Geniz akıntısı sürekli yutkunma veya öksürme ihtiyacı şeklinde kendini belli eder. Kronik boğaz iltihabına yol açabilir. Çoğu zaman basit önlemlerle veya kısa süreli tedavilerle yok edilebilmektedir.
Geniz Akıntısı Neden Olur?
Burun ve boğazda bulunan dokular mukus adı verilen bir salgı üretir. Bu salgının miktarı normalden fazla olursa veya sağlıklı şekilde temizlenemezse geniz akıntısı veya geniz akıntısı varmış hissi oluşabilir.
1) Sinüzit Ve Alerji
Burun, soluk borusu, akciğer, boğaz veya sinüslerde ortaya çıkan bakteri veya virüs kaynaklı iltihaplar mukus miktarının artmasına yol açar. Bu durumda geniz akıntısı oluşacaktır. Soğuk algınlığı, sinüzit, nezle-grip gibi sık karşılaşılan hastalıkları bu kapsamda değerlendirebiliriz.
Alerji de bulaşıcı olmayan iltihaplara neden olarak geniz akıntısına yol açabilir. Polenden evcil hayvan tüyüne, yiyecek içeceklerden toza kadar birçok farklı maddeye alerji gelişebilir.
2) Yutkunma Sorunları Ve Asit Reflüsü
Yutkunma problemleri mukus salgısının doğal ve kolay şekilde temizlenememesine neden olur, biriken salgılar geniz akıntısına yol açar. Aşağıdaki etkenler yutkunma sorunlarını doğurabilir:
- Yaşın ilerlemesi: Yutkunma kaslarının zayıflamasına ve yutkunma koordinasyonunun düşmesine yol açar
- Stres: Kas kramplarına yol açarak geniz akıntısına neden olabilir veya strese tepki olarak geliştirilen öksürme, sürekli boğaz temizleme gibi durumlar da geniz akıntısına yol açabilir
- Reflü
- Felç vb. sinir sorunları, kas hastalıkları
- Özofagus motilite bozuklukları
- Nadiren tümör vb. nedenlerle boğazın daralması
3) Kuru Hava
Özellikle kışın soğuk havada evlerin ısısının yükselmesi ile birlikte oluşan kuru hava geniz akıntısına neden olabilir. Kurak bölgelerde yazın da benzer bir etki oluşacaktır. Aşağıdaki etkenlere maruz kalmak da geniz akıntısına yol açabilir:
- Soğuk hava
- Parlak ışık
- Egzoz dumanı, kirli hava, sigara dumanı
- Toz
4) Yapısal (Anatomik) Sorunlar
Aşağıdaki yapısal sorunlar burun, burun boşluğu, geniz ve boğazın doğal dengesini bozarak geniz akıntısına sebep olabilir:
- Burnu ikiye ayıran duvarın (septum) şekil bozukluğuna uğraması
- Büyük burun boşlukları
- Geniz eti büyümesi
5) Sigara Ve Diğer Nedenler
Sigara dumanı, balgamı doğal yolla dışarı atan soluk borusu ve burun sillerinin hareketini kısıtlar. Atılamayan salgılar geniz akıntısına dönüşür.
Aşağıdaki etkenler de geniz akıntısına yol açabilir:
- Burunda yabancı madde kalması
- Bazı yiyecek, içecek ve baharatlar
- Hamilelik ve hormon değişikliklerine neden olan diğer durumlar
- Doğum kontrol hapları, tansiyon ilaçları ve bazı diğer ilaçlar
Geniz Akıntısı Tedavisi
1) Tuzlu Suyla Gargara Yapın
Tuzlu su gargarası geniz akıntısını gidermenin en etkili yöntemlerinden biridir. Mukusu inceltir, dışarı atılmasını kolaylaştırır. Bir çay bardağı ılık suya yarım çay kaşığı tuz karıştırarak gargara yapın, tükürün.
2) Su İçin
Su mukusu inceltir, hastalıkların iyileşme sürecini hızlandırır, burun ve geniz boşluklarının nemli kalmasını sağlar. Geniz akıntısından kurtulmak için bol bol su ve sıvı tüketin.
3) Buhar Soluyun
Mukusun salgılanma miktarını azaltmak için buhar soluyabilirsiniz. Ağzı geniş bir kapta su kaynatarak çıkan buharı on dakika boyunca soluyun. Küçük çocuklar için zararlı olabilir, onlarda kullanmayın. Daha rahatlatıcı ve keyifli olması için suya güzel kokulu yağ özleri damlatabilirsiniz.
4) Sümkürün
Düzenli aralıklarla sümkürmek hem fazla mukusu dışarı atmanızı sağlar hem de çevresel kirlerden kurtularak hastalıklardan uzak kalmanıza yardımcı olur. Burun kirinden kurtulmak için ılık su ve karbonatla hazırladığınız solüsyonla dolu neti pod adı verilen aletler de kullanabilirsiniz.
5) Sarımsak Tüketin
Sarımsağın antibiyotik etkisi vardır, hastalıklardan koruyarak geniz akıntısının önüne geçer. Mukusu inceltir ve hastalıkların daha rahat atlatılmasını sağlar. Aşağıdaki bitkisel çözümler de geniz akıntısına iyi gelecektir:
- Zencefil: Doğal bir dekonjestandır (mukus temizleyicisi). Çayını içebilir veya dilimlerini çiğneyebilirsiniz.
- Kırmızıbiber: İçerdiği kapsaisin sayesinde mukusun kolayca temizlenmesini sağlar ve tahriş olan boğazı yumuşatır.
- Limon: Mukusu inceltir ve vücudun bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklardan korur.
- Elma sirkesi tüketin (suyla seyrelterek alabilirsiniz).
6) Alerji İle Mücadele Ve İlaç Tedavileri
Geniz akıntısının nedeni alerji ise, kişi neye alerjik olduğunu tespit etmeli ve ondan uzak durmalıdır. Alerjinin rahatlaması için bir doktor veya eczacı tarafından önerilen antihistaminik ilaçlar kullanılabilir.
- Bakteriyel iltihap vakalarında antibiyotik önerilir.
- Burun dekonjestanları kullanabilirsiniz.
- Reflüden kurtulmak için antiasit ilaçlar veya asit üretimini azaltan ilaçlar önerilir.
- Guaifenesin vb. mukus inceltici ilaçlar önerilebilir.
