Dekompanse Siroz İlerlemiş Karaciğer Sorunlarına Dikkat!

Dekompanse siroz, doktorların ilerlemiş karaciğer sorunlarını anlatmak için kullandıkları bir terimdir. Kompanse siroz olan kişilerde herhangi bir belirti görülmez çünkü karaciğer hala sağlıklı bir şekilde çalışmaya devam ediyordur. Karaciğer fonksiyonlarının azalması ile dekompanse siroz ortaya çıkar. Dekompanse siroz olan kişiler genellikle karaciğer iflasına yaklaşmıştır ve nakil için adaydır.

Dekompanse Siroz Kısaca

Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.

Dikkat
Normal

Endişelenmeli Miyim?

Dekompanse siroz olan kişiler genellikle karaciğer iflasına yaklaşmıştır ve nakil için adaydır.

Nasıl Anlarım?

Sarılık ,Karaciğeri dolaşan damardaki kan basıncını arttıran portal hipertansiyon ,Cilt kaşıntısı (kaşıntı) gibi belirtileri vardır.

Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?

Dahiliye Bölümüne başvurabilirsiniz.

Dekompanse Siroz Belirtileri

Siroz erken aşamada belirtilere neden olmaz. Ancak ilerlemiş dekompanse sirozun belirtileri:

Sarılık
Yorgunluk
Kilo kaybı
Kolay kanama ve morarma
Şişkin karın
Şişmiş bacaklar
Kafa karışıklığı, geveleyerek konuşma ve uyku sersemliği
Bulantı ve iştah kaybı
Örümcek damarlar
Avuç içinde kızarıklık
Erkeklerde testislerin küçülmesi ve memelerin büyümesi
Açıklanamayan kaşınma

Dekompanse Siroz Nedenleri

Dekompanse siroz, sirozun ilerlemiş versiyondur. Siroz karaciğerde yara oluşmasıdır. Dekompanse siroz yaraların ilerlemesi ve ciddileşmesi ile oluşur ve karaciğer işlevini yapamaz hale gelir.

Karaciğere uzun süreli hasar veren şeyler en sonunda dekompanse siroza dönüşür. Sirozun en yaygın nedenleri:

Uzun süreli ağı alkol tüketimi
Hepatit B ve C
Karaciğer yağlanması

Diğer muhtemel nedenler:

Demir birikmesi
Bakır birikmesi
Kistik fibroz
Kötü bir şekilde oluşmuş safra kanalı
Safra kanalı yaralanması
Karaciğer enfeksiyonu
Methotrexate gibi belirli ilaçları kullanmak

Dekompanse Siroz Teşhisi

Doktorlar dekompanse siroz teşhisini genel olarak siroz belirtileri ortaya çıktığı zaman koyarlar. Sarılık ve kafa karışıklığı gibi. Genel olarak teşhisi kan tahlili ve karaciğer fonksiyonunu kontrol ederek koyarlar.

Ayrıca bir serumla örnek alarak son aşama kanser hastalığı (MELD) skoru için bir model oluştururlar. MELD skoru ilerlemiş karaciğer hastalıklarını teşhis etmek için kullanılan en yaygın yöntemdir. Puanlandırma aralığı 6-40 arasıdır.

Doktorlar bazen karaciğer biyopsisi yaparlar. Bu sayede karaciğerin ne kadar hasarlı olduğunu anlarlar.

Ayrıca görüntüleme testleri ile karaciğerinize ve dalağınıza bakarlar:

MRI
Ultrason
Bilgisayarlı tomografi
Manyetik rezonans elastografisi

Dekompanse Siroz Nasıl Tedavi Edilir

Dekompanse siroz için kısıtlı tedaviler mevcuttur. Karaciğer hasarının bu kadar ilerlemiş olduğu durumlarda etkileri tersine çevirmek mümkün değildir. Aynı zamanda bunun anlamı dekompanse siroz olan kişiler karaciğer nakli için uygun adaylardır.

Eğer dekompanse siroz belirtileriniz varsa ya da MELD sokurunuz 15’in üzerindeyse karaciğer nakli şiddetle tavsiye edilmektedir.

Karaciğer nakilleri kısmi ya da tam olarak yapılmaktadır. Karaciğer dokusu kendisini yenileyebilir, yani bir kişiden kısmi karaciğer alınması mümkündür. Hem karaciğeri veren kişinin hem de alan kişinin karaciğerleri birkaç ay içerisinde yenilenir.

Karaciğer nakli umut veren bir yöntem olsa da dikkate alınması gereken pek çok etken vardır. Vakaların çoğunda doktorunuz sizi nakil merkezine yönlendirecektir, alanında uzman olan kişilerin detaylı inceleme yapabilmesi için.

Bakacakları durumlar:

Karaciğer hastalığının aşaması
Medikal geçmiş
Mental ve duygusal sağlık
Evdeki destek sistemi
Ameliyat sonrası talimatlara uymaya olan gönüllülük
Ameliyattan sağ çıkma olasılığı

Bunları incelemek için yapacakları testler:

Fiziksel muayene
Birden fazla kan testi
Psikolojik ve sosyal değerlendirme
Kalp, akciğerler ve diğer organların genel sağlığının değerlendirilmesi
Görüntüleme yöntemleri
Alkol ve uyuşturucu testi
HIV ve Hepatit testleri

Alkol ve uyuşturucu kaynaklı sorunlar yaşayan kişilerin ayık kalabileceklerini kanıtlamaları gerekir. Bazı vakalarda rehabilitasyon merkezlerinden resmi evrak getirmeleri istenir.

Kişinin nakil için uygun olup olmadığına bakılmaksızın doktorunuzun yaşam standartlarınızı yükseltmek için önereceği şeyler:

Düşük tuz içeren bir diyet
Uyuşturucu ve alkol kullanmamak
İdrar sökücü kullanmak
Kronik hepatit B ve C’nin kontrol altında tutulması için antiviral ilaçlar
Sıvı alımınızı kısıtlamak
Altında yatan enfeksiyonları tedavi etmek için antibiyotik
Kan pıhtılaşması için ilaç
Karaciğerdeki kan dolaşımını iyileştirmek için ilaç
Karın bölgesindeki ekstra sıvıyı almak için cerrahi müdahale

Yaşam Beklentisi

Dekompanse siroz yaşam beklentinizi düşürür. MELD skorunuz ne kadar yüksek olursa bir 3 ay daha yaşama şansınız azalır.

Örneğin; MELD skorunuz 15 ise üç ay daha yaşama şansınız %95’tir. Eğer MELD skorunuz 30 ise 3 ay yaşama şansınız %65’tir. Bu yüzden MELD skoru yüksek olan kişilere organ naklinde öncelik verilmektedir.

Karaciğer nakli olmak yaşam beklentisini hayli yükseltir. Her vaka farlı olsa da normal yaşam şeklinde geri dönen kişilerde 5 yıllık yaşam oranı %75’tir.

Kaynak: Healthline