Crohn Hastalığının Aşamaları

Crohn hastalığı, sindirim sisteminde iltihaplanmaya neden olan bir hastalıktır. İltihaplanma, ağızdan anüse kadar sindirim sisteminin herhangi bir yerinde olabilir. Bu hastalığı yaşayan kişiler bazen iyi, bazen kötü anlar yaşayabilirler. Remisyon denen dönemleri deneyimleyebilirler. Ancak, Crohn hastalığı hafif belirtilerle ortaya çıkan ve zamanla kötüleşen bir hastalıktır. Crohn hastalığının aşamaları hafif ve ağır şiddetli olarak değişmektedir. Crohn hastalığı ne kadar erken tedavi edilir ve kontrol altına alınırsa ciddi belirtilerin yaşanma riski de o kadar azalır.

Crohn Hastalığı Kısaca

Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.

Dikkat
Normal

Endişelenmeli miyim?

Crohn hastalığı sindirim sisteminde ve bağırsaklarda ciddi iltihaplanma olarak ortaya çıkar ve hastanın yaşam kalitesini etkiler.

Ne Yapmalıyım?

Bağırsaklarda oluşacak hasarın engellenmesi için erken teşhis önemlidir. Crohn belirtileri yaşıyorsanız ve ailenizde Crohn hastası varsa doktorunuzdan test yapmasını isteyin.

Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?

Crohn hastalığı durumunda İç Hastalıkları (Dahiliye), Gastroenteroloji bölümlerine gidilir.

Crohn Hastalığında Risk Faktörleri

Crohn hastalığı, iltihabi bağırsak hastalığının bir türüdür. Crohn hastalığı kronik bir hastalıktır. Yani, hayatınız boyunca bu hastalıkla yaşayacaksınız. Hastalığın nedeni ise henüz tam olarak bilinmemektedir. Genellikle 20’li yaşlarda ortaya çıkar.

Şu durumlar varsa Crohn hastalığını yaşama riskiniz artar:

Ailenizde Crohn hastalığı olan biri varsa
Ailenizde Crohn hastalığı dışında otoimmün hastalığı olan biri varsa
Sigara kullanıyorsanız
Obezseniz
Aşırı yağlı bir beslenme düzenine sahipseniz
Sanayi bölgesinde yaşıyorsanız

Crohn Hastalığının İlk Belirtileri

Crohn hastalığında, sindirim sistemindeki sağlıklı hücreler kendine saldırmaya başlayarak iltihaplanmaya neden olur. Bunun sonucunda çeşitli belirtiler yaşarsınız.

Crohn hastalığının ilk belirtileri arasında şunlar vardır:

Sık sık yaşanan kramplar
Sürekli karın ağrısı yaşanması
Sık sık ishal yaşanması
Dışkının kanlı olması
İstenmeyen kilo kaybı

İlaçlar, iltihaplanmayı tedavi ederek vücudunuzun sağlıklı hücrelere saldırmasını engelleyebilir. Tedavi seçenekleri şunlardır:

İltihaplanmanın önlenmesi için aminosalisilat kullanımı
İltihaplanma riskini azaltmak için biyolojik tedavilerin kullanımı
Bağışıklık sisteminin hareketlerini azaltmak için kortikosteroid kullanımı
İltihaplanmayı azaltmak için bağışıklık sistemi düzenleyici ilaçların kullanımı

Hastalığın İlerlemesinin Engellenmesi ve Hastalığın Kontrol Altına Alınması

Hastalık ilerledikçe kendinizi yorgun hissedebilirsiniz, anemi ortaya çıkabilir. Sindirim sisteminizdeki tahrişten dolayı bulantı yaşayabilirsiniz.

Ayrıca, sindirim sisteminizin dışında oluşan başka belirtiler de yaşayabilirsiniz. Bu belirtiler:

Gözde ağrı
Ateş
Eklemlerde iltihaplanma ve ağrı
Deride kızarıklıklar
Ağızda yaralar

Bu noktada, bu belirtileri tedavi etmek için başka ilaçlar kullanmanız gerekir. İbuprofen gibi nonsteroidal antienflamatuvar ilaçlar Crohn hastalığını kötüleştireceğinden bu tip ilaçlardan uzak durmanız gerekir. Bunun yerine doktorunuza asetaminofen içeren Tylenol’ü güvenle kullanıp kullanamayacağınızı danışabilirsiniz.

Doktorunuz, bağırsaklarınızı dinlendirmenizi de tavsiye edebilir. Ancak, tüm doktorlar bu fikre katılmamaktadır. Bağırsakların dinlendirilmesi, birkaç gün boyunca sıvı tüketiminin yapılacağı katı bir diyetin uygulanmasını gerektirir. Bu diyetin amacı sindirim sistemindeki iltihaplanmaları iyileştirmek ve bağırsakları dinlendirmektir. Yetersiz beslenmeyi engellemek için damardan takviye almanız gerekebilir. Sıvı diyetine geçiş yapmadan önce doktorunuzla görüşün.

Ağır Crohn Hastalığı ve Tedavi Seçenekleri

Crohn hastalığının belirtileri ağırlaştığında, belirtiler hayatınıza engel olacak duruma gelebilir. Sürekli ağrı ve rahatsızlık yaşayabilirsiniz. Ayrıca, sık sık tuvalete gitmeniz de gerekir. Bu aşamada, iltihaplanma daha sık olur ve vücut dokularınızda kalıcı hasar riski ortaya çıkar.

Tedaviye rağmen belirtileriniz hayati risk oluşturacak bir noktaya geldiğinde ameliyat gerekebilir. Crohn hastalarının yaklaşık %20’sinin ameliyata ihtiyacı vardır. Ameliyat, hastalığı iyileştiremez ancak yoğun bir şekilde hasar gören dokuları iyileştirip tıkanıklıkları kaldırmaya yarar.

Crohn hastalığının her aşaması besinlerin emilimini etkilese de hastalığın ilerlediği ağır aşamalarda besin eksikliği görülebilir. Bu noktada doktorunuz takviye kullanmanızı önerebilir.

Kullanabileceğiniz takviyeler arasında şunlar bulunmaktadır:

Kalsiyum
Demir (Özellikle aneminiz varsa)
Multivitamin
B12 vitamini
D vitamini
Protein

Lif içeriği düşük bir diyete uymak, bağırsaklardaki tıkanıklıkları önlemek için önerilebilir. Bunu yapmanız sık sık ishal yaşamanıza da engel olacaktır.

Kolon Kanseri ve Diğer Komplikasyonlar

Crohn hastalığının ilerleyen aşamalarında kolon kanseri riski artar. Sürekli iltihaplanma ve buna bağlı olarak yaşanan doku hasarı bazı komplikasyonlara neden olabilir.

Bu komplikasyonlar:

Anal çatlaklar
Bağırsakta tıkanıklıklar
Fistüller
Yetersiz beslenme
Kemik erimesi
Ülser
Karaciğer iltihaplanması ve karaciğer hastalıkları
Safra kesesi hastalıkları
Bağışıklık sistemini bastıran ilaçların alınmasına bağlı olarak sık sık enfeksiyon yaşanması

Crohn hastalığının şu an için tedavisi bulunmamaktadır ama ilaç kullanımı ve hayat tarzında yapılacak değişiklikler belirtiler konusunda size yardımcı olabilir. Bu yüzden, hastalığı erken teşhis etmek önemlidir. Tedavi edilmeyen Crohn hastalığı sindirim sisteminde başka komplikasyonlara yol açabilir ve bu komplikasyonlar kalıcı olabilir.

Kaynak: Healthline