Beyinde anevrizma (beyinde baloncuk), beyin damarlarından birinin duvarındaki bir zayıflık nedeni ile damarın genleşmesi ve baloncuk oluşturmasıdır. Patlaması durumunda hayati tehlikeye neden olur.
Beyinde Anevrizma Belirtileri
Beyinde anevrizma yırtılmadığı sürece nadiren belirti gösterir. Ancak yırtılmasa bile çok büyükse veya beyin dokularına baskı yapıyorsa aşağıdaki belirtilere yol açabilir:
- Çift görme, görüş kaybı gibi görme problemleri
- Göz üzerinde veya çevresinde ağrı
- Yüzün bir tarafında görülen hissizlik veya kuvvet kaybı
- Konuşma güçlüğü
- Baş ağrısı
- Denge yitimi
- Odaklanma güçlükleri veya kısa süreli hafıza sorunları
Beyin anevrizması (beyinde baloncuk) patlarsa ölüm tehlikesi doğurur. Acilen hastaneye gidilmelidir. Temel belirtisi çok şiddetli baş ağrısıdır. Beyin kanaması ile birlikte aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Boyun ağrısı, boyunda sertlik
- Işığa karşı aşırı hassasiyet
- Bulanık veya çift görme
- Ani sersemlik
- Bilinç kaybı
- Kriz
- Vücudun bir tarafında oluşan kuvvet kaybı
Çoğu beyinde anevrizma patlamaz, ancak her ihtimale karşı önceden gerekli tedavilerin uygulanmış olması gerekir.
Beyinde Anevrizma Neden Olur?
1) Sigara
Beyinde anevrizma geçiren kişilerin büyük çoğunluğu ya sigara içmekte olan ya da geçmişte bir dönem içmiş kişiler olmaktadır. Sigaranın buna nasıl yol açtığı kesin olarak bilinmiyor. Damar duvarını zayıflatmasının beyin anevrizmasına zemin hazırladığı üzerinde duruluyor.
2) Yüksek Tansiyon
Yüksek tansiyon, damar üzerindeki baskı ve gerilimin artması demektir. Bu baskıya dayanamayan damar duvarında baloncuk oluşabilir. Aşağıdaki etkenler, kişide yüksek tansiyon görülmesi riskini artırır:
- Aşırı kilolu olmak
- Yakın akrabalar arasında yüksek tansiyonu olan kişilerin olması
- Çok fazla tuz tüketmek
- Yeterince meyve ve sebze tüketmemek
- Yeterince egzersiz yapmamak
- Çok fazla kahve veya kafeinli içecek tüketmek
- Çok fazla alkol tüketmek
- 65 yaş üzerinde olmak
3) Kalıtsal Etkenler
Anne, baba veya kardeşlerinde beyin anevrizması olan kişide bu hastalığın görülmesi riski biraz daha yüksektir. Bu kişilerin bayin anevrizması geçirme riski %2’dir.
4) Yaralanmalar ve Bazı Hastalıklar
Başa alınan şiddetli darbeler nadiren beyin anevrizmasına neden olmaktadır. Aşağıdaki hastalıklar da beyin anevrizmasına neden olabilir:
- Ehlers Danlos sendromu, Marfan sendromu gibi damar duvarında zayıflığa neden olan doku hastalıkları
- Otozomal dominant polikistik böbrek hastalığı (ADPKD): Her iki böbrekte ortaya çıkan birden fazla kist ile karakterize bir hastalıktır. (Her 20 ADPKD hastasının birinde beyin anevrizması görülmektedir)
- Aort koarktasyonu (darlığı)
5) Uyuşturucular
Kokain başta olmak üzere birçok uyuşturucu beyin anevrizmasına yol açabiliyor. Damar duvarında iltihaba neden olmaları ve tansiyon dengesini bozmaları bu sonuca götürüyor.
Not: Beyin anevrizması, kırk yaş üzerindeki kadınlarda daha sık görülen bir hastalıktır. Bunun nedeni, damar esnekliğini artıran östrojen hormonunun menopoz sonrasında azalması olabilir.
Beyinde Anevrizma Tedavisi
1) Yakın Takip
Beyin anevrizması (beyinde baloncuk), patlama riski az olduğunda acil cerrahi müdahale gerektirmeyen bir hastalıktır.
- Bu durumda düzenli check-up’larla beyin anevrizması görüntülenir ve takip edilir.
- Tansiyon düşürücü ilaçlar önerilebilir.
- Fazla kiloların atılması ve sağlıklı bir beslenme programı için diyet- egzersiz önerileri verilebilir.
2) Klips Uygulaması
Klip uygulaması, kafatasında veya kaş üzerinde açılan küçük bir kesikten girilerek uygulanan bir cerrahi müdahaledir. Yeri tespit edilen beyin anevrizmasına erişildiğinde üzerine küçük bir metal klips yerleştirilir.
- Bu kalıcı klips, baloncuk çapını azaltır ve damara kendini iyileştirmesi için fırsat tanır.
- Bu uygulama, beyin anevrizması görülen damar çok büyükse gerekli olur.
- Operasyonda bazen de bacaktan alınan damarlarla bypass müdahalesi de gerekebilir.
3) Coil (Sarmal) Uygulaması
Bu uygulamada, kateter adı verilen ince- esnek tüplerle kasıktan girilir. Kateter ile başa, beyine ve beyin anevrizmasına erişilir. Kateter yardımı ile anevrizmanın içi sarmallarla doldurulur. Bu sayede beyinde baloncuğun içine daha fazla kan girmesi, büyümesi, yırtılması önlenir.
- Klips uygulamasından daha az risklidir.
- Açık yarası daha az olan bir operasyondur.
- Beyin anevrizmasının patlama riskini yok etmek için birden fazla kez uygulanması gerekebilir.
4) Acil Tedavi
Beyin anevrizması patlaması olan hasta acilen hastaneye kaldırılmalıdır. Hastane koşullarında aşağıdaki ilk müdahaleler yapılabilir:
- Beyin dokularına yeterince kan gitmemesini ve bu yüzden ortaya çıkabilecek beyin doku ölümlerini önlemek için nimodipin ilaç verilir.
- Uygulanacak cerrahi müdahalenin türüne karar verilir ve hasta ameliyata alınır.
