Düzensiz Uyku Sendromu Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Düzensiz Uyku Sendromu Nedir?

Çoğu kişi gece yatağa girdikten sonra sabaha kadar kesintisiz uyuyabilir. Düzensiz uyku sendromu yaşayan kişilerdeyse uyku sık sık bölünür. Bu sendroma çok nadiren rastlanılır.

Düzensiz uyku sendromu yaşayan kişiler genellikle 1 ila 4 saatte bir uyanırlar. 24 saat içinde pek çok uyku döngüsü bulunur. 2009 yılında yapılan bir çalışmaya göre, bu sendromu yaşayan kişilerde en uzun uyku gece 2 ile 6 arasındadır.

Düzensiz uyku sendromu bulunan kişilerde uykuyu alamama görülmemektedir. Bu kişiler yeterli uykuyu alırlar. Ancak, uyku döngüleri 24 saate yayılmış bir şekildedir. Bu sendromu olan kişilerde uyuyamama ve uyku sersemliği görülebilir.

Normal Uyku ve Sirkadiyen Ritim

Sirkadiyen ritim ile uykunun arasındaki ilişkiyi anlamak, düzensiz uyku sendromunu anlayabilmek için önemlidir. Sirkadiyen ritim, karanlığa ve ışığa göre fiziksel, mental ve davranışsal değişikliklerin yaşanmasıdır. Vücudunuzda 24 saatten oluşan biyolojik bir saat bulunur. Bu saat, uyku döngüsü gibi pek çok şeyi kontrol eder.

Melatonin hormonu üretildiğinde beyniniz yorgun hissetmeye başlar. Bu hormon geceleri hava karardığında daha çok salgılanır. Normal uyku döngüsüne sahip olabilmek için bu hormon çok gereklidir.

Düzensiz Uyku Sendromunun Nedenleri

Düzensiz uyku sendromunun esas nedeni, uyanıklığı ve dinlenmeyi kontrol altına alan sirkadiyen ritmin bozulması veya olmamasıdır.

Günlük hayatta belirli rutinleriniz ve düzeniniz yoksa bu duruma yakalanma olasılığınız daha yüksektir.

Düzensiz uyku sendromuna yakalanma ihtimali yaşla birlikte artar. Ancak yaş, bu durum için tek risk faktörü değildir. Yaşla gelişen nörolojik ve psikiyatrik hastalıklar da bu duruma etki edebilir.

Düzensiz uyku sendromuyla alakasız bazı faktörler sirkadiyen döngüsüne göre uyuma düzenine sahip birinin uykusunu bölebilir. Bu duruma, düzensiz çalışmak, vardiyalı çalışmak ve farklı saat dilimlerindeki ülkelere sık yapılan ziyaretler örnek verilebilir.

Düzensiz Uyku Sendromu Yüzünden Doktora Gitmeli misiniz?

Düzensiz uyumak ve uyanmak ya da kısa süreli uyumak tıbbi aciliyet gerektiren bir durum değildir. Ara sıra uyurken zorluk çekmek normaldir. Ancak, düzensiz uyku sendromunun belirtilerini yaşıyorsanız ve bu duruma teşhis konulmadıysa doktora gidebilirsiniz. Belirtileri yaşamanıza neden olacak başka faktörler düşünemiyorsanız doktora gitmeniz oldukça önemlidir.

Düzensiz Uyku Sendromu Nasıl Teşhis Edilir?

Doktorunuz uyuma alışkanlıklarınızı sorarak muayeneye başlar. Uyuyamama veya gün içinde sürekli uyuma gibi belirtiler yaşayıp yaşamadığınız sorulur.

Doktorunuz sizden uyku günlüğü tutmanızı ve düzensiz uyku sendromunun belirtilerini yaşayıp yaşamadığınızı takip etmenizi ister. Uyku günlüğüne ne kadar uzun ve ne sıklıkla uyuduğunuzu kaydetmeniz gerekir. Böylece uyanık olduğunuz ve uyuduğunuz zamanları görebilmek kolaylaşır.

En az 7 gün boyunca bu günlüğü tutmanız gerekir. Teşhisin konulabilmesi için bu günlükteki en az üç uyku döngüsü incelenir.

Düzensiz Uyku Sendromunu Kontrol Altına Almak

Düzensiz uyku sendromunu iyileştirmek için kolay bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Ancak, terapilerle ve hayat tarzında yapılabilecek değişikliklerle bu durum düzeltilebilir.

Yapılabilecekler:

Işığa maruz kaldığınız süreli kontrol edin. Gün içinde çok fazla parlak ışığa veya mavi ışığa maruz kalıyor olabilirsiniz. Gün içinde televizyondan ve bilgisayar ekranından gelen mavi ışıklara maruz kalabilirsiniz. Düzensiz uyku sendromunu geçirebilmek için televizyon ve bilgisayarla geçirdiğiniz süreyi azaltın.
Doktorunuzun da tavsiyesiyle melatonin takviyesi kullanabilirsiniz.
Günlük işlerinizi planlı olarak gerçekleştirin.
Uyuyacağınız yeri uyumak için daha davetkâr bir hale getirin.
Uyuduğunuz yeri mümkün olduğu kadar sessizleştirin.

Geceleri daha uzun uyuyup gündüzleri uyanık olduğunuz sürenin uzatılmaya çalışılması, tedavinin esas amacıdır.

Kaynak: Healthline