Büyümüş Prostat

⇒Prostatın genişlemesine iyi huylu prostat hiperplazisi (BPH) denir. Prostat bezinin hücreleri çoğalmaya başladığında oluşur. Bu ek hücreler, prostat bezinizin şişmesine neden olur ve bu da üretrayı sıkar ve idrar akışını sınırlar. BPH, prostat kanseri ile aynı değildir ve kanser riskini arttırmaz. Ancak, yaşam kalitenizi etkileyebilecek semptomlara neden olabilir. BPH, 50 yaşından büyük erkeklerde yaygındır.

⇒BPH, erkeklerin normal yaşlanma durumu olarak kabul edilir ve 80 yaşından büyük erkeklerin çoğunda BPH semptomları vardır. Kesin neden bilinmemekle birlikte yaşlanma ile birlikte gelen erkek cinsiyet hormonlarındaki değişiklikler bir faktör olabilir. Herhangi bir aile üyesinde prostat problemi geçmişi veya testislerinizle ilgili herhangi bir anormallik varsa, BPH riskinizi artırabilir. Testislerini genç yaşta aldırmış olan erkekler BPH geliştirmezler.

BPH semptomları ilk başta genellikle çok hafiftir, ancak tedavi edilmezse daha ciddi hale gelir. Yaygın semptomlar şunlardır:

• Eksik mesane boşaltma
• Gece vakti iki veya daha fazla kez idrara çıkma ihtiyacı
• İdrar akışınızın sonunda damlama
• İdrar tutamama veya idrar sızıntısı
• İdrar yaparken gerilme ihtiyacı
• Zayıf bir idrar akışı
• İdrar yapmak için ani bir dürtü
• Yavaşlamış veya gecikmiş bir idrar akımı
• Ağrılı idrar yapma
• İdrarda kan

⇒Bu semptomlardan herhangi biri varsa doktorunuzla konuşun. Tedavi edilebilirler ve tedavi etmek sıklıkla komplikasyonları önlemeye yardımcı olabilir.

⇒BPH’yi kontrol ederken doktorunuz genellikle fiziksel muayene yaparak ve tıbbi geçmişinizi sorarak başlar. Fiziksel muayene, doktorun prostatınızın boyutunu ve şeklini tahmin etmesini sağlayan rektal bir muayeneyi içerir. Diğer testler şunları içerebilir:

• Ürinaliz: İdrarınız kan ve bakteri için kontrol edilir.
• Prostat biyopsisi: Az miktarda prostat dokusu çıkarılır ve anormallikler için incelenir.
• Ürodinamik test: Mesaneniz, idrar yaparken mesanenizin basıncını ölçmek için bir kateter yoluyla sıvı ile doldurulur.
• Prostat spesifik antijen (PSA) testi: Bu kan testi prostat kanserini kontrol eder.
• Boşluk sonrası kalıntı: Bu, idrar yaparken mesanenizde kalan idrar miktarını test eder.
• Sistoskopi: Bu, idrar yolu ve mesanenin, idrar yolunuza yerleştirilmiş küçük, ışıklı bir tüple ile incelenmesidir.
• İntravenöz pyelografi veya ürografi: Bu, vücudunuza bir boya enjekte edildikten sonra yapılan bir röntgen muayenesi veya tomografidir. Boya, tüm üriner sisteminizi röntgen veya tomografi tarafından üretilen görüntüler üzerine yansıtır.

Doktorunuz ayrıca, örneğin idrar sisteminizi etkileyebilecek aldığınız ilaçları da sorabilir:

• Antidepresanlar
• Diüretikler
• Antihistaminikler
• Sedatifler

⇒Doktorunuz gerekli ilaç ayarlamalarını yapabilir. İlaçlarınızı ayarlamaya çalışmayın ya da kendiniz doz belirlemeyin. Herhangi bir düzelme görmeden en az iki ay boyunca belirtileriniz için kişisel bakım önlemleri alıp almadığınızı doktorunuza bildirin.

⇒BPH tedavisi öz bakım ile başlayabilir. Semptomlar kişisel bakım ile azalmazsa, ilaç tedavisi veya cerrahi önerilebilir. Yaşınız ve genel sağlığınız da öngörülen tedaviyi etkileyecektir.

Doğal tedavi, BPH semptomlarını hafifletmek için yapabileceğiniz şeyler, özel eylemleri veya yaşam tarzı değişikliklerini içerebilir. Bunlar şunları içerir:

• Dürtüsünü hissettiğiniz anda idrar yapmak
• Tuvalete gitme dürtüsünü hissetmeseniz bile tuvalete gitmek
• Mesanenin boşaltılmasını zorlaştırabilen reçetesiz satılan dekonjestanlardan veya antihistaminik ilaçlardan kaçınmak
• Özellikle akşam yemeğinden sonraki saatlerde alkol ve kafeinden kaçınılması
• Stres seviyenizi düşürmek, gerginlik idrar çıkma sıklığını artırabilir
• Düzenli egzersiz yapmak, egzersiz yapmamak semptomlarınızı ağırlaştırabilir.
• Pelvik kaslarınızı güçlendirmek için kegel egzersizlerini öğrenmek ve uygulamak
• Sıcak tutmak; çünkü soğuk, semptomları daha da kötüleştirebilir

Bazı insanlar da doğal BPH tedavisine, doğal ilaçlar ekler. Ancak, etkili olduklarına dair kanıt yoktur.

⇒Yaşam tarzı değişiklikleri semptomlarınızı hafifletmek için yeterli olmadığında, doktorunuz ilaç önerebilir. Hem BPH’nin kendisini hem de BPH’nin semptomlarını tedavi etmeye yardımcı olabilecek birkaç ilaç vardır. Bu ilaçlar arasında alfa-1 blokerleri, hormon azaltma ilaçları ve antibiyotikler bulunmaktadır.

1.Alpha-1 blokerleri

Alfa-1 engelleyicileri mesane ve prostat kaslarını gevşeten ilaçlardır. Alfa-1 blokerleri mesanenin boynunu gevşetir ve idrarın akmasını kolaylaştırır. Alfa-1 bloker örnekleri şunlardır:

• Doksazosin
• Prazosin
• Alfuzosin
• Terazosin
• Tamsulosin

2.Hormon azaltma ilaçları

Dutasterid ve finasterid gibi prostat bezinin ürettiği hormon seviyelerini azaltan ilaçlar genel olarak reçete edilir. Bunlar testosteron seviyesini düşüren iki ilaçtır. Bazen hormon seviyelerini düşürmek prostatın küçülmesini ve idrar akışını iyileştirmesini sağlar. Bununla birlikte, bu ilaçlar ayrıca iktidarsızlık ve azalan bir cinsel dürtü gibi istenmeyen yan etkilere de yol açabilir.

3.Antibiyotikler

Prostatınız, BPH ile ilişkili bakteriyel prostatitte kronik olarak iltihaplanırsa antibiyotikler kullanılabilir. Bakteriyel prostatitin antibiyotiklerle tedavi edilmesi, enflamasyonu azaltarak BPH semptomlarınızı iyileştirebilir. Bununla birlikte antibiyotikler, bakterilerin neden olmadığı prostatit veya iltihaplanmaya yardımcı olmaz.

İlaçlar etkili olmadığında BPH’nin tedavisine yardımcı olabilecek farklı cerrahi prosedür tipleri vardır. Bazı prosedürler ya invaziv değildir ya da minimal invazivdir ve sıklıkla doktorunuzın ofisinde veya klinikte yapılabilir. Daha invaziv olan diğerlerinin bir hastanede yapılması gerekir.

1.Ayakta tedavi prosedürleri

Ayakta tedavi prosedürleri, üretralarınıza ve prostat bezine bir alet yerleştirilmesini içerir. İçerirler:

• Transüretral iğne ablasyonu (TUNA): Radyo dalgaları prostat dokusunu skarlamak ve küçültmek için kullanılır.
• Transüretral mikrodalga tedavisi (TUMT): Mikrodalga enerjisi, prostat dokusunu ortadan kaldırmak için kullanılır.
• Su kaynaklı termoterapi (WIT): Isıtılmış su, aşırı prostat dokusunu yok etmek için kullanılır.Yüksek yoğunluklu odaklı ultra
• Sonografi (HIFU): Sonik enerji, aşırı prostat dokusunu ortadan kaldırmak için kullanılır.

2.Yatakta tedavi prosedürleri

Aşağıdaki belirtilerden herhangi birine sahipseniz, yatarak tedavi önerilebilir:

• Böbrek yetmezliği
• Mesane taşları
• Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları
• İnkontinans
• Mesanenin boşaltılmaması için tam bir yetersizlik
• İdrarda tekrarlayan kan bölümleri

Yatan hasta prosedürleri şunları içerir:

• Prostatın transüretral rezeksiyonu (TURP): BPH için en sık kullanılan cerrahi tedavi yöntemidir. Doktorunuz üretra yoluyla küçük bir aleti prostata sokar. Prostat daha sonra parça parça çıkarılır.
• Basit prostatektomi: Doktorunuz, testis torbanızın arkasındaki alan olan karnınıza veya perineinize bir insizyon yapar.
• Prostatınızın iç kısmı, dış kısmı bırakılarak çıkarılır. Bu işlemden sonra hastanede 10 güne kadar kalmanız gerekebilir.
• Prostatın transüretral insizyonu (TUIP): Bu TURP’a benzer, ancak prostatınız alınmaz. Bunun yerine, prostatınızda mesane çıkışınızı ve idrar yolunuzu büyütecek küçük bir kesi yapılır. Kesi, idrarın daha serbest şekilde akmasını sağlar. Bu prosedürle daima hastanede kalmanıza gerek yoktur.

Birçok erkek BPH semptomlarını görmezden gelir. Ancak erken tedavi potansiyel olarak tehlikeli komplikasyonlardan kaçınmanıza yardımcı olabilir. BPH semptomlarını fark ediyorsanız doktorunuzu arayın. Uzun zamandır BPH geçmişi olan erkekler aşağıdaki komplikasyonları geliştirebilir:

• İdrar yolu enfeksiyonları
• İdrar taşları
• Böbrek hasarı
• İdrar yollarında kanama
• Ani idrara çıkma yetersizliği

Bazen BPH’nin üriner tıkanması o kadar şiddetlidir ki, hiçbir idrar mesaneden çıkamaz. Buna mesane çıkışı tıkanması denir. Tehlikeli olabilir, çünkü mesaneye sıkışmış idrar idrar yolu enfeksiyonlarına neden olabilir ve böbreklerinize zarar verebilir.

⇒BPH ve prostat kanseri birçok belirtiyi paylaşabilir. Prostat kanseri, BPH’den daha ciddi bir durumdur. Çoğu durumda, prostat kanseri tedavi edilmesi gerekir. BPH semptomlarınız varsa, doktorunuza başvurmanız önemlidir. Doktorunuz semptomlarınızın prostat kanseri ile ilişkili olmadığından emin olmak için test yapabilir.

⇒BPH her zaman tıbbi tedavi gerektirmez. Bazen doktorunuz semptomlarınızı ve prostatınızın boyutunu izlemek için düzenli kontroller yaptırmanızı isteyebilir.

⇒Yaşam tarzı değişiklikleri, ilaçlar ve cerrahi; yaşam kalitenizi etkileyen semptomlar için tedavi seçeneklerinin tümüdür. Doktorunuz semptomlarınızı yönetmenize ve sağlıklı bir yaşam sürdürmenize yardımcı olacak bir tedavi planı geliştirmek için sizinle birlikte çalışacaktır. Bu yüzden BPH belirtilerinizi, ne kadar az hissettiğiniz önemli değil, doktorunuzla tartışmanız önemlidir.

Kaynak: Healthline