Aynı zamanda aft olarak da bilinen pamukçuk; ağızda, yanakta, dudakta, boğaz içinde hatta bazen dilde görülen küçük yaralardır. Pamukçuk; dudak ve burun kenarlarında, dudakta yanakta ya da çenede görülen ve virüsten kaynaklanan uçuklarla karıştırılmamalıdır.
Pamukçuk bulaşıcı olmamasına rağmen, bebeklerde pamukçuk görülme ihtimali daha çoktur. Eğer sizin vücudunuz aft oluşumuna meyilliyse çocuğunuzda da %90 ihtimalle pamukçuk görülecektir. Eğer iki taraf da meyilliyse, ihtimal daha da yüksektir.
Bebeklerde Pamukçuk Nedenleri
Pamukçuğun nedeni tam olarak bilinmese de birçok faktör çocuğunuzda bu riski arttırmaktadır.
Dengesiz Beslenme
Beslenmelerinde folik asit, B12 vitamini ve demir eksikliği olan çocuklarda pamukçuk daha sık görülür. Aftlar ayrıca, çocuğun bağışıklık sisteminde sorun olduğunun işareti olabilir.
Alerji
Bazı gıda alerjileri pamukçuk oluşumuna neden olabilir.
Ağız İçi Dokusunda Zedelenme
Ağzın içini ısırmak hatta dişleri sert şekilde fırçalamak bile ağız içindeki dokunun bozulmasına sebep olacağından pamukçuk oluşumuna neden olabilir.
Stres
Stres pamukçuk oluşumunda etkilidir. Ufak bebeğinizin stres yapabileceği faktörleri hayal edebilmek zor olsa da ufak bir endişe bile çocuğu uzun süre etkileyebilir.
Araştırmalar; stres oranı yüksek dönemlerde diğer zamanlara göre pamukçuk oluşumunun daha sık yaşandığını göstermektedir.
Bebeğimde Pamukçuk Olduğunu Nasıl Anlarım?
1) Pamukçuklar bebeğinizin ağzında acı veren kırmızı yaralardır 2 cm’ye kadar görülebilse de genelde çok daha küçüktürler. Bazen pamukçuk oluşmadan önce bölgede karıncalanma ya da yanma görülebilir. Çıktıktan sonra da bölgenin şişmesi ve patlaması yaklaşık bir gün alır.
2) Bundan sonra bölgede kırmızı bir çerçeve içinde üzerinde sarımsı beyaz doku olan bir yara yüzeyi kalır.
3) Çoğu zaman pamukçuk tek başına görülür fakat kümeler halinde de olabilir.
4) Nadir görülen durumlarda pamukçuğa; ateş, şişen lenf düğümleri ve hastalık hissi eşlik edebilir.
5) Pamukçuğun tamamen iyileşmesi yaklaşık 2 hafta sürecektir. Bu süreç içinde bebek acı çekebilir hatta ilk 3-4 gün en zoru olacaktır.
6) Eğer çocuğunuz yılda iki ya da üç kereden fazla pamukçuk çıkarıyorsa ya da pamukçuğun iyileşmesi 2 haftadan uzun sürüyorsa ve yiyip içmeyi reddediyorsa doktorunuza danışın.
7) Pamukçuk tanısı genelde diş hekimi ya da çocuk doktoru tarafından görsel inceleme ile konulur.
Bebeklerde Pamukçuk Tedavisi
Pamukçuk yaraları çoğunlukla evde tedavi edilebilir fakat emzirilen bebeklerde karşılıklı enfeksiyon alışverişi olmuş olabileceğinden bebekle beraber anne de tedavi olmalıdır.
İlaçlar
Doktor mantar önleyici hafif ilaç önerecektir.
Karbamit peroksit (eczaneden temin edebilirsiniz) yara dışını temizlerken dokunun hasar anlamasını da önler. Bu içerikte reçetesiz alınabilecek birçok ilaç eczanelerde mevcuttur. Sıkça sürülmesi gerekebilir. Bebeğiniz başta hoşlanmasa da sonra rahatlama sağlayacaktır.
Doktor pamukçuk için ilaç verdiğinde ilacı uygulamadan bölgenin nemini hijyenik bir peçete yardımıyla alıp temizledikten sonra kulak temizleme pamuğunun üzerine sürdüğünüz az miktarda ilacı yaraya uygulayın.
İlacı uyguladıktan sonra en az 30 dakika bebeği beslemeyin.
Evde Yapılacak Karışımlar
Evde yapacağınız bir karışımla bebeğinizin ağzını günde dört kez çalkalamasını sağlayabilirsiniz. Fakat bu karışımlar yutulmamalıdır. Bebeğiniz yutmaması gerektiğini anlayamayacak kadar küçükse bunu denemeyin.
- 120 gram suyla karıştırılmış 1 çay kaşığı tuz ve 1 çay kaşığı karbonat
Karbonat tedavisi pamukçuk için bilinen eski tedavilerden biridir ve genelde iyi sonuç verir.
Siyah Çay
Siyah çayda yara büzücü ve kapatıcı özelliği olan tanenler vardır. Aft üzerine nemli siyah çay poşeti uygulayabilirsiniz. Ya da tanen özelliği içeren ilaçlara başvurabilirsiniz.
Yoğurt
Yoğurdun pamukçuk oluşumunu önleyici etkisi olduğu gibi iyileştirici özelliği de mevcuttur. Çocuğunuza doğal yoğurt yedirmeniz iyileşmeyi hızlandıracağı gibi acıyı da hafifletecektir.
Sirkeli Su
Bebeğin ağzına soktuğu emzik, biberon ya da oyuncak gibi eşyaları enfeksiyon tekrarlanmaması için sirkeli suda yıkanmalıdır.
Pamukçuk Oluşumu Nasıl Önlenir?
Pamukçuk oluşumu tamamen engellenemez fakat riski azaltmak için bazı önlemler alınabilir:
- Çocuğunuzun ağız hijyenini korumasına yardımcı olun.
- Çocuğunuz için sodyum sülfat içeren diş macunlarından uzak durun.
- Ağız yaralarını engellemek için bebeğin kullandığı malzemelerin plastik olmasına özen gösterin.
- Bebeği sert ya da asidik yiyeceklerle beslemeyin.
- Pamukçuk tekrarlıyorsa alerjik bir reaksiyon olabilir, bunu belirlemek için doktorunuza danışıp alerji testi yaptırın.
- Çocuğa yoğurt yedirmeniz aft oluşumunu engellemeye yardımcı olacaktır.
