Diz Ağrısı Mutlu Yaşam İçin Önemsenmeli

1.Zorlama

Eğer dizinizin alışık olduğunuzdan daha fazla kullandığınız için ağrıdığını düşünüyorsanız; dizdeki dokuların gerilmesinden kaynaklı zorlama ağrısı çekiyorsunuzdur ve bu geçici bir ağrıdır. Dizde burkulma ya da incinme yoksa evde bakım yaparak ağrının kısa sürede geçmesini sağlayabilirsiniz. Bunun tekrarlamasına engel olmak için:

• Egzersize başlamadan ısının, egzersiz bittikten sonra esneme hareketleri yapın.
• Egzersiz seviyenizi yavaş yavaş arttırın.
• Vücudunuzu destekleyecek doğru spor ayakkabıyı kullanın.
• Diz eklemine zarar vermeden yapılabilecek düşük etkili sporları (yüzme gibi) deneyebilirsiniz.

2.Menisküs

Dizin üst ve alt bacak kemikleri arasında bulunan lastiğimsi ara dokuya menüsküs denir. Bu doku amortisör gibi hareket eder. Yaş ilerledikçe menisküs yıpranabilir, orta yaş ve üzeri kişilerde görülen diz ağrısının nedeni genelde budur. Menisküs; diz eklemindeki ani bükülme, şişme ve kilitlenme sonrası zarar görmüş de olabilir.

Semptomlar tedavisiz de geçebilir fakat menisküs hasarı durumunda zedelenmiş dokunun düzeltilmesi için operasyon gerekebilir.

3.Osteoartrit

Yaşlı insanlardaki tekrarlanan diz ağrısı ataklarının en yaygın sebebi olan osteoartrit diz ekleminin dışındaki koruyucu kıkırdakta ve çevresinde oluşan hafif şişliklere neden olur.

Osteoartrit ayrıca; diz arkasında Baker Kisti ya da popliteal kist denen acılı ve sıvı dolu şişliklere neden olabilir. Daha önce diz yaralanması atlatmış ya da aşırı kilolu gençlerde de bu hastalık görülebilir. Ağrınızın osteoartritten kaynaklandığını düşünüyorsanız doktorunuza görünün.

4.Tendon İltihabı

Diz kapağını kemiğe bağlayan tendonların zorlanması ya da zedelenmesi sonucu oluşan bu hastalık genelde basketbol ve voleybol gibi zıplamalı aktiviteler sonrası oluşur. Dizin ilgili bölgesi kızarık, sıcak ve şişik olabilir.

5.Ön Diz Ağrısı Sendromu

Dizin ön tarafında diz kapağı etrafında hissedilen ağrıya ön diz ağrısı sendromu denir. Sebebi anlaşılamamıştır fakat uzun süre oturma ve merdiven çıkma durumlarında diz kapağı ağrısı şiddetlenmektedir.

6.“Hizmetçi Dizi” Hastalığı

Uzun süre dizler üzerinde ve tekrarlanan hareketler sonucu diz eklemi üzerinde sıvı birikmesi ve diz ağrısına neden olmasına hizmetçi dizi hastalığı denir.

7.Bağ veya Tendon Yırtılması

Dizde eklem ve kemikleri bağlayan sert dokulu bantların futbol ya da rugby gibi koşu gerektiren sporlarda yırtılması olasıdır. Bu durumda diz rahat bırakıldığında da ağrımaya devam eder, büküldüğünde ve üzerine basıldığında ağrı şiddetlenir.

8.Eklem İçine Kanama

Diz ekleminde önemli hasara neden olan bir yaralanma haemarthrosis adı verilen eklem alanları içi kanamaya neden olabilir. Dizde sıcaklık, şişme, sertlik ve morarma bu durumun belirtileridir.

9.Osgood- Schlatter Hastalığı

Diz kapağının hemen altındaki yükseltide hassasiyet ve şişlik olarak meydana gelen hastalık, genelde ergenlik çağındaki kişilerin kendisini sporla zorlaması sonucu oluşur.

10.Gut ve Psödogut

Diz eklemi sıcak ve kızarık ise ürik asit birikmesi yani gut olabilir. Böbrekler ürik asidi vücuttan atamadığında, ya da vücut fazla ürettiğinde kanda ürik asit düzeyi yükselir ve çok yükselmesi durumunda asit, eklemlerde kristallenir. Bu da eklemlerde iltihap ve ağrıya neden olur. Gut genelde öncellikle ayak baş parmağını etkiler fakat gut benzeri psödogut önce diz eklemlerini etkileyebilir.

Diz ağrısı tedavisi tamamen sorunun nedenine bağlıdır. Aşağıda belirtilen tedaviler her durum için uygun değildir bu yüzden ağrınızın sebebinden emin değilseniz doktorunuza danışın.

1.Dinlenme

Diz ağrısında en yaygın tedavi iltihabın inmesini sağlamak için eklemi dinlendirmektir. Genelde ağrıyı hafifletmek için gerekli tek adımdır.

2.Buz ve Isı Uygulama

Buz paketleri ve ısı pedleri diz ağrısı için en sık kullanılan tedaviler arasındadır. Kireçlenme ve iltihap gibi durumlarda ısı uygulanması ağrıyı hafifletirken zorlama gibi durumlarda şişmeyi engellemek için soğuk uygulama yapılabilir.

3.Esneme

Dizi çevreleyen kasların ve tendonların esnetilmesi ağrının azalmasına destek olabilir.

4.Fizik Tedavi

Fizik tedavi neredeyse tüm ortopedik problemlerde olduğu gibi diz ağrısında da dizi ağrı öncesi aktivite seviyesine kavuşturmak için destek olur.

5.Kortizon Enjeksiyonları

Kortizon; iltihabı tedavi eden güçlü bir ilaçtır ve diz ağrısının yaygın bir nedeni iltihaplanmadır. Doktorunuza kortizon enjeksiyonu konusunda danışın.

• Kronik diz ağrısı
• Diz içi ağrı
• Diz arkası ağrısı

Kronik Diz Ağrısı

Kronik diz ağrısı uzun süreli devam eden ve bir ya da her iki dizde görülen ağrı, şişme veya hassasiyet ile tanımlanır. Bu rahatsızlığın pek çok sebebi ve bu sebeplere bağlı olan pek çok tedavi yöntemi vardır.

Kronik Diz Ağrısına Ne Sebep Olur?

Geçici diz ağrısı ile karıştırılmaması gereken bu durum uzun süreli devam eden bir durumdur. Geçici diz ağrısından ağrının sebebi sakatlanma ya da kazadır ve herhangi bir tedavi gerektirmeden geçebilir. Kronik diz ağrısı ise tedavi edilmeden çözülemeyen bir sorundur.
Kronik diz ağrısının fiziksel nedenleri:

• Kireçlenme, Tendon iltihaplanması
• Kesecik iltihabı
• Kondormalazi patella; dizin bükülme sırasında kıkırdakların üzerine gitmesi sonucu oluşan ağrı
• Baker kisti; dizin arkasında eklem sıvısı birikmesi
• İltihaplı romatizma, Dizin yerinden kayması
• Menüsküs yırtığı, Bağ kopması
• Kemik Tümörü

İç Diz Ağrısı

İç diz denilen kısım dizimizin diğer dize bakan tarafıdır. İç diz ağrısının en yaygın sebebi ise spor sakatlıklardır. Fakat bundan başka sebepler de bulunmaktadır.

• Kireçlenme, İltihaplı romatizma
• İç diz yan bağ yaralanmaları
• Pes anserine bursitis; kireçlenmesi olan kişilerde ortaya çıkan ve diz kaslarının yapışma noktasında iltihaplanma olması durumu
• Diz ezilmesi/çürümesi

İç Diz Ağrısı Tedavisi

İç diz ağrılarının çeşitli tedavileri vardır. Genel olarak evde uygulanabilen tedavileri bulunan iç diz ağrısına iyi geldiği bilinen tedavi yöntemleri:

• Koşmak ve merdiven çıkmak gibi ağrıya sebep olan aktivitelerden kaçının
• Dizlere gelen baskıyı azaltmak için koltuk değneği kullanın
• Ağrıya bölgeye günde 20 dakika buz tedavisi uygulayın. Dizinize bir havlu sarın ve kullanacağınız buzu bu havlu üzerinden dizinize koyun. Buzu doğrudan dizinize koymayın
• Ağrı olan dizinizi yastıklarla destekleyin ve kalp hizanıza getirin.
• İltihaplanmayı engellemek içi Advil kullanabilirsiniz

İç Diz Ağrısı İçin Uygulanabilecek Egzersizler

• Düz bacak kaldırma; sırt üstü yere uzanın. Ağrı bulunmayan dizinizi 45 derecelik açıya getirin. Ağrıyan ve egzersiz uygulayacağınız bacağınızı diğer dizinizin hizasına gelene kadar düz bir şekilde kaldırın. Bacağınızı kaldırırken dizinizi kesinlikle bükmeyin.
• Hafif çömelme; Bacaklarınızı omuzlarınızla aynı hizada duracak şekilde açın ve dik bir şekilde ayakta durun. Ardından ellerinizi önünüze uzatarak eğilin fakat bu eğilme sırasında dizlerinizin ayak baş parmağınızı geçmesine izin vermeyin. Çömelme mesafeniz ise kalçanız dizlerinizin seviyesine yaklaşacak kadar olmalıdır.
• Yüzmek, Kondisyon bisikleti kullanmak
• Bacak uzatma; bu egzersiz spor salonlarında bulunan bir alet ile yapılmaktadır. Spor salonuna gittiğinizde aleti salon görevlisi ya da egzersiz koçunuza sorabilirsiniz.

Diz Arkası Ağrısı

Diğer diz ağrılarında olduğu gibi diz arkası ağrısının da pek çok nedeni vardır.

• Ayak krampı, Kramp kasların sıkışması durumudur. Kaslarda oluşan bu kramplar dizin arka bölümüne ağrı girmesine de sebep olabilirler. Kramp girmesinin sebepleri:
• Hamilelik ,Bacaklarda oluşan sinir sorunları
• Susuz kalmak, Kanda yükse oranda kurşun ya da cıva bulunması
• Karaciğer sorunları

1.Atlamacı dizi

Daha çok atlama içeren sporcularda görülmesi sebebiyle atlamacı dizi olarak bilinen bu sakatlıkta zıplama sırasında tendonlarda hafif yırtık oluşmaktadır. Bu sakatlığın ağrısı zaman ilerledikçe artar. Diğer belirtileri ise:

• Dizin zayıflaması
• Sertleşmesi
• Dizi bükmeye ve düzleştirmeye çalışırken ağrı oluşması

2.Baker kisti

Baker kisti dizin arka bölümünde sıvı toplanması ile oluşur. Normalde dizin bükülmesi ve düzleşmesi sırasında yardımcı olan sıvı dizde sakatlık oluştuğu zaman dizin arkasında fazladan birikir. Belirli bir süre sonra ise bu sıvı kist oluşmasına sebep olur.

• Dizin arkasında ağrı oluşması
• Dizin arkasında şişlik
• Sertlik ve dizi esnetirken ağrı oluşması
• Bu sakatlığın belirtileridir.

Müdahale edilmemesi durumunda belirtiler daha da artar. Eğer kist patlayacak olursa dizinizin arkasında keskin bir ağrı oluşur.