Çenenin kafatasına bağlandığı iki eklemden biri veya ikisi normal pozisyonundan hareket ederse çene kayması oluşur. Genellikle çok ağrılı olur.
Çene Kayması Belirtileri
Çene kaymasının görüntüsü her zaman çok belirgin olmaz. Hatta bazen hasta kişi bile durumdan emin olamayabilir.
Çene kayması belirtileri şunlardır:
- Konuşmada zorluk
- Ağzı tam kapatamama
- Alt ve üst dişlerin birbirlerine alışılageldiği gibi oturmaması
- Çenenin öne çıkması
- Hareket ile birlikte artan çene ağrısı. Kulağın hemen önünde hissedilebilir.
- Bazen nefes alma sorunları
Çene Kaymasının Nedenleri
1) Ağzı Çok Geniş Açmak
Çene anatomisi ve eklemlerinin oturduğu yuvalar çeneye sınırsız bir hareket alanı vermez. Çok geniş açılan ağızlarda eklem pozisyonu kayabilir. Aşağıdaki nedenlerle ağız çok açılabilir:
- Esnemek
- Sandviçten büyük bir lokma almaya çalışmak
- Kusmak
- Diş tedavisi almak
- Genel anestezi
- Hastalık nöbetleri
2) Yaralanma
Çeneye alınan darbeler çene kemiğinin ekleminden ayrılarak kaymasına neden olabilir. Spor yaralanmaları, yumrukla darbe, iş yeri ve araba kazaları böyle bir etki ile sonuçlanabilir.
3) Diş Problemleri
Eksik, yıpranmış veya gerektiği gibi kapanmayan dişler yanlış noktalarda uzun süreli baskıya neden olarak çene kaymasına neden olabilir.
4) Doku, Eklem ve Kas Sorunları
Bazı kişilerin çene eklemleri doğuştan genetik olarak kaymaya yatkın olabilir. Eklem oyuğunun yeterince derin olmaması etkenlerden biridir. Ayrıca kasların çok gergin veya zayıf olması da çene kaymasını tetikleyebilir. Hastalık nöbetleri ve bazı ilaçlar çene kaslarını zayıflatabilir.
Anormal bağ doku rahatsızlıkları (Marfan Hastalığı) ve Ehler Danlos Hatalığı gibi doku hastalıkları da çene kaymasına zemin hazırlayabilir.
Çene Kayması Tedavisi
1) El İle Oturtma
Doktor dış kuvvetlerle aniden kayan çeneyi el marifeti ile yerine oturtacaktır. Bu işleme izin vermesi için çene kaslarına uyuşturucular veya kas gevşeticiler şırınga edilebilir. Nadiren cerrahi müdahale gerekli olur.
2) Barton Sargısı
Çene olması gereken yerine oturduktan sonra çenenin hareketini kısıtlamak için Barton Sargısı kullanılabilir. Başın üzerinden ve enseden tam tur dönen bez desteklerle çene sabitlenir, bu sayede çenedeki yangı iyileşirken çene kaymasının tekrarlaması önlenmiş olur.
3) Çene Kayması Olan kişilerin Yapması Gerekenler
Dinlenme: Çene kayması yaşayan kişilerin altı hafta boyunca ağızlarını geniş açmamaları gerekir.
Yemekler: Yemekler küçük lokma ve dilimler halinde tüketilmelidir. Beslenme konusu biraz sıkıntılı olabilir. Muz, bebek maması, yumurta, puding ve yoğurt gibi yumuşak besinler çene eklemini zorlamaktan korur.
Esneme: Esneme esnasında çene altı yumruk ile desteklenerek ağzın fazla açılmasına engel olunmalıdır.
Buz: Buz uygulanmalıdır. Bu sayede şişme ve ağrının önüne geçilir, tedavi süreci hızlanır.
4) Cerrahi Müdahale
Kısa zaman diliminde birden fazla çene kayması yaşayan kişilerde cerrahi müdahale kaçınılmaz hale gelebilir. Bu ameliyatlar çeşitlilik göstermekle birlikte genelde çene ekleminde bulunan bağ dokular (ligament) kısaltılarak çene sağlamlaştırılır.
