Ensefalopati: Tedavi Edilmezse Ölüme Götürüyor

Ensefalopatinin en önemli türleri ile nedenleri:

1 Kronik Travmatik Ensefalopati

Ensefalopatinin bu türü, beyinde birçok travma veya yaralanma olduğunda yaşanır. Kafaya alınan darbeler beyinde sinir hasarına yol açar. Bu hastalık genellikle boksörlerde, futbolcularda ya da patlamalarda yaralanan askerlerde görülür.

2 Glisin Ensefalopati

Glisin ensefalopati genetik ya da kalıtsal olup beyindeki bir amino asit olan glisinin anormal derecede yüksek olduğu bir rahatsızlıktır. Glisin ensefalopatinin belirtileri genellikle bebeklerde doğumdan hemen sonra ortaya çıkar.

3 Hashimoto Ensefalopatisi

Ensefalopatinin bu nadir türü, Hashimoto hastalığı olarak da bilinen bir bağışıklık sistemi hastalığıyla bağlantılıdır. Hashimoto hastalığında bağışıklık sistemi yanlışlıkla tiroit bezine saldırır. Tiroit bezi, vücuttaki düzenleyici hormonların çoğunu üretmekten sorumludur. Bilim insanları, bu iki durumun nasıl bağlantılı olduğunu henüz tam olarak bilmemektedirler.

4 Hepatik Ensefalopati

Hepatik ensefalopati, karaciğer hastalığının bir sonucudur. Karaciğeriniz düzgün bir şekilde çalışmadığında, genellikle karaciğerinizin vücudunuzdan atacağı toksinler atılmak yerine kanda birikerek en sonunda beyne ulaşırlar.

5 Hipertansif Ensefalopati

Hipertansif ensefalopati, ciddi derecede yüksek tansiyonun uzun süre tedavi edilmemesinin sonucudur. Bu durum beynin şişmesine, beyin hasarına ve hipertansif ensefalopatiye neden olur.

6 Hipoksik İskemik Ensefalopati

Bu rahatsızlık, beyin yeterince oksijen almadığında oluşan bir tür beyin hasarıdır. Bunun sonucunda kalıcı beyin hasarı ya da beyinde fonksiyon bozukluğu oluşabilir. Bebeklerin anne rahmindeyken alkole maruz kalmaları gibi durumlarla beyne yeterince oksijen gitmemesinin sonucunda oluşur.

7 Toksik Metabolik Ensefalopati

Toksik metabolik ensefalopati; enfeksiyonların, toksinlerin ya da organ yetmezliğinin sonucunda oluşur. Elektrolitler, hormonlar ya da vücutta bulunan diğer kimyasallar normal dengelerinden çıktıklarında beyin fonksiyonlarını etkilerler. Bu durum, vücutta enfeksiyon olduğunda ya da toksik kimyasalların varlığında da yaşanabilir. Ensefalopati genellikle bu duruma neden olan kimyasal dengesizlik çözüldüğünde, enfeksiyon tedavi edildiğinde veya toksik madde vücuttan atıldığında çözülür.

8 Bulaşıcı Ensefalopati

Bulaşıcı süngerimsi ensefalopati, prion hastalığı olarak da bilinir. Prionlar, vücutta doğal olarak bulunan proteinlerdir ancak mutasyona uğrayarak yavaşça beyne hasar verip, kötüleştiren nörodejeneratif hastalıklara yol açabilirler.

Prion hastalıkları arasında şunlar bulunur:

• Kronik zayıflama hastalığı
• Ölümcül ailesel uykusuzluk hastalığı
• Kuru
• Creutzfeldt-Jakob hastalığı

9 Üremik Ensefalopati

Üremik ensefalopati, böbrek yetmezliğinin sonucunda oluşur. Üremik ensefalopatiye, kanda üremik toksinlerin birikmesinin neden olduğuna inanılmaktadır. Bu durum hafif bir kafa karışıklığına ya da derin bir komaya yol açabilir.

10 Wernicke Ensefalopatisi

Wernicke hastalığı olarak da bilinen bu durum B1 vitamini eksikliğinin bir sonucudur. Uzun süre alkol kullanımı, yetersiz beslenme ve besinlerin yeterince emilememesi B1 vitamini eksikliğine neden olabilir. Wernicke ensefalopatisi kolayca tedavi edilemez ve Wernicke-Korsakoff sendromuna dönüşebilir.

Belirtileriniz Ensefalopatinin nedenine ve ciddiyetine bağlıdır.

Zihinsel Değişiklikler

Hafıza ve odaklanmada zorlanabilirsiniz. Ayrıca, problem çözmede de zorluk yaşayabilirsiniz.

Başkaları sizden önce bazı belirtileri fark edebilirler. Kişilikte değişikliklerin olması belirtilerden biridir. Örneğin, ensefalopatiden öncesine göre daha dışa dönük biri olabilirsiniz. Hastalıktan öncesine göre daha sakin ya da daha aksi olabilirsiniz. Aynı zamanda uyuşuk ve uykulu olabilirsiniz.

Nörolojik Belirtiler

Yaşanabilecek muhtemel nörolojik belirtiler arasında:

• Bir bölgede kas zayıflığı
• İyi karar verememe ya da odaklanamama
• İstemsiz kasılmalar
• Titreme
• Konuşmada ve yutkunmada zorlanma
• Nöbet

Ensefalopati belirtilerinden birini yaşıyorsanız bir an önce doktora görünmelisiniz.

Beyin hastalığı için tedavi görüyorsanız şu belirtilerin bilincinde olun:

• Aşırı kafa karışıklığı
• Aşırı oryantasyon bozukluğu
• Koma

Bu belirtiler acil bakım gerektiren tıbbi durumların işaretçisidir ve durumunuzun kötüye gittiğini gösteriyor olabilir.

Ensefalopati teşhisi koymak için doktorunuz sağlık geçmişinizle ve belirtilerinizle ilgili sorular soracaktır. Zihinsel ve nörolojik belirtilerinizi kontrol etmek için doktorunuz sizi muayene edecektir.

Doktorunuz, beyin hastalıklarından şüphelenirse hastalığın nedenine ve ciddiyetine karar vermek için bazı testleri yapabilir.

Bu testler:

• Hastalıkları, bakterileri, virüsleri, toksinleri, hormonal ya da kimyasal dengesizliklerle prionları tespit etmek için kan testleri
• Omurilik sıvısıyla hastalıkların, bakterilerin, virüslerin, toksinlerin ve prionların kontrol edilmesi
• Beyindeki anormalliklerin ya da hasarın saptanması için tomorgrafi ya da MR çekilmesi
• Elektroensefalogram (EEG) ile beyindeki elektrik aktivitesinin ölçülmesi

Ensefalopatinin tedavi edilmesi, nedenin ne olduğuna bağlı olarak çeşitlilik gösterir. Tedavi seçenekleri arasında, belirtileri tedavi etmek için ilaç kullanımı ve hastalığa neden olan etkenin tedavi edilmesi için ameliyat bulunur.

Doktorunuz, beyindeki hasarı yavaşlatmak için besin takviyesi ya da bu hastalığa neden olan etkeni tedavi etmek için özel bir diyet önerebilir. Beynin yeterli oksijen alamadığı bazı durumlarında, komaya girebilirsiniz. Bunun gibi ciddi vakalarda doktorunuz hayatta kalmanız için sizi yaşam destek ünitesine koyabilir.

Kalıtsal ensefalopati gibi ensefalopatinin bazı türleri önlenebilir değildir. Ancak, diğer türler önlenebilirdir.

Şu değişiklikleri gerçekleştirerek ensefalopatiye neden olacak durumların oluşma riskini azaltabilirsiniz:

• Aşırı alkol kullanımından uzak durmak
• Uyuşturucu gibi zehirli maddelerin kullanımını azaltmak
• Sağlıklı beslenmek
• Doktorunuza düzenli olarak muayeneye gitmek

Sağlıklı hayat tarzına sahip olmak, beyin hastalıkları için risk faktörlerini azaltır.

Ulusal Nörolojik Hastalıklar ve İnme Enstitüsü’ne göre, bulaşıcı süngerimsi ensefalopatide, hastalığın ilerleyişine göre ilk 3 ay ile 1 yıl arasında ölüm yaşanabilir.

Ulusal Nörolojik Hastalıklar ve İnme Enstitüsü

National Institute of Neurological Disorders and Stroke

Beyin hastalığının nedenini tedavi etmek, belirtileri düzeltip ensefalopatiden kurtulmanızı sağlayabilir. Yaşadığınız ensefalopati türüne bağlı olarak beyninizde kalıcı hasar oluşabilir. Doktorlar, beyin hasarı yaşadığınız durumda süregelen tedavi ve günlük hayatınızı desteklemek için gerek duyulan tedavi planlarını sizinle ve sevdiklerinizle çalışarak oluşturacaktır.

Kaynak: Healthline