CMV virüsü (diğer adıyla sitomegalovirüs) her türlü vücut sıvısı yoluyla bulaşabilen ve herkesi etkileyebilen yaygın bir uçuk virüsüdür. Bulaştığı takdirde virüs, hayatınız boyunca vücudunuzda kalır. Bununla birlikte sağlıklı olduğunuz sürece virüs pasif kalır.
CMV enfeksiyonu için henüz bir aşı geliştirilememiştir. Ancak virüsün çoğalmasını yavaşlatmak ve belirtileri hafifletmek için birkaç CMV tedavisi vardır.
CMV Enfeksiyonu Belirtileri
CMV bulaşan insanların çoğunda herhangi bir belirti veya belirti yoktur ve asla bu hastalığa sahip olduklarını bilmezler. Diğerleri ise; genellikle çok yaşlılar ve gençler, bağışıklık sistemi zayıf olanlar, hamile bayanlar, yeni organ nakli yaptıranlar ve kanserli hastalar şu belirtilerle karşılaşabilirler:
- Ateş
- Boğaz ağrısı
- Yorgunluk
- İştahsızlık
- Yutkunma güçlüğü
- Zatürre
- Bulanık görme veya körlük
- Büyümüş lenf nodları
- Ağrılı kaslar
- İshal
- Karaciğer iltihaplanması
- Bacaklarda hissizleşme
- Felç
- Koma
Yeni doğan bebekler farklı belirtilere sahip olabilirler. Yukarıda sayılanlara ek olarak bebeklerde sarılık, deri dökülmesi veya solması, düşük doğum kilosu görülebilir. Virüs bulaşan bebekler büyümüş bir karaciğer ya da dalakla doğabilirler.
Eğer bir hasta yukarıda geçen belirtilere sahipse, doktor belli antikorlardaki artışı saptamak için kanınızı test eder veya kültür yapmak için salya ve idrar örneklerini alır.
CMV Enfeksiyonu Neden Olur?
CMV enfeksiyonu CMV virüsü nedeniyle ortaya çıkar. CMV virüsünü taşıyan birisinden herhangi bir vücut sıvısı ile başkasına bulaşabilir. Bu durumlardan bazıları şunlardır:
- Anne sütü ile bebeğe bulaşma
- Öpüşme ya da cinsel ilişki ile partnere bulaşma
- CMV enfeksiyonuna sahip bir insana dokunduktan sonra gözünüze veya burnunuzun içine dokunma
CMV Enfeksiyonu Tedavisi
Antiviral ilaçlar almak, CMV tedavisinin var olan tek çözümüdür. Ayrıca bu tedavi, hastaların ilaçlara dayanma yetisi ve mevcut sağlık durumlarına bağlı olarak değişir.
CMV, bir virüstür ve vücut genellikle belirtileri gidermek için çalışır. Böylelikle birçok durumda tedavi gerekli değildir. Verilen ilaçların çoğu tamamen lazım olduklarında kullanılırlar. Çünkü sağlıklı ve normal bir hasta için tedavinin olası riskleri faydalarını geçebilir.
1. Gansiklovir
Ayrıca Cytovene olarak da bilinen bu ilaç CMV için kanıtlanmış ilk antiviral ilaçtır. Hala CMV tedavilerinde birinci ilaç seçeneğidir. Özellikle kemik iliği ya da organ nakli yapmış hastalarda kullanılan bu ilaç damardan verilir.
Gansiklovir’in CMV hastalarına faydaları şunlardır:
- Virüsün büyümesini yavaşlatmak
- Körlüğe yol açan bir enfeksiyon olan retiniti kontrol etmek
- Kör olma riskini azaltmak
- Enfeksiyonun hastanın vücudunda farklı yerlere yayılmasını önlemek
- Kemoterapi tedavilerinde CMV’yi önlemek için kullanılabilir.
2. Valgansiklovir
Valcyte olarak da bilinen bu ilaç ağız yoluyla alınır. Valgansiklovir, gansiklovir kadar işe yarar ve ciddi olmayan durumlar için etkili bir CMV tedavi seçeneğidir. Bu ilaç genellikle CMV enfeksiyonunun önlenmesine yardımcı olmak için kullanılır.
3. Foskarnet
Foskarnet ya da Foscavir, hasta Gansiklovir veya Valgansiklovir kullanamaz veya bunlara karşı dirençli olduğu zaman CMV tedavisine eklenir. Bu ilaç sadece CMV’nin yol açtığı göz enfeksiyonlarını tedavi etmeye yardımcı olur.
4. CMV İmmunoglobülin
İleri enfeksiyonu önlemek için Gansiklovirle birlikte verilen bir ilaçtır çünkü CMV tedavisinde gerekli olan özel antikorlar içerir. Yüksek risk altındaki hastalara CMV tedavisinin olası riskini önlemek için bu FDA onaylı takviye ilaç verilir.
5. Sidofovir
Vistide olarak da bilinen bu ilaç yukarıda listelenen ilaçları kullanamayan veya dirençli olan hastalar için son çare olarak kullanılır. Genel olarak Sidofovir, HIV (aids hastalığına yol açan virüs) ve AIDS (edinilmiş bağışıklık yetmezliği sendromu) gibi bağışıklık yetmezliği olan hastalarda kullanılır.
Bu ilaç CMV tedavileri için son seçenektir çünkü vücudu enfeksiyonlara karşı savaşamaz duruma getirmesi olasıdır ve böbrekler için aşırı zehirleyici olabilir. Ciddi ve olası ölümcül böbrek hastalıkları meydana gelebilir.
CMV Nasıl Önlenir?
CMV çok yaygın ve semptomları nadiren görüldüğünden dolayı virüs, önlenmesi çok güç bir virüstür. Durumunu bilmeyen enfeksiyon kapmış biri farkında olmadan hastalığı diğerlerine yayabilir. Virüsü önlemek çok zor olmasına rağmen enfeksiyon riskini azaltmak için atılabilecek adımlar vardır.
- Doğru el yıkama: Bu her zaman önemli bir iştir. Özellikle de CMVli bir kişi küçük çocuklarla temas halindeyse, buna alt bezleri, oyuncaklar, kusmuk vb. yollarla sağlanan dolaylı temaslar da dahil.
- Kişisel şeyleri paylaşmaktan sakının: Kendi kap kacağını kullanma ve kendi yiyecek ve içeceğini tüketme. Bu eşyaları paylaşmak potansiyel olarak mikropları vücut sıvıları yoluyla başkalarına yayar ve enfeksiyona neden olur
- Öpüşmekten sakının.
- Vücut sıvılarının temas edebileceği bütün alanları temizleyin, özellikle de çocukların temas ettiği oyuncaklar, masalar, sandalyeler vb.
- Cinsel temas boyunca her zaman kondom kullanın.
CMV Enfeksiyonunun Uzun Vadede Durumu
Sağlıklı hastalar CMV enfeksiyonunu hiçbir sorun olmadan atlatabilir. Bununla birlikte bir hasta bir kere CMV’ye yakalanırsa her zaman virüse sahip olacaktır ve bunun tedavisi yoktur.
Bebeklerin çoğu herhangi bir komplikasyon olmadan iyileşecektir, fakat hastalık bulaşan bazı bebeklerde kalıcı işitme hasarı ve gelişim yetersizlikleri gösterme olasılığı da vardır.
