Fekal İnkontinans (Bağırsak Kontrol Sorunu)

Fekal inkontinans olarak da adlandırılan bağırsak kontrol sorunu, istem dışı anal eliminasyon ile bağırsak kontrolünün kaybedilmesidir. Durumun ciddiyeti, istemeden az miktarda dışkı kaçırmadan bağırsak kontrolünün tamamen kaybedilmesine kadar değişebilir. Bağırsak kontrol sorunu olan bazı kişiler, bağırsak hareketlerini yapma dürtüsü hissetseler de tuvalete yetişemezler. Bazılarında ise bağırsak hareketleri hiçbir şekilde hissedilemez ve bağırsak kontrolü tamamen kaybedilir.

Fekal İnkontinans (Bağırsak Kontrol Sorunu) Kısaca

Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.

Dikkat
Normal

Endişelenmeli miyim?

Fekal inkontinans utanç verici bir durum olsa da tedaviyle düzeltilebilir. Fakat unutulmamalıdır ki bu durum her zaman önlenemez.

Ne Yapmalıyım?

Bağırsak hareketlerinin düzenli olarak korunması ve pelvik kaslarının güçlü tutulması fekal inkontinans riskini azaltabilir.

Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?

Hemoroit için İç Hastalıkları (Dahiliye), Gastroenteroloji, Genel Cerrahi bölümlerine gidebilirsiniz.

Fekal İnkontinansın Nedenleri

Normal bağırsak kontrolü pelvik kasların, kalın bağırsağın alt ucu olan rektumun, anüsün içindeki kaslar olan sfinkter kaslarının ve sinir sistemlerinin düzgün bir şekilde çalışmasına bağlıdır. Bunlardan herhangi birinin hasar alması fekal inkontinansa yol açabilir.

Bağırsak kontrolünün kaybedilmesine neden olan yaygın durumlar:

1 Dışkı Etkisi

2 İshal

3 Kas Hasarı

4 Sinir Hasarı

5 Hemoroit

6 Pelvik Taban Disfonksiyonu

Kadınlar doğum yaparken pelvis bölgesindeki kasları ve sinirleri hasar görebilir. Ancak pelvik taban disfonksiyonu belirtileri hemen fark edilmeyebilir. Bu durum yıllar sonra ortaya çıkabilir.

Komplikasyonlar arasında şunlar bulunur:
Bağırsak hareketleri sırasında kullanılan pelvik kasların zayıflığı Rektumun anüsten dışarı çıkmasına neden olan rektal prolapsus Rektumun vajinadan dışarı çıkmasına neden olan rektosel

Fekal İnkontinans Riski Kimlerde Vardır?

Fekal inkontinans herkeste görülebilir ancak bazı kişilerde bu risk daha yüksektir.

Şu durumlarda risk seviyesi daha yüksektir:
65 yaşın üzerindeyseniz
Kadınsanız
Doğum yaptıysanız
Sık sık kabızlık yaşıyorsanız
Sinir hasarına neden olan bir hastalığınız ya da yaralanmanız varsa

Fekal İnkontinansın Teşhis Edilmesi

Doktorunuz fekal inkontinansı teşhis etmek için kapsamlı bir değerlendirme yapacaktır. Doktorunuz inkontinansın sıklığını, ne zaman ortaya çıktığını, beslenme düzeninizi, kullandığınız ilaçları ve sağlık sorunlarınızı değerlendirecektir.

Şu testlerin yapılması tanı konulmasına yardımcı olabilir:
Rektal alanın fiziksel olarak muayene edilmesi
Dışkı kültürü
Baryum lavmanı (Kolon ve rektum da dâhil olmak üzere kalın bağırsak röntgeni)
Kan tahlilleri
Elektromiyografi (Kasların ve ilgili sinirlerin işlevinin test edilmesi için yapılır.)
Ultrason
Röntgen

Fekal İnkontinansın Tedavisi

Fekal inkontinansın tedavisi, bu durumun nedenine bağlıdır.

Tedavi seçeneklerinden bazıları şunlardır:

1 Diyet

2 İlaçlar

3 Bağırsakların Yeniden Eğitilmesi

Bağırsakların yeniden eğitilmesi rutininin ardından normal bağırsak hareketleri teşvik edilir.

Bu rutinde şunların yapılması gerekir:
Düzenli aralıklarla tuvalette oturmak Sfinkter kaslarını yağlı bir parmakla uyarmak Bağırsak hareketlerini uyarmak için fitil kullanmak

4 İnkontinans Çamaşırları

5 Kegel Egzersizleri

6 Biyogeribildirim

Biyogeribildirim, alternatif bir tıbbi tedavidir. Bu tedaviyle zihinsel işlevlerinizi sensörler yardımıyla kontrol etmek için zihninizi kullanmayı öğrenirsiniz. Fekal inkontinansınız varsa biyogeribildirimle sfinkter kaslarınızı nasıl kontrol edeceğinizi ve nasıl güçlendireceğinizi öğrenebilirsiniz.

Sensörler, anüsünüze ve karnınıza yerleştirilecektir. Daha sonrasında doktorunuz sfinkter kaslarınızı kasmanızı ister. Kas kasılmaları, bilgisayar ekranında grafik olarak görülür. Böylece kas hareketlerini gözleyebilirsiniz. Grafiği yani geribildirimi izleyerek rektal kas kontrolünün nasıl geliştirileceğini öğrenebilirsiniz.

7 Ameliyat

Ameliyatla tedavi genellikle bağırsak kontrolünü ciddi bir şekilde sağlayamayan vakalarda kullanılmaktadır.

Çeşitli ameliyat seçenekleri bulunur:
Sfinkteroplasti: Sfinkter kaslarının kusurlu ya da hasar alan kısmı çıkarılır ve kasın sağlıklı kısmı sıkılaştırılır. Gracilis kası nakli: Gracilis kası, uyluktan alınıp sfinkter kaslarının etrafına yerleştirilir. Yapay sfinkter: Yapay sfinkter, anüse yerleştirilen silikon bir halkadır. Dışkının geçişine izin vermek için yapay sfinkteri elinizle söndürmeniz, dışkı sızıntısını anüsü kapatarak önlemek için de şişirmeniz gerekir. Kolostomi: Fekal inkontinansı olan bazı kişiler kolostomi ameliyatı olurlar. Kolostomi ameliyatında kalın bağırsağın ucu karın duvarından geçecek şekilde yönlendirilir. Tek kullanımlık torba, bağırsağın karnın dışından görünen kısmına bağlanır. Ameliyat tamamlandıktan sonra dışkı anüsten geçmez. Bunun yerine, doğrudan tek kullanımlık torbaya boşaltılır.

Çeşitli ameliyat seçenekleri bulunur:

Sfinkteroplasti: Sfinkter kaslarının kusurlu ya da hasar alan kısmı çıkarılır ve kasın sağlıklı kısmı sıkılaştırılır.
Gracilis kası nakli: Gracilis kası, uyluktan alınıp sfinkter kaslarının etrafına yerleştirilir.
Yapay sfinkter: Yapay sfinkter, anüse yerleştirilen silikon bir halkadır. Dışkının geçişine izin vermek için yapay sfinkteri elinizle söndürmeniz, dışkı sızıntısını anüsü kapatarak önlemek için de şişirmeniz gerekir.
Kolostomi: Fekal inkontinansı olan bazı kişiler kolostomi ameliyatı olurlar. Kolostomi ameliyatında kalın bağırsağın ucu karın duvarından geçecek şekilde yönlendirilir. Tek kullanımlık torba, bağırsağın karnın dışından görünen kısmına bağlanır. Ameliyat tamamlandıktan sonra dışkı anüsten geçmez. Bunun yerine, doğrudan tek kullanımlık torbaya boşaltılır.

8 Solesta

Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç Kurumu (FDA) tarafından 2011 yılında fekal inkontinans tedavisi için onaylanan Solesta, enjekte edilebilen bir jeldir. Solesta tedavisinin amacı rektal bölgedeki doku miktarının artırılmasıdır. Jel, anüsün içine enjekte edilir ve bazı hastalarda bağırsak inkontinansını etkili bir şekilde azaltarak tamamen tedavi eder. Anal açıklığı daraltan ve sıkıca kapalı kalmasına yardımcı olan rektal doku büyümesini sağlayarak durumu tedavi eder.

Fekal İnkontinans Önlenebilir mi?

Yaş, geçmişte yaşanan travmalar ve bazı tıbbi sorunlar fekal inkontinansa neden olabilir. Ne yazık ki, bu durum her zaman önlenemez.

Kaynak: Healthline