Gilbert sendromu, karaciğerin safra boyasını (kırmızı kan hücrelerinin yıkımından ortaya çıkan bir madde) işleyemediği yaygın bir durumdur. Gilbert sendromu zararsızdır ve tedavi gerektirmeyebilir.
Gilbert Sendromu Nedir?
Gilbert sendromunun karakteristik özelliği kanda yüksek miktarda erkin safra boyası bulunmasıdır. Kandaki safra boyası seviyesindeki dalgalanmalar sonucu Gilbert sendromu olan kişilerde göz ve ciltte sararma gözlenebilir. Hafif olması halinde zararsız olan bu durum, vakaların %30’unda belirtiler gözlenmediği için genellikle ergenlik döneminde rutin kan testlerinde farkedilir.
Bununla birlikte bazı insanlarda bu ataklar stres, susuz kalma, ağır egzersizler, hormon değişikliği ya da hastalık durumlarında ortaya çıkar. Nadir olsa da cildin sarı renk vermesi durumu da görülebilir.
Gilbert Sendromunun Belirtileri
Genellikle bir belirti görülmeyip, özellikle safra boyasına yönelik bir test yapılmadığı müddetçe de bu hastalığa sahip olduğunuzun farkında bile olamayabilirsiniz. Safra boyasının yüksek olduğunu gösteren test sonuçları alınsa da telaşa gerek görülmez çünkü safra boyası seviyesi çok fazla yükselmez. Bazı insanlar aşağıdaki belirtileri gösterebilirler:
- Sarılık: Sarılık ya da göz veya deride sarılaşma safra boyasının kritik seviyenin üstüne çıktığı durumlarda ortaya çıkar. Safra boyası turuncuya yakın sarı bir renktedir ve kanda yüksek miktarda bulunması sarılığa yok açar. Bu durum yüksek ihtimalle enfeksiyon, stres, açlık, kusma veya ameliyat gibi durumlarda ortaya çıkar.
- Diğer yaygın olmayan belirtiler: Bu belirtiler arasında yorgunluk, güçsüzlük, hafif karın ağrısı ve mide bulantısı.
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Gilbert sendromu genellikle zararsız olmakla birlikte, sarılık ciddi bir karaciğer hastalığının habercisi olabilir. İlk defa sarılık yaşıyorsanız bir doktora başvurunuz. Eğer Gilbert sendromu tanısı konulduysa, sarılık için tedaviye gerek kalmaz. (Başka olağan dışı şikayet yoksa)
Gilbert Sendromunun Nedenleri ve Risk Faktörleri
Safra boyası (sarı bir pigment), vücut yaşlanmış olan kırmızı kan hücrelerini yok etmesiyle ortaya çıkar. Daha sonra kan ile karaciğere taşınarak bir enzim yoluyla yok edilerek kandan çıkarılır. Safra boyası, safra ile birlikte bağırsağa geçerek dışkı ile dışarıya atılır.
Gilbert sendromu aileden gelen genetik bir hastalıktır. Safra boyasının yok edilmesinden sorumlu olması gereken gendeki anormallik sonucu, kandaki safra boyası miktarı artar. Gilbert sendromuna sebep olan anormal gen oldukça yaygındır ve birçok insan bu genin bir kopyasını taşır.
Risk Faktörleri
Gilbert sendromu yaşayan insanlarda sarılık durumu bazı faktörler ile tetiklenir. Bunlardan bazıları şöyledir:
- Susuzluk
- Oruç tutma
- Enfeksiyon
- Stres
- Fiziksel olarak aşırı zorlanma
- Uyku yetersizliği
- Ameliyat sonrası
- Adet dönemleri
Tetikleyici olduğu bilinen bazı durumlardan kaçınılarak sarılık engellenebilir.
Gilbert Sendromu Tedavisi
Gilbert sendromunda tedaviye ihtiyaç yoktur. Safra boyası seviyeniz inip çıksa ve sarılık yaşasanız da genellikle bu durum kendiliğinden geçer ve hiçbir probleme yol açmaz.
Gilbert sendromu, sağlığınız için herhangi bir tehdit oluşturmayan uzun süreli bir hastalıktır. Herhangi bir komplikasyona(diğer hastalıklara yol açma durumu) yol açmaz ve karaciğer hastalığı riskini artırmaz. Belirtiler genellikle kısa süreli olur ve kendiliğinden geçer.
Beslenme alışkanlığınızı ve günlük aktivitelerinizi değiştirmeden, tetikleyici unsurlardan uzak durmak yeterli olacaktır.
Fakat Gilbert sendromu yaşayan insanlar bazı ilaçları kullanırken sarılık ve başka yan etkiler yaşayabilirler. Bu ilaçlardan bazıları şunlardır:
- Indinavir ve Atazanavir (AIDS enfeksiyonunun tedavisinde kullanılır)
- Statins (kolesterol düşüren ilaçlar) ve gemfibrozil
- Gemfibrozil (kolesterol düşüren başka bir ilaç)
- Irinotecan (bağırsak kanserini tedavi eden bir ilaç)
Bu yüzden, herhangi bir ilaç alınmadan önce doktora danışılmalı ve durum hakkında doktora bilgi verilmelidir.
Adnab
20 Haziran 2016Ya öyle söyluyonuzda neden gilbert in bi tedavisi yok yoksa tıp bu konuda acizmi bilmiyom ama bildiğim şey hiçte sizin dediginiz gibi zararsız bi hastalık değil bende taşıyorum ama hep yorgunluk bitkinlik hayatımı mahf ediyo … ve eminim ki benim gibi bir çok kişi bu hastalıktan rahatsız çare arıyorlar sizden tek ricam eğer başarabiliyorsanız bi çare bulun
Serkan ER
17 Ekim 2016Usta bende bu sendromu taşıyorum.Aynı zamanda tıp öğrencisiyim benim araştırmalarıma göre bu hastalık yorgunluk yapmıyor. Yorgunluk durumunda eskisini daha fazla gösteriyor yani yorgunken gözler daha fazla sararıyor.İnsan gözlerin sarılığını farkedince biraz tuhaf oluyor .Buda insana psikolojikmen baskı yapıyor ve insanın yorgunluğunu artırıyor.
Enes
21 Kasım 2016Selamın aleyküm, bende gilbert sendromu hastasıyım, sizden bi bilgi almak istiyorum. Testestoron türevi steroid kürleri Gilbert i etkiler mi?
ECN
16 Mayıs 2017Benim önerim yorgunluk zamanında şekerli bir şeyler yenmesi. Çünkü bilirubin karaciğerde şekerle bağlanıp işleniyor ve böylece atılıyor. Gilbert de karaciğerin işleyememesinden dolayı oluyor zaten. Kendimde de test edip onayladım.. Yani şeker yemeniz sakıncalıysa en azından bir şekerli sakız çiğneyin, o bile etkili oluyor. ben günde 2 hurma veya 1 halley/probis+süt/yeşil çay tüketiyorum. Yeminle tüketmediğimde yorgunluk çöküyor fena.
ECN
16 Mayıs 2017Tabi aşırı şeker yemeyin yoksa bu sefer de kan şekerinin yükselmesinden yorgunluk çöker. Ama çok yorgun hissettiğiniz günlerde atın bir çikolata bakın nasıl beyniniz yerine gelecek 🙂
Merve
23 Ağustos 2016Biran önce tedavisi bulunsun artık sürekli halsizlik,sürekli bulanti,ve halsiz olduğum için ev işlerinide
düzgün yapamıyorum lütfen artık ilacı bulunsun bu hastalığın ömür boyu KULLANMAYA RAZIYIMMMM
oktay erdi
5 Eylül 2016hadi ama ya yedavisi bulunsun artık
merve
6 Eylül 2016Aynı hastalık bendede var çok halsizim ve yorgunum 2tane çocuğum var onlara bakmaya halim derman ım yok onlarla ilgilenemiyorum artık bi çare ilaç bulunsun buna lütfen
Halil
9 Eylül 2016Böyle bir hastalığı nasıl önemsemiyolar anlamıyorum gerçekten çok rahatsız edici bir durum
Bülent
27 Eylül 2016Bir kaç gün önce, iç hastalıkları doktoru, bu hastalık olduğunu söyledi ve yorgunluk ve açlıktan kaçınmam gerektiğini söyledi. Yorgunluk, uykusuzluk, aşırı su içme isteği, (buna bağlı olarak herhalde) çok idrar yapma, bağışıklık sisteminin düşük olması (soğuk algınlığına çabuk yakalanma gibi), bazen baş dönmesi, aşırı terleme, bazen baş dönmesi ile beraber ben burada mıyım gibi hissetme, o anı ve yeri terk etme isteği gibi şikayetlerim vardı. Bu şikayetler son 4-5 sene içinde olmaya başladı. Daha önceden böyle şikayetlerim yoktu. İdrar, Kan, ultrason testlerinden sonra bu hastalık çıktı. Belki sonradan çıktı hastalık, belki yeni gösterdi kendini, bilmiyorum fakat ne önerirsiniz? Başka doktora gitmeme gerek var mı? Bir yerde hastalıkla başa çıkmak için üstüne gidin yazıyordu. Ben de zaten biraz inatçıyım böyle konularda. Bir kaç senedir evde kendime göre dambıl, stepper gibi aletlerle spor yapıyorum. Üstte beliren şikayetler olunca kendimi salmıyorum. Üstüne gidiyorum. Ne önerirsiniz?
Merve
25 Ekim 2016bu bilirubin seviyesini dusuren bir ilaç olsa keske,en azindan sarilik kendini gosterdiginde icerdik bari,bide göz akimda sararma var gecmiyor ne yapmam gerek acaba?gözüme zarar verirmi.Bilen cevap versin lütfennn?
Hasan
26 Ekim 2016Fenobarbital diye bir ilaç var bilirubin seviyesini düşürüyomuş falan gilbert hastalarında sarılık için kullanılıyormuş ama ilacı narkotik takip ettiği için yeşil reçeteyle alınılabiliyo doktorunuz yazarsa bi deneyin derim
Can
1 Aralık 2016Bıtım usandım artık evleenmek için çalışıyorum ama dermanım yok çalışamicak duruma geldim bütün belirtiler var teşhisde konuldu ama tedavi yok
Madur
9 Aralık 2016Goz sarigi icin kestane balini oneririm. Iki hafta sonra bariz farki anlarsiniz. Malum karaciger mevzusu…bu yolla iyilestiriyor. Yalniz gunluk bir cay kasigi. Tecrubemle gordum.
Saban
22 Aralık 2016Ayni hastalık bendede var cok kötü birşey
Açıklamalarda tedavi gerektirmez zararsızdır denilmesi beni cok sinirlendiriyor ve bu hastalık için sitres yapmamak gerekiyor ne hastalıkların tedavisi var. Bizim bu hastalığın tedavisi ne kadar zor olabilir
En iyi doktorlara gittim
Ödediğim paralarla doktorlar iyi oldu
Emre
4 Ocak 2017Sorun bilirübinin parçalanmamasıi onun parçalanması için dışarıdan bir ilaç alınabilir ya da bilirübinin çıkması engellenebilir, az uğraşsalar bulurlar ama hiçbir yerde bir bilgi yok. Her seferinde yorgun kalıyorum.
Nurettin
6 Ocak 2017Ben askeriyenin sınavlarında başarılı oldum hastaneye sevkettiler ne hikmetse bu hastalık bile sayılmayan velet için askeriye asker olamazsın raporu veriyor şükür ben düşük olduğundan kurtardım da bu ne iştir hem hastalık kabul etmeyecek tıp ama asker olamazsın raporu verecek böyle salakça bir zihniyet hangi ülkede var arkadaşım bende de kırgınlık oluyor emin olun kendnizi bırakırsanız bu daha da büyük sorun olur psikolojikmen ama çok abartılacak bir durum değil bence ben önemsemiyorum 1.47 lik değer çıktı bende bilirubin totol de aynı dedikleri gibi aç kalmayacaksınız beslenme düzenli olacak bende merk ediyorum ne zaman ilaç var diyecek birisi bir prof dr. Den gördüm hibiskus çayı diye bir bitki varmış etkiliymiş brnce bir araştırın ben deneyecem bakalım
Melih
5 Haziran 2017Merhaba bilirubin değeri kaç olursa askere alinmiyor
Ayşe
12 Mart 2017Merhaba arkadaşlar 2015 yılında mide bulantısiyla doktora başvurdum ne yersem ne içersem kusuyordum su bile içsem çıkartıyordum artık bisey yiyip içemez olmustum. Testler tahliller yapıldı bilirubin değerlerim yüksek çıktı doktor direk gilbert hastası olduğu
Ayşe
12 Mart 2017bu arada 63 kilodan 57 kiloya düştüm.bu doktora inanmadim başka doktorlara gittim. Endoskopi yapıldı midede gastrit varmış .göbeğim düşükmüş. Aynı zamanda yüreğim kalkmış doktorun verdiği mide ilaçlarını 6 ay kullandım göbeğim yerinde yüreğimide bastırilar Allaha şükür şikayetim yok