Depresyon ve Cinsel Sağlık

• Kalıcı depresif bozukluk (Belirtiler 2 yıldan uzun süredir devam ediyorsa)
• Psikotik depresyon
• Major depresyon
• Bipolar bozukluk
• Postpartum depresyon (Doğum yaptıktan sonra kadınlarda görülür.)
• Mevsimsel depresyon (Kış aylarında görülür.)
• Anksiyete ile birlikte görülen depresyon

→Bu rahatsızlıklardan etkilenen kişilerde depresyonda olmak keyifsiz hissetmekten çok daha fazlasıdır. Bu durum kişide cinsel sorunlar da dâhil olmak üzere pek çok rahatsızlığa neden olabilir.

1 Kadınlarda Depresyon

Hormonal değişikliklerle alakalı depresyon oranı kadınlarda daha yüksektir.

Ulusal Akıl Sağlığı Enstitüsü’ne göre

Bu yüzden kadınlarda depresyon riski şu zamanlarda artış gösterebilir:

• Regl dönemlerinden önce ve regl dönemleri sırasında
• Çocuk doğurduktan sonra
• İşle, evle ve aile hayatıyla mücadele edilirken
• Perimenopoz ve menopoz sırasında

→Kadınların kalıcı olarak keyifsizliği yaşama ihtimalleri daha yüksektir. Bu durum, onların özgüvenlerinin azalmasına ve kendilerini değersiz hissetmelerine neden olur. Bu hisler, cinsel hayatı da büyük oranda değiştirir.

→Kadınlar yaşlandıkça cinsel ilişkiyi daha az keyifli yapan hatta çoğu zaman acı verici bir hâle dönüştüren fiziksel faktörler oraya çıkar. Vajina duvarında değişimlerin olması cinsel aktiviteyi istenmeyen bir hâle getirebilir. Ayrıca, östrojen seviyesinin azalması, doğal kayganlığı engelleyebilir. Bu gibi etkenler, rahatlamak için bir yöntem aramıyorlarsa kadınlar için depresif olabilir.

2 Erkeklerde Depresyon

→Anksiyete, düşük özgüven ve suçluluk genellikle erkeklerde ereksiyon olamamaya neden olur. Bunların hepsi depresyon belirtisidir ancak bu belirtiler stres ve yaşın ilerlemesiyle birlikte doğal olarak da yaşanabilir.

Erkeklerin depresyon sırasında önceden yaptıkları işlere karşı daha fazla ilgi kaybı yaşadıklarını belirtmektedir. Bu durum, erkeklerin depresyondayken cinsel ilişkiyi cazip görmemeleri anlamına da gelmektedir.

Ulusal Akıl Sağlığı Enstitüsü

→Erkeklerde antidepresanlar doğrudan cinsel iktidarsızlığa neden olabilir. Orgazmın gecikmesi ya da erken boşalma da yaşanabilir.

→Hem erkeklerde, hem de kadınlarda cinsel sağlıkla ilgili sorunlar değersizlik hissini ve depresyonun neden olduğu diğer belirtileri kötüleştirebilir. Bunun sonucunda ise hem depresyonun hem de cinsel sorunların kötüleşmesine neden olacak bir döngüye girilir.

→Kimyasal dengesizlikler ve beyin depresyona neden olur. Bu durum, genetiğin ve hormonal sorunların bir sonucu olarak da yaşanabilir. Depresyon, diğer hastalıklarla birlikte de görülebilir.

→Depresyonun tam nedeni ne olursa olsun, depresyon sayısız fiziksel ve duygusal belirtiye yol açabilir.

Depresyonda yaygın olarak görülen belirtilerden bazıları şunlardır:

• Sürekli üzüntü
• Eskiden keyif alınan aktivitelere karşı ilgisizlik
• Suçluluk ya da umutsuzluk
• İnsomnia ve yorgunluk
• Zayıflık, ağrılar ve acılar
• Cinsel işlev bozukluğu
• Odaklanmada güçlük
• Kilo verme veya kilo alma (Genellikle yeme alışkanlıklarının değişmesi sonucunda görülür.)
• İntihar düşünceleri

→Depresyonun belirtilerinin yaşanma sıklığı ve şiddeti kişiden kişiye değişebilir. Genel olarak depresyon ne kadar ciddiyse cinsel sağlıkla ilgili yaşanacak sorunlar da o kadar ciddi olacaktır.

→Cinsel istek beyinde işlenir ve cinsel organlar libidoyu uyaran beyindeki kimyasallarla, cinsellik isteğine neden olan kan akışındaki değişikliklere bağlıdır. Depresyon beyindeki kimyasalların işleyişini değiştirdiğinde, cinsel aktiviteleri gerçekleştirmek daha zor olur. Bu durum, cinsel işlev bozukluğu yaşayan yaşı ilerlemiş yetişkinlerde sorunun daha da kötüleşmesine neden olur.

→Cinsel sağlığı etkileyen tek şey depresyon değildir. Aslında, depresyonu tedavi etmek için yaygın olarak kullanılan antidepresanlar genellikle cinsel sağlık üzerinde istenmeyen yan etkilere neden olurlar.

Bu durumun en yaygın suçluları arasında şunlar bulunur:

• Monoaminoksidaz inhibitörleri
• Serotonin ve adrenalin geri alım inhibitörleri
• Seçici serotonin geri alım inhibitörleri
• Tetrasiklik ve trisiklik ilaçlar

Depresyonu tedavi etmek, cinsel işlev bozukluğunu düzeltebilmenin tek yoludur. Amerika Aile Hekimliği Dergisi’nde yayınlanan bir makaleye göre, tedavi görmeyen ve depresyon yaşayan yetişkinlerin %70’i cinsel istekle ilgili sorunlar yaşamaktadırlar. Tekrar iyi hissetmek, cinsel hayatın normale dönmesine yardımcı olabilir.

Amerika Aile Hekimliği

→Yine de, depresyon tedavisi arayışında olmayan yetişkinlerde sorun genellikle çözülmez. Aile hekiminiz ya da gittiğiniz doktor, kullandığınız antidepresanın bir yan etkisi olarak cinsel işlev bozukluğu yaşadığınıza karar verirse ilacınızı değiştirebilir. Mirtazapin (Remeron), nefazodon (Serzone) ve bupropion (Wellbutrin) çoğu zaman cinsel işlev üzerinde yan etkilere sahip olmayan antidepresanlardır.

Geleneksel depresyon tedavilerinin yanı sıra, cinsel sağlığınızı düzeltmek için atabileceğiniz bazı adımlar bulunmaktadır:

• Cinsel ilişkiye girdikten sonra antidepresan kullanın.
• Cinsel fonksiyonunuzu artıracak ilaçlarla ilgili eczacınıza ve doktorunuza danışın. (Erkekler için Viagra gibi ilaçlar kullanılabilir.)
• Düzenli olarak egzersiz yaparak hem duygu durumunuzun, hem de fiziksel sağlığınızın düzelmesini sağlayın.
• Partnerinizle, depresyonun cinsel sağlığınızı nasıl etkilediğini konuşun. Açıkça konuşmak otomatik olarak sorununuzu çözmese de suçluluk ve değersizlik hislerini azaltacaktır.

→Depresyon ve depresyon tedavileri bazen cinsel sağlıkla ilgili sorunlara neden olabilir ancak her iki durumun da çözümü vardır. Birini tedavi etmek, genellikle diğerinin de çözülmesine yardımcı olur. Ancak, doğru dengenin kurulması vakit ve sabır ister. Bu denge kurulurken ilacın işe yaramadığını düşünerek doktorunuza danışmadan kendi başınıza ilacınızı veya kullandığınız dozajı değiştirmeyin. Cinsel işlev bozukluğu, tedavideki değişikliklere rağmen daha da kötüleştiyse durumu doktorunuza bildirin.

Kaynak: Healthline