kullanıldığına dair Sümer tabletlerinde çok miktarda kanıt bulunmuştur. Eski Mısırlılar, Yunanlılar, Romalılar ve diğer bir çok kültür balı deri ve göz rahatsızlıklarına karşı düzenli olarak kullanmıştır.
Bal tüm bu özellikleriyle beraber kaşıntılardan kansere kadar birçok hastalıkta iyileştirici bir etkendir. Aşağıda balın sağlığa çoğu bilimsel olarak da kanıtlanmış 10 mucizevi faydası verilmiştir.
1. Öksürüğü Yatıştırır
2007 yılında Penn State Tıp Kolejin’de 139 çocuğu içeren bir çalışma karabuğday çiçeği içerikli balın öksürük baskılayıcı dekstrometorfan bulundurduğu ve bu sayede çocuklarda öksürüğü azalttığı ve uyku kalitesini artırdığı keşfedilmiştir. Yaşları 1 ile 5 arasında değişen 270 çocuklu başka bir çalışmada ise yatmadan önce 1-2 çay kaşığı bal yiyen çocukların yemeyenlere göre basit soğukların neden olduğu öksürüklerinin sıklığının ve şiddetinin azaldığı ortaya çıkmıştır.
2. Hafızayı Güçlendirir
Reuters tarafından yapılan bir araştırmada menopoz dönemine girmiş 102 sağlıklı kadına her gün 20 gram bal verilmiş, östrojen ve progesteronu da içeren hormon değiştirme terapisi uygulanmıştır, kontrol grubuna ise hiç bir şey verilmemiştir. 4 ay sonra bal tüketenler ve hormon ilaçları alanların kısa dönmeli hafıza testinde 15 kelime fazla hatırladığı görülmüştür.
3. Yaraları İyileştirir
Birçok çalışmada balın yaraları tedavi etmekte etkili bir besin olduğu ortaya çıkmıştır. Bir Norveç araştırmasında şifa verici bir bal olarak bilinen Mediahoney (birçok saflaştırma işleminden geçen bir Yeni Zelanda balı) ve Norveç Orman balının yaralardaki enfeksiyona neden olan tüm bakterileri öldürdüğü ortaya çıkmıştır. Başka bir çalışmada da %80’inin geleneksel tedavi yöntemleriyle iyileşemediği yaralardan ve bacak ülserinden şikayetçi 59 hastada işlenmemiş bal testi uygulanmıştır. Bu hastalardan biri ait hepsinde enfeksiyon kapmış ve steril olmayan yaraların ve ülserin bir hafta içinde steril hale geldiği ortaya çıkmıştır.
Yanık ve yaralar için 15 ml ve 30 ml’lik bal her 12 saatte bir yenilenmek şartıyla yaralı kısımlara sürülürse iyileşme sürecinde ciddi bir hızlanma olacaktır.
4. Besin Değeri Yüksektir
Bal içeriğindeki geniş yelpazedeki mineral ve vitaminlerle, niasin, riboflavin, pantotenik asit, kalsiyum, bakır, magnezyum, manganez, fosfor, potasyum ve çinko ile müthiş bir besin takviyesidir. Bu nedenle şeker yerine bal kullanmak hem tatlı ihtiyacın giderir hem de şekerden alınmayacak sağlığa yararlı bir çok maddenin de vücuda girmesini sağlar.
5. Düşük Beyaz Kan Hücresi Sayısını Artırır
Bal kemoterapinin neden olduğu düşük beyaz kan hücresi miktarının önüne geçer. Bir çalışmada nötrofeni(çok az kan hücresi sayısı) riski olan kanser hastalarının % 40’ında kemoterapi boyunca her gün alınan tedavi edici 2 çay kaşığı balın bu riski ortadan aldırdığı görülmüştür. Bu konuda daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır fakat balın bu konuda büyük bir potansiyel olduğu da yaygınca kanaat görmektedir.
6. Sezonluk Alerjilere İyi Gelir
Birçok insan balın sezonluk alerjilerin belirtilerini azalttığını söylemektedir. Balın antienflamatuar etkileriyle öksürüğü azalttığı bilinmektedir fakat alerjilerin etkilerini tedavi ettiğine dair klinik çalışmalar henüz net bir sonuç vermemiştir. Yine de bazı uzmanlar balın bazı çiçek polenlerini içermesinden dolayı alerjik reaksiyonları ortadan kaldırmada etkili olabileceğini düşünmektedir.
7. Antibiyotiklere Dirençli Bakterileri Öldürür
Klinik çalışmalarda balın yiyecek kaynaklı hastalık patojenleri olan E. coli ve Salmonella ile birlikte her ikisi de hastanelerde ve doktor odalarında yaygın olan metisiline dirençli Staphylococcus ve Pseudomonas aeruginosa gibi bakterileri öldürdüğü ortaya çıkmıştır.
8. Alkolü Metabolize Etmeye Yardımcı Olur
NYU Langone Tıp Merkezi’nin çalışmalarında balın alkolü metabolize etme yeteneğiyle toksitlenmeyi engellemeye ve kandaki alkol seviyesini hızlı bir şekilde düşürmeye yardımcı olduğu ortaya çıkmıştır.
9. Egzersiz ve İdmanlar İçin İyi Bir Enerji Kaynağıdır
Birçok atlet dayanıklılık gerektiren antrenmanlar öncesinde ve sonrasında kas yenilenmesini sağlamak için şeker kaynağı olan spor içeceklerine ve karbonhidrat içerikli jelimsi maddeler tüketmektedir. Bir yemek kaşığı bal 17 gram karbonhidratın yanında diğer besin kaynaklarıyla beraber diğer geleneksel enerji desteklerine göre daha güçlü bir kaynaktır. Su şişesine koyulacak bir miktar bal egzersizler ve idmanlar sırasında vücudun su ihtiyacının yanında enerji ihtiyacını da belli ölçüde giderir.
10. Saç Derisi ve Kepek Problemlerini Giderir
Kronik seboreik dermatit ve kepek problemi olan hastalarla yapılan bir çalışmada katılımcılardan % 10’luk bal içerikli sıcak suyu problemli bölgelerine uygulamalarını ve 3 saat yıkamadan beklemeleri istenmiştir.Tüm hastalarda kaşınmanın ve pullanmanın 1 haftada ortadan kaybolduğu gözlenmiştir. Deri lezyonları ise 2 hafta içinde tamamen kalkmış ve hastalar saç gelişiminde ve saç kaybının önlenmesinde ciddi aşamalar kaydetmiştir. Bu işlem haftalık olarak 6 ay boyunca uygulandığında ise bu rahatsızlıkların bir daha nüksetmemek üzere tamamen iyileştiği gözlenmiştir.
Tüm bunların yanında bal hakkında bilinmesi gereken 2 şey daha vardır. Birincisi balın sağlığa yararlı birçok etkilerinin yanında kalorik olmadığı anlamına gelmez. Bir yemek kaşığı balda 64 kalori vardır. Ayrıca bal 12 aydan küçük çocuklarda bazı bakteri içeriklerinden dolayı öldürücü zehirlenmelere neden olabilmektedir. Bu nedenle 12 aydan küçük bebeklere bal kesinlikle verilmemelidir.
