Sağlıklı ve mutlu bir yaşam şu an daha iyi hissetmenizi sağlayacağı gibi, daha uzun bir yaşamın da destekçisi olacaktır.
1. DNA’nı Koru
Yaşlandıkça, telomer adı verilen kromozomların uç kısımları kısalmaya başlar. Bu da insanları hastalıklara karşı daha hassas yapar. Bunun için yapılacak hiçbir şey olmadığını düşünebilirsiniz, ama yeni bir araştırma tam tersini söylüyor. Araştırmaya göre yaşam tarzındaki değişiklikler telomer uzunluğunu artıran bir enzim salgılanmasını sağlıyor. Başka araştırmalar ise sağlıklı beslenme ve egzersizin telomerleri koruduğunu gösteriyor. O yüzden sağlıklı alışkanlıklar hücresel seviyede yaşlanmayı yavaşlatabilir.
2. Farkında Olun
80 yıllık bir araştırma şunu ortaya çıkardı: farkındalığı yüksek insanlar uzun yaşıyorlar. Araştırmacılar detaylara önem verme ve ısrar gibi özellikleri ölçtüler. Farkındalığı yüksek insanlar sağlıklarını korumak, daha güçlü ilişkiler kurmak ve daha iyi kariyerlere sahip olmak için daha çok özen gösteriyorlar.
3. Arkadaşlık Kurun
Bilim, arkadaşlarına minnet duymanız için bir sebep daha verdi – daha uzun yaşamanıza yardım edebilirler. Avustralyalı araştırmacılar, sosyal insanların az arkadaşa sahip insanlardan daha uzun yaşadıklarını keşfettiler. Bundan başka 148 araştırma daha sosyal bağlantıların çokluğu uzun yaşam ile birebir ilişkili.
4. Arkadaşlarınızı Seçerken Özenli Olun
Arkadaşlarınızın alışkanlıkları sizi de etkiler, o yüzden sağlıklı yaşam tarzlarına sahip arkadaşlar bulun. Araştırmalar obezitenin sosyal olarak bulaşıcı olduğunu gösteriyor. Obez bir arkadaşınız varsa obez olma ihtimaliniz %57 artıyor. Sigara sosyal bağlarla yayılan başka bir alışkanlık, ama güzel haber sigarayı bırakmak da bulaşıcı.
5. Sigarayı Bırakın
Sigarayı bırakmanın geri kalan ömrünüzü uzatacağını bilseniz de, bunun miktarını duymak sizi şaşırtabilir. 50 yıllık bir İngiliz araştırmasına göre, 30 yaşında sigarayı bırakmak ömrünüzü 10 yıl uzatıyor. Bu kötü alışkanlıktan 40 yaşında kurtulursanız 9, 50 yaşında kurtulursanız 6, 60 yaşında kurtulursanız 3 yıl ömrünüze ömür katıyorsunuz.
6. Öğle Uykusuna Sarılın
Öğle uykusunun dinçlik sağladığını herkes bilir ve şimdi kestirmenin uzun yaşamanıza yardım ettiğine sair bilimsel bir kanıt da var. 24.000 katılımcıyla gerçekleştirilen bir deneye göre, düzenli olarak öğle uykusu alanlar, ara sıra alanlara göre %37 daha az kalp hastalıklarına yakalanıyor. Araştırmacılar uykunun stres hormonlarını azaltarak kalbe yardım ettiğini düşünüyor.
7. Bir Akdeniz Diyeti Takip Edin
Akdeniz diyeti meyve, sebze, tam tahıllar, zeytinyağı ve balık yönünden zengindir. Toplamda yarım milyon insanın katıldığı 50 araştırma bu diyetin etkileyici faydalarını ortaya çıkardı. Sonuçlar, bu diyetin obezite, diyabet, yüksek tansiyon ve kalp hastalıkları risklerini önemli ölçüde azalttığını gösterdi.
8. Evlenin
Birçok araştırma evli insanların daha uzun yaşadığını gösterdi. Araştırmacılar bunu evliliğin sağladığı sosyal ve ekonomik desteğe bağlıyorlar. Bununla birlikte, boşanan ya da dul kalan insanlar hiç evlenmemiş insanlara göre daha düşük moral değerlerine sahipler.
9. Kilo Verin
Eğer kilonuz fazlaysa, incelmek sizi diyabete, kalp hastalıklarına ve diğer hayatı kısaltan durumlara karşı korur. Göbek yağları özellikle zararlı olduğu için, bunlardan kurtulmaya bakın. Lifli yiyecekler yemek ve egzersiz yapmak, göbek yağlarını eritmek için ilk kullanacağınız yöntemler.
10. Hareket Edin
Egzersiz yapanlar yapmayanlara göre daha uzun yaşıyorlar. Yüzlerce araştırmaya göre düzenli fiziksel egzersiz kalp hastalıkları, felç, diyabet, kanserin bazı formları ve depresyon risklerini düşürüyor. Egzersiz yaşlılıkta zihinsel keskinliğe sahip olmayı dahi sağıyor.
11. Az Alkol Alın
Kalp hastalıkları normal içicilerde hiç içmeyenlerden daha az görülüyor. Ama aklınızda bulunsun: fazla alkol göbek yağlarını artırır, yüksek tansiyona sebep olur ve diğer sağlık problemlerine davetiye çıkarır. Amerika Kalp Birliği eğer alkol kullanıyorsanız, limitin kadınlar için bir bardak, erkekler için ise 1-2 bardak olduğunu söylüyor. Ama kullanmıyorsanız, sakın başlamayın. Kalbinizi korumanın başka yolları var.
12. Maneviyata Önem Verin
Araştırmalar dini ritüellere katılanların hiç katılmayanlardan daha fazla yaşadığını gösteriyor. 65 yaşın üstündeki insanlarla yapılan 12 yıllık bir araştırmaya göre, haftada birden fazla dini ritüellere katılanlarda bağışıklık sisteminde kilit rol alan bir protein daha fazla bulundu. Ölüm riski de diğer gruba göre daha azdı.
13. Affedin
Kinlerinizin gitmesine izin vermenin fiziksel anlamda sürpriz yararları var. Kronik öfke akciğer fonksiyonlarının azalması, kalp hastalıkları, felç ve diğer rahatsızlıklar doğrudan ilişkili. Affedicilik anksiyeteyi azaltır, kan değerlerini düşürür ve daha rahat nefes almanızı sağlar. Bu faydalar yaşlandıkça daha da artar.
14. Uyku Önceliğiniz Olsun
Yeteri kadar, kaliteli uyumak obezite, diyabet, kalp hastalıkları ve bipolar bozukluklar riskini azaltıyor. Yeterli uyku aynı zamanda hastalıklardan kurtulmanızı da hızlandırıyor. Gece yarısı uykusundan feragat etmek ise ciddi sağlık sorunlarını da beraberinde getiriyor. Günde 5 saatten az uyumak erken ölüm riski anlamına geliyor.
15. Stresi Yönetin
Doktor Dean Ornish’in yayınladığı bir araştırmaya göre stres yönetimini de içine alan yaşam tarzındaki değişiklikler kalp hastalıklarını engellemekle kalmaz, tam tersine çevirir. Stresten kaçınmak birçok insan için geçerli bir seçenek olmasa da, onu kontrol etmek için birkaç yol var. Yogayı, meditasyonu ve derin nefes alıp vermeyi deneyin. Günde birkaç dakika bile fark yaratabilir.
16. Hep Bir Amacınız Olsun
Bir anlamı olan hobiler veya aktiviteler bulmak uzun bir yaşama katkıda bulunabilir. Japon araştırmacılar, belli hedefleri olan insanların olmayanlara göre kap hastalıkları, felç ve diğer hastalıklardan ölme risklerinin belirgin bir şekilde daha az olduğunu keşfettiler. Rush Üniversitesince yapılan bir deneye göre amaçlılığın sürmesi Alzheimer riskinin de düşmesi anlamaına geliyor.
