Doğum Lekeleriyle İlgili Bilmeniz Gereken Her Şey

Doğum lekeleri iki farklı kategoride incelenebilir. İki kategorinin de farklı nedenleri vardır.

• Damarsal doğum lekeleri, cildinizin belirli bir kısmındaki damarların gerektiği gibi olmamasının sonucu olarak ortaya çıkar. Damarlar olması gerekenden daha geniş olabilir ya da belirli bir bölgede çok sayıda damar toplanmış olabilir.
• Pigmentli doğum lekeleri, bir bölgede aşırı miktarda pigment hücreleri olması sonucunda meydana gelir. Pigment hücreleri, cildinize kendi rengini veren hücrelerdir.

1.Pigmentli doğum lekeleri

Bu doğum lekeleri, cildinizin bir bölgesinde diğer taraflara göre daha fazla pigment olmasıyla oluşur. Pigmentli doğum lekeleri türleri: Benler (Konjenital Nevüsler) ve Cafe au lait (sütlü kahve) lekeler.

2.Benler (Konjenital Nevüsler)

Benlerin renkleri pembeden açık kahverengiye hatta siyaha kadar çeşitlilik gösterir. Boyutları değişkenlik gösterir. Hatta düz ya da kabarık olabilirler. Genellikle dairesel bir şekilleri vardır. Benler yüzde veya vücutta meydana gelebilir. Bazı benler sonradan yok olabilir. Bazılarıysa hayat boyu durabilir. Bende değişiklik olması genellikle cilt kanseriyle ilişkilendirilir.

3.Cafe au lait (sütlü kahve) lekeler

Bu doğum lekeleri oval bir şekle sahiptir ve ismini Fransızca sütlü kahve anlamına gelen “cafe au lait” kelime öbeğinden almıştır. Cildinizin doğal rengi ne kadar koyuysa, sütlü kahve lekeleriniz o kadar koyu renkli olur. Bu tip doğum lekeleri doğumdan erken çocukluk dönemine kadar ortaya çıkabilir. Boyutları büyüyebilir ama genellikle yok olurlar. Bazı çocuklarda birden fazla sütlü kahve lekesi olabilir. Çok sayıda sütlü kahve lekesi varsa nadir rastlanan bir sağlık durumu olan nörofibromatoz denilen rahatsızlık da gözlenebilir.

4.Moğol lekesi

Bu düz, mavimsi grimsi lekeler genellikle çok koyu renkli ciltlerde gözlenir. Zararlı değillerdir ama bazen morluklarla karışır. Moğol lekeleri genellikle sırtın alt kısımlarında ya da kalçada olur. 4 yaş civarında tamamen yok olurlar.

5.Damarsal doğum lekeleri

Bazen çok sayıda damar bir araya gelerek, bu yığını cildin üstünden görülebilir hale getirir. Bu duruma, damarsal doğum lekesi denir. Yeni doğan çocukların yaklaşık %40’ında damarsal doğum lekesi gözlenir.

6.Somon lekesi

Bu kırmızı ya da pembe lekeler genellikle gözlerin arasında, göz kapağında, sırtta ya da boyunda olur. Cildin altındaki kılcal damarların toplanmasıyla ortaya çıkar. Somon lekelerinin renkleri zamanla geçer ve tedaviye gereksinim yoktur.

7.Hemanjiyom

Bu doğum lekeleri pembe, mavi, parlak kırmızı renkte olabilirler. Genellikle ellerde ve ayaklarda, baş ve boyunda gözlenir. Hemanjiyomlar küçük boyutlu ve düz olarak ortaya çıkabilirler. Bebek doğduktan sonraki ilk birkaç ayda büyüyebilir ve kabarabilirler. Çoğu hemanjiyom, çocuk ergenliğe geldiğinde tamamen kaybolur. Bazen solgun bir iz bırakabilirler. Bu izlere çilek hemanjiyomları da denir. Çok hızlı büyüyen hemanjiomların çocuğun görüşünü ya da nefes alışını engellememesi adına alınması gerekebilir. Cildinde çok sayıda hemanjiyomu olan çocukların iç organlarında hemanjiyomu olup olmadığı kontrol edilmelidir.

8.Şarap lekesi

Şarap lekeleri genellikle cildin altındaki kılcal damarlarda anormal bir yapı oluşumu varsa gözlenir. Vücudun herhangi bir yerinde meydana gelebilir fakat genellikle yüzde ve boyunda görülür. Şarap lekeleri ilk oluştuğunda pembe ya da kırmızı olup sonradan koyu kırmızı ya da mora dönüşebilir. Ayrıca, cildin yapısı çok kuru, kalın ve pürüzlü olabilir. Göz kapağında olan şarap lekelerinin alınması ya da sıkı bir şekilde takibi yapılması gerekir. Nadiren de olsa, bu tip lekeler genetik koşullarla ilişkilendirilir.

Çoğu doğum lekesi zararsızdır ve alınmasına gerek yoktur. Bazı doğum lekeleri, görünüşünden ötürü rahatsızlık verebilir. Hemanjiyom ya da benler gibi diğer doğum lekeleriyse cilt kanseri gibi rahatsızlıkları tetikleyebilir. Bu lekelerin dermatologlar tarafından takibinin yapılması ve hatta duruma göre alınması gerekir.

1.Lazer tedavisi

Lazer tedavisi şarap lekelerini gözle görülür bir biçimde hafifletip daha az görülür hale getirebilir ya da tamamen yok edebilir. Bu tür tedaviler, dermatologlar ya da cerrahlar tarafından gerçekleştirilir. Uyarılmış radyasyonun yoğunlaştırmasıyla güçlendirilmiş ışın demeti kullanılır. Lazer tedavisinde en çok başarı, bebeklik döneminde yapıldığında görülür. Ancak büyük çocuklarda ve yetişkinlerde de kullanılır. Lazer tedavisi rahatsızlık verebilir. Bu yüzden, lokal anestezi gerekebilir. Genellikle kalıcı sonuçlar verir. Geçici şişlik ya da morluk oluşabilir.

2.Beta blokörler

Beta blokörler yüksek tansiyonu tedavi etmek için ağızdan alınan ilaçlardır. Propranolol, hemanjiyomların görünüşünü hafifletip, boyutunu küçültmek amacıyla da kullanılan bir beta blokördür. Kan damarlarını büzüştürüp, kan akışını yavaşlatır. Böylece hemanjiyomların görünüşü hafifler, solar ve küçülür. Başka bir beta blokör olan timololsa bölgesel olarak kullanılıp, aynı sonuçların elde edilmesini sağlar.

3.Kortikosteroidler

Kortikosteroidler, ağızdan ya da doğrudan doğum lekesine enjekte edilerek kullanılan iltihaplanma önleyici ilaçlardır. Doğrudan damarlara giderek, doğum lekesinin boyutlarını küçültmeye yarar.

4.Ameliyat

Bazı doğum lekelerine ameliyatla müdahale edilmelidir. Ameliyatla müdahale edilmesi gerekenler, çok derinde olup, etrafındaki sağlıklı dokulara zarar verebilecek olan hemanjiyomlar ve çok büyük benlerdir. Doğum lekeleri ayakta tedavi şeklinde hatta hastane yerine dermatoloğun ofisinde bile alınabilir. Doktorlar, lokal anestezi yapıldıktan sonra doğum lekelerini almak için küçük bir neşter kullanırlar. Doğum lekesi büyükse, birkaç randevuyla parça parça alınabilir. Doku genişletme, doğum lekelerinin ameliyatla alınmasından sonra yara izlerini yok etmek için kullanılan başka bir tekniktir. Doğum lekesinin yanında bulunan sağlıklı dokunun altına balon yerleştirilir. Böylece yeni, sağlıklı bir cilt oluşur. Doku genişlemesi yani cilt oluşumu yeterince gerçekleştiğinde balon kaldırılır.