Göz Kanseri: Erken Teşhis Her Zaman Önemli

Çoğu göz kanseri vakası belli bazı göz bölgelerinde olmadıkça veya ileri boyutlara ulaşmadıkça belirti göstermemektedir.

Olası göz kanseri belirtileri şunlardır:

• Bulanık görüş
• Ani görüş kayıpları
• Görüş alanında ortaya çıkan hareketli nokta veya çizgiler, ışık parlamaları
• Görme alanı kaybı
• Gözün renkli kısmında ortaya çıkan koyu nokta veya leke
• Gözbebeğinin şeklinde veya büyüklüğünde değişim
• Gözün göz yuvasındaki doğal konumundan kayması veya dışarı doğru çıkması
• Göz hareketlerinde değişim
• Gözde kızarma veya şişme
• Işığa karşı hassasiyet

Göz kanseri gözün dışına doğru büyümediği sürece ağrı nadiren görülür. Ağrı hissedilmeye başlandığında diğer belirtilerin ortaya çıkmış olması daha olasıdır.

Hatırda tutulmalıdır ki yukarıda sıralanan belirtiler bazı daha hafif hastalıkların da belirtisi olabilmektedir.

Göz kanserinin nedenini tespit etmek için türü de saptanmalıdır. Göz kanserinin melanom, göz içi lenfoması, çocuklarda görülen retinablastom, hemanjiyoma (damar uru), göz kapağı melanomu veya karsinomu, gözyaşı bezi tümörü gibi türleri vardır.

Genel göz kanseri nedenleri şunlardır:

1)  Kalıtım

Kişisel özelliklerimizi belirleyen ve DNA adı verilen vücut kodları bazı kişilerde kansere yakalanmaya daha yatkındır. Kalıtsal bir durumdur, sonraki nesle aktarılır.

2)  Risk Faktörleri

Göz kanserinin asıl nedenleri net değildir. Ancak göz kanseri istatistiklere göre aşağıdaki koşulları taşıyan kişilerde daha sık görülüyor:

• Gözleri renkli olanlarda
• Yaşlılarda
• Displastik venüs (atipik-sıradışı ben ) sendromu olan kişilerde
• Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde (AIDS hastalarında, organ nakli olduğu için reddetmeyi önleyici ilaç kullanan kişilerde)

İspatlanmamış olmakla birlikte; çiftçilik, balıkçılık, kuru yıkamacı sektörlerinde çalışan kişilerde ve güneşe fazla maruz kalanlarda göz kanseri riskinin arttığı düşünülüyor.

Göz kanseri yaşam süresi, göz kanseri evreleri:

Erken Teşhisin Önemi
Erken teşhis birçok kanser tipinde olduğu gibi göz kanserinde de önemli bir aşamayı oluşturmaktadır.

Genel itibariyle bütün göz kanseri vakalarında erken teşhis konulan hastaların 5 yıl hayatta kalma oranı %85 civarındadır.

Göz Melanomu
En sık görülen göz kanseri türü göz melanomudur. Genel ve teşhis zamanındaki evrelere göre hayatta kalma oranları şu şekildedir:

Göz melanomuna yakalanan tüm hastalar dikkate alındığında 5 yıl hayatta kalma oranı %75’tir.

Eğer erken teşhis konur ve melanom diğer bölgelere sıçramadan tedavi edilirse 5 yıl hayatta kalma oranı %80’dir.

Melanomun diğer bölgelere yayıldığı vakalarda 5 yıl hayatta kalma oranı %15’tir.

Koroid Melanom
Göz kanseri hastalarında en sık görülen melanom tipiyse koroid melanomdur. Boyutlarına göre hayatta kalma oranları aşağıdaki gibidir:

Küçük koroid melanomu olan hastaların 5 yıl hayatta kalma oranı %84’tür.

Orta boyutlu koroid melanom olduğu teşhis edilen hastalarda bu oran %68’dır.

Büyük koroid melanomu olanların 5 yıl hayatta kalma oranı %47’dir.

Doğru tedavi yöntemi seçilirken hastanın yaşı ve genel sağlık koşulları, göz kanserinin tam pozisyonu, kanserin yayılmış olup olmadığı gibi veriler değerlendirilir. Bu çerçevede aşağıdaki tedavi türlerinden biri veya birkaçı uygulanabilir:

1)  Göz Kanseri Ameliyatı (Cerrahi Müdahale)

Göz kanserinde uygulanabilecek birden fazla operasyon türü vardır:

Erken Teşhis
Erken teşhis edilmiş ve küçük çaplı göz kanseri vakaları sık sık gözde hiçbir şekil ve fonksiyon kaybına yol açmadan alınabilmektedir.

İridektomi
Göz irisinin (renkli kısmın) alınması ameliyatıdır.

İridotrabekülektomi
Göz irisi ve göz küresinin dış katmanındaki bir parça dokunun alınması ameliyatıdır.

Enükleasyon
Gözün alınması ameliyatıdır. Bazı ilerlemiş göz kanseri vakalarında gerekli olabilmektedir.

Orbital egzenterasyon
Gözün, göz kapaklarının, göz çukurundaki kas, yağ ve sinir dokularının alınması ameliyatıdır. Sadece çok agresif veya sürekli tekrarlayan göz kanseri vakalarında gerekli hale gelmektedir.

Plastik Cerrahi
Herhangi bir cerrahi müdahale sonrasında oluşabilecek şekil bozuklukları için ileri seviyede başarılı sonuçlar veren plastik cerrahi metotlar kullanılmaktadır.

2)  Lazer Tedavisi

Kanserli hücrelerin öldürülmesi için lazer adı verilen yoğun enerjili ışınlar kullanılabilir. Bu tedavi daha çok uveal melanom türü göz kanserinde kullanılmaktadır.

3)  Radyasyon Tedavisi

Bu tedavide radyoaktif etki ile kanserli hücreleri öldüren ışın veya parçacıklar kullanılmaktadır.

4)  Kriyoterapi

Bu tedavide aşırı soğuk kullanılarak kanserli hücreler yakılır. Daha çok göz kapağı ve civar dokular için uygulanır.

5)  Monoklonal Antikorlar

Göz çukurunu ilgilendiren göz kanseri vakalarında monoklonal antikor destekleri sayesinde kanserle savaşan bağışıklık sistemi güçlendirilebilir.

6)  Kemoterapi

Yayılma riski olan veya yayılmış göz kanseri vakalarında kemoterapi ilaçları kullanılabilir.