Bipolar Bozukluk (Manik Depresyon): Acil 112’yi Arayın
Bipolar bozukluk, beyinde oluşan ciddi bir bozukluk olup kişinin düşüncelerinde, davranışlarında ve moralinde uç noktalarda değişikliklere yol açar. Bipolar bozukluk bazen manik depresif hastalığı ya da manik depresyon olarak da adlandırılır. Bipolar bozukluğu olan kişiler depresyon ve mani nöbetleri geçirebilirler. Ayrıca bu kişilerin duygu durumlarında sık sık değişimler yaşanır. Bu hastalık herkes için aynı şekilde ilerlemez. Bazı kişiler genellikle depresif durumu deneyimlerken bazıları mani nöbetlerini deneyimlerler. Bazılarında ise hem depresyon hem de mani nöbeti aynı anda görülebilir. Amerikalıların %2’sinden fazlasında bipolar bozukluk gelişir.
Bipolar Bozukluk Kısaca
Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.
- Dikkat
- Normal
Endişelenmeli miyim?
Bipolar bozukluk, hayat boyu sürecek ve profesyonel tedavi gerektiren bir durumdur. Bazen bipolar bozukluk ve hastalığın tedavisi vücut üzerinde uzun süreli etkilere neden olabilir.
Neye Dikkat Etmeliyim?
Eğer bipolar bozukluğunuz varsa sürekli bir tedaviye ihtiyacınız olacaktır. Hatta kendinizi iyi hissetseniz bile düzenli olarak bir profesyonel uzman ile görüşmelisiniz.
Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?
Bipolar bozukluk için Psikiyatri (Ruh Sağlığı ve Hastalıkları) bölümüne gidilir.
Bipolar Bozukluğun Belirtileri
Bipolar bozukluğun belirtileri arasında genellikle duygu durumunda uç noktalarda değişimler ve şu durumlarda değişimler gözlenir:
- Enerji
- Aktivite seviyesi
- Uyku düzeni
- Davranışlar
Bipolar bozukluğu olan biri her zaman depresyon ya da mani nöbeti geçirmeyebilir. Aynı zamanda kararsız olunan durumlar da uzun süreli olarak yaşanabilir. Bipolar bozukluğu olmayan kişiler de duygularında inişleri ve çıkışları sıklıkla yaşayabilirler. Bipolar bozukluğun neden olduğu duygu durumundaki değişiklikler ise çok farklı iniş ve çıkışlardır.
Bipolar bozukluğu olan kişiler duygu nöbetleri de denilen yoğun duygusal dönemler geçirirler.
Depresyon Nöbeti Belirtileri
Mani Nöbeti Belirtileri
Mani Ve Depresyon Nöbetlerinin Bir Arada Görülmesi
Bipolar Bozukluğun Türleri
I Bipolar Tip 1
II Bipolar Tip 2
III Tanımlanmamış Bipolar Bozukluk
IV Salınımlı Rahatsızlık (Siklotimi)
V Hızlı Salınımlı Bipolar Bozukluk
Bipolar Bozukluğun Teşhis Edilmesi
Bipolar bozukluk çoğu durumda kişi 25 yaşına gelmeden önce başlar. Bazı kişiler ilk belirtilerini çocuklukta ya da hayatlarının daha ileriki dönemlerinde yaşayabilirler. Bipolar bozukluğun belirtilerinin yoğunluğu keyifsiz olmaktan ağır depresyona ya da hipomaniden ağır maniye kadar değişiklik gösterebilir. Hastalık yavaşça ilerlediğinden ve zamanla kötüleştiğinden teşhisin konulması genellikle güçtür.
Doktorunuz muayeneniz sırasında ilk olarak belirtileriniz ve sağlık geçmişinizle ilgili sorular soracaktır. Ayrıca, alkol ve uyuşturucu kullanımınızla ilgili bilgi edinmek de isteyecektir. Diğer sağlık sorunlarının elenmesi için laboratuvar testleri yapılabilir. Çoğu hasta sadece depresyon nöbetleri sırasında yardım aramaktadır. Bu yüzden doktorunuzun bipolar bozukluk tanısı koymadan önce kapsamlı bir değerlendirme yapması önemlidir. Bazı doktorlar, bipolar bozukluktan şüphelendikleri takdirde hastayı psikiyatri uzmanına yönlendirebilirler.
Bipolar bozukluğu olan kişiler, diğer hastalıklar konusunda da risk altındadır.
| Bu hastalıklar: |
|---|
| Travma sonrası stres bozukluğu |
| Anksiyete bozukluğu |
| Sosyal fobi |
| Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu |
| Migren baş ağrıları |
| Tiroit hastalıkları |
| Diyabet |
| Obezite |
Uyuşturucu sorunları, bipolar bozukluğu olan hastalar arasında yaygın olarak görülür.
Bipolar bozukluğun bilinen bir nedeni yoktur ancak aileden gelebilir.
Bipolar Bozukluğun Tedavisi
Bipolar bozukluk iyileştirilemez. Bu hastalık da tıpkı diyabet gibi kronik bir hastalık olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle dikkatle kontrol altına alınması ve hayat boyu tedavi sağlanması gerekmektedir. Tedavi genellikle ilaç ve bilişsel davranış tedavisi gibi terapilerin kullanımını gerektirir.
Bipolar bozukluğun tedavisinde kullanılan ilaçlar arasında şunlar bulunur:
- Lityum gibi duygu durum sabitleyiciler (Eskalith ya da Lithobird)
- Olanzapin (Zyprexa), ketiapin (Seroquel) ve risperidon (Risperdal) gibi atipik antipsikoz ilaçlar
- Bazen akut mani nöbetlerini geçirmek için benzodiazepin gibi antianksiyete ilaçları
- Divalproeks-sodyum (Depakote), lamotrigin (Lamictal) ve valproik asit (Depakene) gibi antikonvülsan olarak da bilinen antiepileptik ilaçlar
- Bipolar bozukluğu olan kişilerde depresyon ya da tekrar ortaya çıkan anksiyete bozukluğu gibi rahatsızlıkların tedavi edilmesi için antidepresanlar yazılabilir. Ancak antidepresanlar tek başlarına kullanıldıklarında kişinin mani veya hipomani nöbetlerini artıracağından ya da hızlı salınımlı bipolar bozukluk oluşabileceğinden bu ilaçlar genellikle duygu durum sabitleyici olarak kullanılırlar.
İntiharı Önleme
Birinin intihar edeceğini veya kendine ya da bir başkasına zarar vereceğini düşünüyorsanız:
| Yapmanız gerekenler: |
|---|
| 112 acil servisi arayın. |
| Yardım gelene kadar kişinin yanında kalın. |
| Kişinin kendine zarar verebileceği her türlü silahı, bıçağı, ilacı ve diğer eşyaları uzaklaştırın. |
| Dinleyin ama yargılamayın, tartışmayın, tehdit etmeyin ya da bağırmayın. |
Kaynak: Healthline
Yorumlar (0)