Divertikülit: Farkına Varamazsınız

Herhangi bir belirtiye neden olmayan divertikülit vakalarına sık rastlanır. Bazen göbek deliğinin altında kalan karın bölgesinde kramp ve şişkinlik hissedilebilir.

Diğer divertikülit belirtileri daha ciddidir ve genellikle aniden başlar. Birkaç gün içerisinde iyice şiddetlenebilir. Olası belirtiler şunlardır:

• Karnın sol alt tarafında aşırı hassasiyet
• Göbek deliği civarında ağrı
• Şişkinlik veya gaz birikmesi
• Kabızlık (nadiren ishal)
• İdrar yaparken ağrı veya yanma
• Dışkıda veya tuvalet kağıdında kan
• Yüksek ateş, titreme
• Bulantı ve kusma
• İştah kaybı, açlık hissetmeme
• Rektal kanama

Divertiküloz zararsız olabilir. Eğer enfeksiyon kapmamış divertikülünüz varsa bu duruma divertiküloz adı verilir. Bunlar zararsızdır ve tedavi gerektirmezler.

Eğer Divertikülit atağı geçirirseniz, bu durum akut ya da kısa süreli bir sorun olarak meydana gelir.
Yapılan bir araştırmaya göre geçirilen ilk atak en güçlü olanıdır. Bunun nedeni Divertikülit etrafında yara oluşup daha fazla zarar gelmesini engellemesidir. Bunun anlamı ise ilk nöbetinizin hafif olması ciddi bir sağlık sorunu yaşamayacağınızdır.

Başka bir çalışmaya göre, Divertikülit hastalarının yaklaşık %39’u atak geçirirler ve 5 yıl içerisinde tekrar bir atak geçirme ihtimalleri vardır.

Divertikülit Risk Grupları

Yaş: Yaşınız ilerledikçe bu durumun ortaya çıkma ihtimali artmaktadır.Erken yaşta divertikül oluşumu
Yapılan araştırmalar sonucunda erken yaşta divertikül geliştiren bireylerin divertikülite yakalanma ihtimallerinin arttığı görülmüştür.

1.Hatalı Beslenme

Lifli gıdalar dışkıyı yumuşatarak kabızlığı önler, dışkının kalın bağırsağa ve rektuma kolayca ilerlemesini sağlar. Sürekli lif içermeyen gıdalarla beslenildiğinde küçük ve sert dışkı formu ortaya çıkar. Sonrasında bağırsağın kaslı duvarında zayıf bölgeler meydana gelir. Bu durumda bağırsağın iç dokuları bu zayıf noktalardan baskı yaparak divertikülite neden olur.

2.Yaşlılık

Kişi yaşlandıkça bağırsak duvarları zayıflayarak divertikülite yatkın hale gelir. İnsanların hemen hemen yarısı 50 yaşına gelmeden önce divertikülite yakalanır. Bu oran seksen yaşından önce 70%’e ulaşmaktadır.

3.Kabızlık

Kabızlık, dışkının ilerlemesini zorlaştırarak bağırsak çeperlerinin zorlanmasına neden olur. Bu durumda divertikülit ortaya çıkabilir. Aşağıdaki etkenler kabızlığa neden olabilir:

• Yeterince sıvı tüketmemek
• Dışkıyı bekletmek
• Yüksek ateş
• Aşırı veya az kiloda olmak
• Kaygı bozuklukları, depresyon
• Alüminyum içeren antiasitler, epilepsi ilaçları, idrar söktürücüler ve bazı ağrı kesici ilaçlar
• Sindirim sistemi hastalıkları

4.Kalıtım

Yapılan bir araştırma sonucunda ailede Divertikülit olması halinde gelen nesillerde de ortaya çıkmasının %50 ihtimal ile mümkün olduğunu belirlemiştir.

5.Obezite

Obezite Divertikülit hastalığının arkasında bulunan kesin risklerdendir. Yapılan bir araştırma bunu kanıtlamıştır ancak araştırmacılar henüz kesin olmadığını düşünmektedir.

6.Yetersiz fiziksel aktivite

Bu etmende yapılan testlerde kesin sonuç vermemiştir. Ancak günde 30 dakikadan az egzersiz yapan kişilerin bu hastalığa yakalanma riskinin yüksek olduğu düşünülmektedir.

7.D vitamini eksikliği

Yapılan bir araştırma D vitamini eksikliği ile Divertikülit arasında bağlantı olduğunu göstermiştir.

8.Cinsiyet

50 yaşında ve daha genç olan kişiler arasında erkeklerin kadınlardan daha fazla risk altında olduğu bilinmektedir. 50 yaşından sonra ise kadınlarda görülme riski artmaktadır.

9.Diğer Nedenler

Aşağıdaki etkenlerin divertikülit riskini artırdığı saptanmıştır:

• Aşırı kilolu olmak
• Sigara içmek
• Egzersiz yapmamak, hareketsizlik
• Beyindeki serotonin seviyesinin düşmesi
• Aspirin, ibuprofen gibi steroid içermeyen iltihap giderici ilaçların (NSAID) kullanımı

Pek çok hastalık Divertikülit ile benzer belirtiler göstermektedir. Bu nedenle teşhisin doğru konulabilmesi için birden fazla test yapılmaktadır.

1.Kan testi

Enfeksiyon, kansızlık, böbrek sorunları ve karaciğer sorunlarını tespit etmek için istenir.

2.Görüntüleme

Bağırsak sisteminizin görüntüsünü alabilmek için karın bölgenize ultrason ve bilgisayarlı tomografi testleri uygulanır.

3.İdrar testi

Enfeksiyon kontrolü için istenir.

4.Dışkı testi

Bağırsak yolu enfeksiyonlarını tespit etmek için uygulanır.

5.Pelvik testi

Kadınlarda jinekolojik hastalıkları elemek için istenir.

6.Hamilelik testi

Kadınlarda hamleliği elemek için istenir.

1.Ev Tedavileri ve Beslenme Önerileri

Hafif divertikülit ev tedavileri ile iyileşebilir.

• Lifli beslenilmelidir. Bu amaçla meyve, sebze, tahıl, mercimek ve fasulye tüketilmelidir.
• Kabızlıktan korunmak için sıvı tüketimine dikkat edilmelidir.
• Bağırsakların iyi çalışması için egzersiz yapılmalıdır.
• Ağrıyı azaltmak için göbek deliği civarına sıcak uygulama yapılabilir.

Bazı doktorlar haşhaş, susam ve patlamış mısır tüketilmesinin divertikülit hastaları için sakıncalı olduğunu söylüyor.

2.Divertikül İlaçları

• Bulaşıcı bir hastalıkla beraber görülen divertikülit vakalarında antibiyotikler kullanılır.
• Ağrı kesici etkisi için parasetamol veya asetaminofen kullanılabilir.
• Sindirime yardımcı etkisi için glutamin aminoasidi önerilebilir.
• Bağırsak sağlığını artırmak için yüksek omega 3 yağ asidi içeriği ile balık yağı, keten tohumu veya probiyotik etkili ilaç ve ürünler kullanılabilir.

3.Divertikül Ameliyatı

Divertikülit başka ciddi hastalıklara neden oluyorsa, çok genç yaşta görüldüyse veya hastanın bağışıklık sistemi zayıf ise doktor tarafından cerrahi müdahale önerilebilir.

Açık kolektomi: Karında açılan büyük bir kesikle kalın bağırsağın bir bölümünün alınması ameliyatıdır.

Laparoskopik kolektomi: Bu ameliyatta doktor karında ufak kesikler açar ve ucunda kamera olan ince cihazlar yardımı ile kalın bağırsağın ilgili bölümünü alır.

Stoma ameliyatı: Dışkının kalın bağırsaktan geçerek atılamadığı durumlarda uygulanır. Dışkı karın bölgesinde açılan bir deliğe bağlanan torba içerisine toplanır.