FSH Nedir? Kadın Ve Erkeklerde Görevleri

FSH hormonu, beyindeki hipofiz bezinden salgılanan folikül teşvik edici hormondur. FSH hormonu görevi kadınlarda sağlıklı bir adet döngüsü ve yumurta üretimini sağlar. Erkeklerde ise sperm üretimini sağlar.

FSH Kısaca

Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.

Dikkat
Normal

FSH Nedir?

FSH hem erkek hemde kadınlarda bulunan bir hormondur. Erkeklerde testis, kadınlarda yumurtalıklarda görev alan bu hormon çocuk sahibi olmayı etkilemektedir.

Ne Zaman Tehlikelidir?

FSH 10'un üzerine çıktığında hamile kalma oranıda buna bağlı düşmeye başlayacaktır. Bu artış 15'in üstüne çıktığında ise hamile kalma oranında ciddi bir düşüş olacak ve 25 üzerine çıkarsa tüp bebek yöntemi bile çaresiz kalacaktır.

Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?

FSH düşüklüğü yada yüksekliği durumlarında İç Hastalıkları (Dahiliye), Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları bölümlerine gidilir.

Kan tahlillerinde okunan FSH değeri kadınlar için aşağıdaki durumların teşhis ve değerlendirmelerinde kullanılabilir:

Menopoz
Yumurtalık kistleri
Polikistik over sendromu: Yarı gelişmiş yumurtaların yumurtalık çevresine yerleşmesi ile karakterize olan hastalık
Hamile kalamamak
Kısırlık

FSH hormonu erkeklerde sperm üretimini sağlar. Aşağıdaki durumların teşhis ve değerlendirmelerinde kullanılabilir:

Kısırlık
Kısır olmamaya rağmen çocuk sahibi olamama
Testislerin olmaması
Testislerin az gelişmiş olması

FSH hormonu çocukların cinsel gelişim sürecinde etkilidir. Erken veya geç yaşta cinsel erişkinliğe ulaşma durumların yorumlanmasında FSH kan tahlili kullanılabilir.

Normal FSH Hormonu Değerleri Nedir?

Normal FSH aralıkları kişinin cinsiyetine ve yaşına göre değişkenlik gösterir. FSH hormonu değerleri hakkındaki tüm sorular:

Kadınlarda fsh yüksekliği:

Ergenlik öncesinde: 0 – 4,0 mlU/ml
Ergenlikte: 0,3 – 10,0 mlU/ml
Menopoz öncesinde: 4,7 – 21,5 mlU/ml
Menopoz sonrasında: 25,8 – 134,8 mlU/ml

Erkekte fsh yüksekliği:

Ergenlik öncesinde: 0 – 5,0 mlU/ml
Ergenlikte: 0,3 – 10,0 mlU/ml
Yetişkinlerde: 1,5 – 12,4 mlU/ml

FSH testi değerleri farklı laboratuvarlarda bir miktar oynayabilir veya farklı ölçüm birimleri kullanılıyor olabilir.

FSH Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Kadınlarda görülen FSH yüksekliği üretilen sağlıklı yumurtaların azaldığı anlamına gelebilir. Erkeklerde ise bir testis sorununa işaret edebilir. Çocuklarda görülen FSH yüksekliği ergenliğe girmek üzere oldukları anlamına gelebilir.

– FSH Yüksekliği Neden Olur?

1 Menopoz

Menopoz, FSH yüksekliğinin en yaygın sebebidir. FSH yardımı ile üretilen yumurtalar olgunlaştıktan sonra FSH seviyesini düşüren hormonlar salgılar. Dolayısıyla menopoza giren kadınlarda bu geri besleme sistemi yavaşlar ve FSH yüksekliği görülür. Bu duruma erken menopoz da dahildir.

Erkeklerde ise ilerleyen yaş ile birlikte görülen erkek menopozu benzer bir etkiye neden olarak FSH yüksekliğine yol açar.

2 Hormon Tedavileri

İnsan vücudundaki hormonların işleyişi hassas bir denge üzerinde ilerler. Dolayısıyla herhangi bir başka nedenle alınan hormon replasman tedavileri bu dengeyi bozarak FSH yüksekliğine veya düşüklüğüne yol açabilir.

3 Hipofiz Bezi Tümörleri

Hipofiz bezinde veya hipotalamusta ortaya çıkabilen iyi veya kötü huylu tümörler doku fonksiyonlarını aksatarak FSH yüksekliğine veya düşüklüğüne yol açabilirler.

4 Turner Sendromu

Kadınlarda boy kısalığına ve kısırlığa yol açan bu hastalık genetik bilgilerin bir kısmında sorun olması ile ortaya çıkar. 4 yaşından önce tedavi görmeyen turner hastası kız çocuklarında FSH yüksekliği görülebilir.

5 Testis Hasarı

Aşağıdaki nedenlerle testislerin hasar görmesi erkeklerde FSH yüksekliğine neden olabilir:

Aşırı alkol tüketimi
Kemoterapi veya radyasyon tedavisi almak
Radyasyona maruz kalmak
Darbe almak
Testis iltihabı

6 Klinefelter Sendromu

Erkek çocuklarında görülen bu hastalık ana rahminde hücre bölünmeleri esnasında yaşanan sağlıksız gen ayrılmalarından kaynaklanır. Yaygın denebilecek miktarda görülen Klinefelter sendromu testosteron hormonunun beklenenden az salgılanmasına ve FSH yüksekliğine neden olabilir.

7 Diğer Nedenler

Aşağıdaki nedenler de FSH yüksekliğine neden olabilir:

17 alfa hidroksilaz eksikliği gibi yumurtaların steroit üretimi ile ilgili sorunlar
Bazı bağışıklık sistemi sorunlarından kaynaklanan hastalıklar
Polikistik over sendromu
Adrenal hastalığı
Tiroit hastalıkları
Testis veya yumurtalık tümörleri

FSH Düşüklüğü

FSH düşüklüğü beynin hipotalamus bölgesinde veya hipofiz bezinde bazı hormonların (veya tüm hormonların) eksik salgılandığı anlamına gelebilir.

Yumurta veya sperm üretiminin olmadığı anlamına da gelebilir.
Artan yumurtalık kanseri riski ile bağlantı kuran çalışmalar vardır.

– FSH Düşüklüğü Neden Olur?

1 Çok Zayıf Olmak

Çok zayıf olmak veya yakın zamanda hızlı şekilde çok kilo vermiş olmak FSH düşüklüğüne yol açabilir.

2 Hipofiz Bezi Sorunları

Hormon tedavileri veya kilo gibi nedenlerle direk bağlantısı kurulamayan FSH düşüklüğünde hipofiz bezi veya hipotalamustan kaynaklanan sorunlara odaklanılır. Neden aşağıdakilerden birisi olabilir:

Hipopitüarizm: Hipofiz bezi salgı yetmezliği
Hipotalamik baskılanma
Hiperprolaktinemi: Kanda prolaktin yüksekliği
Cinsel hormon yetersizlikleri