Doğum Sırasında Bebeğin Pozisyonları

Doğum sırasında bebeğin pozisyonu, bebeğin baktığı yönü veya vücudunun hangi kısmının doğumdan daha önce çıkacağına işaret eder. Bebeğin doğumu ne kadar sorunsuz geçireceği ya da doğumda anne ya da bebek için ne gibi sorunlara yol açabileceği bebeğin pozisyonundan anlaşılabilir. Bebeğin başı, doğumu etkileyen çeşitli pozisyonlarda olabilir. Bebeğin pozisyonunu belirlemek için, doktorunuz bebeğin pelvisle olan ilişkisini inceleyecektir. Başın pelvise doğru gelmesindeki önem, başın en küçük kısmının pelvisin en küçük kısmından geçmesidir.

Pozisyon Türleri

Bebeklerin çoğu başı önce çıkacak şekilde döner. Bu pozisyonda, bebeğin yüzü annenin sırtına bakar ve çenesi içeridedir. Buna sefalik pozisyon denir.

Diğer pozisyonlar, şu koşullara bağlı olarak başın geçmesini engelleyebilir:
Annenin pelvisinin şekli
Bebeğin kafasının şekli
Bebeğin kafasının ne kadar şekil değiştirebileceği
Annenin pelvik taban kaslarının kasılması ve rahatlaması

Diğer pozisyonlar şunlardır:

1 Oksiput Posterior

Bu pozisyonda, bebek ilk önce annenin karnına doğru bakmaktadır. Bu pozisyon, genellikle doğum sırasında sorunlara neden olur. Annenin pelvisinin dar olması da dâhil olmak üzere birkaç faktör oksiput posterior riskini artırır.

Çoğu durumda, bu pozisyonda bebeği doğurtmak için müdahale gerekli değildir. Fakat eğer doğum yeterli kasılmalara ve anne tarafından itilmeye rağmen normal olarak ilerlemezse, bebeğin başı bazen elle ya da forseps ile aşağı dönük pozisyona döndürülebilir. Bu yapılamazsa ve bebek hâlâ doğum kanalında ilerleyemiyorsa, sezaryen doğuma ihtiyaç olabilir.

2 Alın Gelişi

Alın gelişinde, bebek doğum öncesinde doğum kanalına girer ve başı ile boynu hiperekstaze olurken, sefalik bir pozisyonda çene içeri girer. Bu pozisyon, sefalik ve oksiput posterior sunumlardan çok daha az görülür.

Şu durumlar olduğunda yaşanır:
Fetal membranların erkenden yırtılması
Bebeğin başının büyük olması
Annenin daha önce doğum yapmış olması

Alın gelişi vakalarının çoğu, doğumun ikinci aşaması olan itme evresinden önce kendi başlarına sefalik veya oksiput posterior pozisyonuna dönüşür. Eğer doğum ikinci aşamaya ilerlemeye devam ederse vajinal doğum denenebilir. Ancak, eğer doğum durursa kafayı elle veya forseps ile tutmak gerekebilir. Bu durum yaşandığında bebek büyük olasılıkla sezaryenle doğar.

3 Karma Geliş

Karma geliş, bebeğinizin kolunun veya bacağının, genellikle başın hemen yanında olmasıdır. Doğum genellikle bebeğe zarar verebilecek veya göbek bağının rahim boynuna kaymasına neden olabilecek herhangi bir manipülasyon olmaksızın normal şekilde ilerleyebilir. Genellikle doğum ilerledikçe, karma geliş düzelir ve bebeğin kafası nihayetinde ortaya çıkar. Bazen doktorunuz, karma gelişi rahatlatacak bir refleks büzülmesini sağlamak için bebeğin parmağını kıstırır.

4 Yatay Duruş

Doğum sırasında bu duruş ciddi sorunlar ortaya çıkarabilir. Bu pozisyonda, bebek doğum kanalının açılmasına dik olan rahimde yana doğru durur. Çok yatay bir şekilde duran bebekler vajinal yoldan doğamazlar çünkü doğum kanalından geçmek bu şekilde mümkün değildir. Bu pozisyon, doğum kanalını yırtıp hem anne hem de bebek için hayatı tehdit eden bir duruma neden olabilir.

Doğumdan önce yatay duruşun olması genellikle tehlikeli değildir çünkü bebek genellikle bir makat gelişten sefalik pozisyona ya da sefalik pozisyondan makat gelişe dönebilir. Ancak doğum sırasında, yatay duruş, sefalik veya makat gelişe dönüştürülmeli veya sezaryen yapılmalıdır. Fetüsün sefalik bir pozisyona sokulması işlemine dış sefalik versiyon denir.

5 Makat Geliş (Ters Doğum)

Poponun aşağıda olduğu bu pozisyonda bebeğin kafası yerine kalçaları doğum kanalına bakmaktadır. Amerikan Hamilelik Derneği(American Pregnancy Association)’ne göre, ters doğumlar sefalik pozisyon kadar yaygın değildir ve her 25 doğumdan 1’inde görülür.

Şunlar gibi birkaç çeşit makat geliş pozisyonu bulunmaktadır:
Bebeğin poposunun aşağıya baktığı ve her iki bacağın kıvrıldığı, dizlerin büküldüğü, ayağın popodan ileri uzatıldığı tam makat gelişi
Bebeğin poposunun aşağıya baktığı ve bacaklarının düz olduğu, bebeğin başının yanında ayaklarının olduğu saf makat gelişi
Bebeğin ayaklarından birinin veya her ikisinin aşağı baktığı ve vücudun geri kalan kısmından önce çıkacağı şekilde durulan ayak gelişi

Makat gelişi pozisyonunun yaşanma olasılığını artırabilecek bazı durumlar vardır.

Bu durumlar şunlardır:
Daha öncede hamilelik geçirmiş olmak
İkiz veya çoklu doğumlar
Erken doğum yaşanması
Rahmin anormal şekilde olması
Çok fazla veya çok az amniyotik sıvının olması
Plasenta previa, yani plasentanın rahmin altında olması ve rahim boynunun bir kısmını kaplaması

Ters doğum yapmanın bir riski, göbek kordonunun, bebeğin boynunun etrafına sarılması ve en son çıkmasıdır. Bazen makat gelişi pozisyonunda olan bebekler dışarıdan döndürülerek müdahale edilebilirler ancak bu her zaman yapılamaz. Bebek ters doğabilir fakat doktorunuz herhangi bir sorun öngörürse, sezaryen olmanız gerekebilir.

Doğumdan hemen önce bebeğin birçok farklı pozisyonda olması mümkündür. En yaygın olanı, başın aşağı dönük, bebeğin çenesinin içeriye oturduğu sefalik pozisyondur. Pek çok faktör, pozisyonu etkiler. Bazı durumlarda bebeğinizi farklı bir pozisyona geçmek için dışarıdan müdahale edilebilir. Bebeğiniz sefalik dışında bir pozisyonda olsa bile, yine de zarar görmeden doğum kanalından geçebilir. Doktorunuz ve hemşireniz, sizin ve bebeğinizin yaşamsal belirtilerini sürekli olarak izleyecektir. Sorun yaşanırsa, sizi ve bebeğinizi güvende tutmak için bir sezaryen yapılması gerekebilir.

Kaynak: Healthline