İdrar tahlillerinde okunan dansite, idrar yoğunluğu hakkında bilgi verir. Dansite yerine SG kısaltması da kullanılabilmektedir. İdrar yoğunluğunu su ile kıyaslar. Bu tahlil sayesinde:
- Böbreklerin üreyi ne kadar etkili sulandırdığı hakkında fikir sahibi olunabilir.
- Tüketilmesi gereken su miktarı belirlenebilir.
- Böbreklerin süzme kabiliyeti sınanır.
- Şekersiz diyabet, idrar yolları iltihapları, kalp yetmezliği gibi hastalıkların teşhisi mümkün olabilir.
Normal Dansite Değerleri Nedir?
Dansitenin normal değer aralığı 1.002 – 1.020’dir.
Not: Farklı laboratuvarlarda dansite değer aralıkları değişebilir.
Dansite Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?
Vücuttaki su miktarı arttıkça dansite düşer. Çoğu zaman yeterince su tüketildiği anlamına gelir. Ancak 1.002 ve daha altı dansite; çok fazla su tüketildiği anlamına gelebileceği gibi daha ciddi bir sorunun varlığına işaret edebilir.
– Dansite Düşüklüğü Neden Olur?
1) Çok Fazla Sıvı Tüketmek
Çok fazla su ve sıvı tüketmek dansitenin düşmesini sağlar. Genellikle bir soruna işaret etmez. Ancak su zehirlenmesi gibi vücut hücrelerinin gıda alamadığı aşırı miktarda sıvı tüketilen durumlar tehlikeye neden olur.
2) Böbrek Sorunları
Aşağıdaki böbrek sorunları dansite düşüklüğüne neden olabilir:
- Böbrek yetmezliği
- Pyelonefrit: Üst idrar yolu iltihabı
- Glomerülonefrit: Böbreklerin süzme yeteneğini zayıflatan bir hastalık
3) Şekersiz Diyabet
Şekersiz şeker olarak bilinen diyabetes insidipus hastalığında kişi sık sık aşırı susuzluk çeker, çok miktarda idrar üretir. Vazopresin adı verilen idrar önleyici hormonun fonksiyonlarında sorun görülmesi ile ortaya çıkar. Aşağıdaki nedenlerle görülebilen şekersiz diyabet dansite düşüklüğüne neden olur:
- Hipotalamusa veya hipofiz bezine hasar veren şiddetli kafa yaralanmaları
- Beyin tümörü
- Beyin ameliyatı esnasında ortaya çıkan beklenmedik durumlar
- Görme kaybına da neden olan Wolfram sendromu
- Felç veya boğulma ile birlikte oksijensizlik nedeni ile beyin hasarı oluşması
- Menenjit gibi beyne hasar verebilen iltihaplı hastalıklar
4) Diğer Nedenler
Aşağıdaki etkenler de dansite düşüklüğüne yol açabilir:
- Kafaiçi basıncının yükselmesi
- Kötü huylu yüksek tansiyon
Dansite Yüksekliği Ne Anlama Gelir?
Uzun süre su tüketmediğinizde idrarınızın koyulaştığını fark etmişsinizdir. Bu durumda dansite artar. 1.010 üzerindeki dansite hafif su kaybına işaret eder. Değer yükseldikçe vücudun kaybettiği su miktarının da arttığı sonucuna varılabilir.
Dansite yüksekliği idrarda bulunan aşağıdaki gibi maddelerin bir veya birkaçının arttığı anlamına gelir:
- Glikoz
- Protein
- Bilirubin
- Kırmızı veya beyaz kan hücreleri
- Kristaller
- Bakteriler
1.035 üzerindeki dansite idrarda glukoz olduğu anlamına gelebilir.
– Dansite Yüksekliği Neden Olur?
1) Su Kaybı
Aşağıdaki nedenlerle vücutta su ve sıvı kaybı oluşursa dansite yüksekliği görülebilir:
- Günde en az sekiz bardak su tüketmemek
- İshal, kusma
- Aşırı terleme (sıcak ortam veya uzun süreli egzersiz nedeni ile)
- Şiddetli yanıklar
- İç kanama veya açık yara kanaması
2) İdrarda Glukoz
Normal şartlarda idrarda hiç glukoz (şeker) bulunmaz. Böbrekler süzülen glukozu kan dolaşımına geri kazandırırlar. Aşağıdaki durumlar nedeni ile idrarda glukoz bulunursa dansite yüksekliği ortaya çıkar:
- Şeker hastalığı
- Renal glikozüri: Böbreklerin glikozu geri kazandıramaması sorunu
- Hamilelik
- Karaciğer sorunları
- Yüksek şeker içeren beslenme programı uygulamak (nadiren)
3) Kalp Yetmezliği
Kalp yetmezliği ile birlikte böbreklere erişen kan dolaşımının azalması dansite yüksekliğine neden olabilir.
4) Hipovolemik Şok
Hipovolemik şok ciddi miktarda kan ve sıvı kaybetmek yüzünden kalbin yeterli miktarda kan pompalayamaması durumudur. Hipovolemik hastalarda dansite 1.015’in üzerinde olur. Aşağıdaki nedenlerle görülebilir:
- Sindirim sistemi kanamaları gibi iç kanamalar
- Açık yara kanamaları
- Yanıklar
- İshal
- Aşırı terleme
- Kusma
5) Diğer Nedenler
Çoğu böbreklerle ilgili olan aşağıdaki nedenler de dansite yüksekliğine neden olabilir:
- SIADH: Uygunsuz idrar söktürücü hormon salgılanması durumu
- İdrar yolu ve idrar torbası iltihapları
- Böbrek damarlarının daralması
- Hepatorenal sendrom: İlerlemiş karaciğer yetmezliği sonucu ortaya çıkan ani böbrek yetmezliği
