Zatürre akciğerlerin enfeksiyon kapması sonucu oluşan hastalıktır. Bu enfeksiyona bakteriler, virüsler, parazit veya mantarlar neden olabilir. Bebeklerde özellikle bağışıklık sisteminin zayıf olması nedeniyle zatürre görülebilir.
Çoğu zatürre vakasında hastalığın başlangıcında burun ve boğazın dahil olduğu solunum sisteminin üst noktalarında enfeksiyon oluşur. Bebeğin boğazı tahriş olduysa veya en az iki gündür hafiflemeyen soğuk algınlığı varsa zatürrenin ilk belirtileri görülmeye başlanmış olabilir.
Bebeklerde Zatürre Belirtileri
Zatürre atakları kısa bir zaman dilimi içine de sığabilir, günlerce de kalabilir. Genel soğuk algınlığı ve zatürre birbiri ile çok ilişkili olduğu için bunları ayırt etmek zor olabilir. Ebeveyn kolaylıkla zatürre belirtilerinin soğuk algınlığı ile karıştırarak hemen yapılması gereken hamleleri yapmayabilirler. Eğer bebeğiniz aşağıdaki belirtileri gösteriyorsa tereddüt etmeden onu doktora götürmelisiniz:
- İştah kaybı
- Bebeğin dışarı mukus atması ile sonuçlanan öksürük krizleri
- Asabi hareketler ve genel bir vücut rahatsızlığı
Bu ilk belirtilerin haricinde bazı vakalarda bebekler daha şiddetli zatürre belirtileri göstermeye başlayabilirler. Bu belirtilere doktor müdahale etmelidir:
- Ateş yükselmesi
- Öksürükle mukus ile birlikte kan veya iltihap da gelmesi
- Bir gün süresince normalde alınandan daha az sıvı tüketilmesi
- Tırnak ve dudakların maviye dönmesi
- Nefes alırken sesin hırıltılı gelmesi
- Nefes alırken derinin kaburga kemikleri arasına girmesi
Bebeklerde Zatürrenin Nedenleri
Bebeklerin vücutlarının enfeksiyonlara karşı daha savunmasız olması onları zatürreye yakalanmaya daha açık hale getirir. Bazı mikroorganizmalar zatürreye neden olabilir.
Zatürrenin bağışıklık sistemi kapasitesi yüksek olmayan bebeklerde görülme olasılığı daha yüksektir:
- Prematüre bebekler
- Kalp ve akciğer sorunları ile doğan bebekler
- Başka bir enfeksiyon kapmış bebekler
Bebeklerde Zatürrenin Tanısı
Bebekte zatürre teşhisi üç farklı aşamada konur. İlk aşamada doktor stetoskop yardımı ile bebeğinizin akciğerinde herhangi bir sıvı oluşumu olup olmadığını kontrol edecektir. Ayrıca bebeğinizin nabzını ölçebilir veya sizin fark ettiğiniz diğer belirtileri sorabilir.
Teşhisin ikinci aşamasında doktorunuz büyük ihtimalle göğüs X ray görüntüsü isteyerek hastalığın akciğere ne kadar hasar verdiğini saptayacaktır. Tanının bu aşaması sadece doktorunuz bebekte gerçekten bir şeylerin ters gittiğini düşünürse gerekli olacaktır. Kan ve mukus testlerinden oluşan üçüncü aşamanın sonunda da enfeksiyona neden olan mikroorganizmanın türü ortaya çıkacaktır.
Bebeklerde Zatürre Tedavisi
Tedavinin türü hastalığın şiddetine göre değişir. Hastalık hafif seyrediyorsa evde tedavi mümkündür. Belirtiler şiddetli ise tedavi için hastaneye gidilmelidir.
Ev Bakımı
Zatürreye yakalanmış bebekler için evde uygulanabilecek bazı tedaviler şunlardır:
- Su veya süt formatında bol sıvı içirin.
- Mümkün olduğunca dinlendirin.
- Bebeğiniz sağlıklı ise ve yeterince büyükse ibuprofen ve bebek parasetamolü verin.
- Gözünüz bebeğinizin tırnak ve dudakları üzerinde olsun. Griye veya maviye dönerse hemen hastaneye götürün çünkü bebeğiniz yeterli miktarda oksijen alamıyor demektir.
- Çocuğunuzda göğüs ağrısı varsa ılık kompres uygulayın veya göğsünün üzerine ısıtıcı yastık koyun.
Antibiyotikler
Bebeğinizdeki zatürre bakteri kaynaklı ise antibiyotik verilmeli. Virüs kaynaklı ise antibiyotikler bir işe yaramayacaktır ancak bebeğinizin bağışıklık sistemi bir süre sonra hastalık belirtilerinin yok olmasını sağlayacaktır.
Bol Su ve Oksijen
Hastaneye yatırılmak zorunda kalan bebeklere damla halinde antibiyotik verilir ve susuz kalmadıklarından emin olunur. Bebeğin nefes almakta zorluk çektiği durumlarda yeterince oksijen aldığından emin olmak için oksijen maskesi de kullanılabilir.
İlaçlarını Düzenli Vermek
Bebeğinize ilaçlarını herhangi bir atlama olmadan zamanında ve doğru miktarda verdiğinizden emin olun. Bu sayede hem bebeğiniz daha hızlı iyileşmiş olur hem de diğer aile fertlerinin hastalığa yakalanma olasılığı düşer.
Öksürük ve Aşırı Mukusu Gidermek
Öksürük, zatürrenin en ısrarcı belirtisidir ve özellikle bebeklere çok sıkıntı verebilir. Öksürük nöbetleri esnasında bebeğin ağzından mukus da gelebilir. Böyle olursa ağzındakini tükürmesini sağlayın. Bunu yapamayacak kadar küçükse ağzındakini dışarı çıkarmak için sırtına hafifçe vurun. Geceleri boynunun altına bir yastık koymak mukusun boğazında kalmamasını sağlamak için güzel bir yoldur.
Bebekleri Zatürreden Korumanın Yolları
Bebeğinizi zatürreden korumak için aşağıdaki koruyucu önlemleri alabilirsiniz:
- Bebeğinizin ellerini ve kendi ellerinizi sık sık yıkayarak, hapşırırken veya öksürürken ağzınızı kapatarak mikropların yayılmasını engelleyin.
- Bebekler için önerilen aşıları tamamlayın. Bu aşılar bebeğinizi zatürrenin de dâhil olduğu birçok hastalıktan koruyacaktır.
- Çocuğunuzun yakınında sigara içmek onun astım ve zatürreye yakalanma riskini artıracaktır, içmeyin.
