Beyinde Kist: Çoğunlukla İyi Huyludur

Tıpkı vücudun herhangi bir yerinde bulunan bir kist gibi, beyindeki bir kist de içerisi şu maddelerle dolu;

• sıvı,
• kan,
• omurilik sıvısı,
• doku veya mineraller

tümör benzeri bir yapıdır. Beyin kisti gerçekten “beyin tümörü” değildir çünkü beyin dokusunun kendisinden kaynaklanmaz.

Genellikle kanser değillerdir.

Yerlerine göre hayati fonksiyonları kontrol eden kısımlarda bulunabilirler.

Genellikle anne karnında gelişimsel bir anormalliğe bağlı olarak birçok beyin kisti ortaya çıkar:

• Anormal doku oluşumu: Anne karnında beyin zarı büyürken oluşan anormal dokudan kaynaklanabilir. Bu tip kistlerde beyin zarında beyin omurilik sıvısı ile doludur.
• Bebek beyninde sıkışan hücreler: Cilt dokusuna dönüşmesi için programlanan hücreler kazara büyüyen anne karnındaki bebeğin beyninin içine sıkıştığında ortaya çıkar. Bu hücreler cilt dokusunda büyümeye devam ederler. Cilt ve saç follikülleri, kolesterol kristalleri içeren küçük bir kist oluştururlar.
• Tümör hücrelerinin etkisi: Beyinde kist tümöre dönüşür mü? Kistler ve tümörler tamamen farklı yapı türleri olmasına rağmen bazı beyin kistlerinde, tümör oluşturan hücrelerin hızla büyümesi neden olabilir. Kanserli hücreler kontrolden çıkıp tümörler oluşturduklarında, beynin beyin omurilik sıvısı veya diğer materyalle doldurulan dokular arasında boşluklar oluşturabilirler.
• Beyin parazitleri: Küçük, sert kistler oluşturabilirler.
• Beyin hasarı veya komplikasyonu: İleri yaşta gelişen beyin kistleri, beyin hasarından veya beyin cerrahisinin bir komplikasyonundan kaynaklanabilir. Menenjit olarak bilinen ve beynin kapsadığı zarların şişmesi beyinde kistlerin gelişmesine neden olabilir.

Belirtiler her insanda biraz farklı olabilir, ancak aşağıdakileri içerebilir:

• Baş ağrısı
• Mide bulantısı ve kusma
• Vertigo veya baş dönmesi
• İşitme veya görme sorunları
• Denge ve yürüme zorlukları
• Nöbetler (yaygın değil)

Beyinde kistin belirtileri genellikle kistin beynin hangi bölümünde büyüdüğüne bağlıdır. Genellikle küçük bir beyin kisti belirtilere neden olmaz. Bazı kistler, büyük olsalar bile belirtiye neden olmayabilirler.Beynin bazı alanlarında, beyin kistinin büyümesi sorunlara yol açmaz. Belirtiler beyin omurilik sıvısının normal akışının tıkanmasına bağlı olabilir. Bu, beyinde artan kafa içi basıncına neden olabilir.

1) Gözlem

Beyinde kistin boyutu ve konumuna göre taramalar kullanılarak gözlemleme tercih edilebilir. Belirtilere neden olmayan küçük kistler periyodik taramalarla izlenebilir. Birçok beyin zarından kaynaklanan beyin kisti büyümez ve belirtilere neden olmaz. Bu tür kistlerde hekimler hastanın tedaviye ihtiyacı olmadığını belirleyebilirler.Bazı hastalar için cerrahi seçenekler beklemekten ve gözlemlemekten daha büyük bir riske sahip olabilir.

2) Cerrahi Müdahale

Bir beyin kisti problemlere neden oluyorsa, ameliyat ile çıkarılmasını önerilebilir. Beyin kisti ameliyatı kistin oluşum çeşidine göre belirlenir.

• Beyin zarı büyürken anormal olarak oluşan dokulardan kaynaklanan kistlerde küçük bir kesik ile içerisindeki sıvı boşaltılabilir ya da kist çıkartılabilir.
• Cilt ve saç dokusundan kaynaklanan kistlerin genellikle ameliyatla alınması gerekir. Kist tamamen çıkartılmazsa, birkaç yıl sonra yeniden büyür ve belirtilere neden olabilir.
• Merkezi sinir sisteminde oluşan beyin kistleri,beyin omurilik sıvısının gelişimini engelleyecek kadar büyüdüklerinde baskı beyinde oluştururlar. Bu kist çeşidi beynin derinlerinde olduğu için çıkarılması güç olabilir. Genellikle cerrahi yöntem olarak endoskopik yöntemler tercih edilir.
• Tümor hücresi bulunduran beyin kistlerinin küçük olması durumunda ameliyatla çıkarılır, büyük olması durumunda ise ameliyatın yanı sıra kemoterapi ve radyoterapi ile desteklenir.

Kist gelişimini önlemek için özellikle alınabilecek bir önlem yoktur.