Guatrın Nedenleri, Uzun Vadede Ne Beklemelisiniz?

Tiroit, boyunda âdemelmasının hemen altında bulunan bir bezdir. Metabolizma da dâhil olmak üzere bedensel fonksiyonları ve gıdaları enerjiye dönüştüren süreçleri düzenleyen hormonları salgılar. Aynı zamanda kalp atışı, solunum, sindirim ve ruh halini de düzenler. Tiroit bezinin büyümesine neden olan duruma guatr denir. Guatr herkeste görülebilse de kadınlarda daha yaygındır. Bu durum bazen tiroidin çalışma şeklini etkiler.

Guatr Kısaca

Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.

Dikkat
Normal

Endişelenmeli miyim?

Guatrınız küçükse ve herhangi bir soruna yol açmıyorsa tedaviye ihtiyacınız olmayabilir. Fakat büyüme eğilimde ise ihmal etmemelisiniz.

Neye Dikkat Etmeliyim?

Beslenme düzenimizi değiştirmeli lif bakımından zengin ve mümkün olduğunca işlenmemiş gıdalarla beslenmeye özen göstermeliyiz. Bunun yanında günde en az 2 litre su içmeyi ihmal etmemelisiniz.

Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?

Guatr için Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları, İç Hastalıkları (Dahiliye) bölümlerine gidilir.

Guatr Türleri

Guatrın birçok nedeni vardır. Buna bağlı olarak farklı türler görülür.

Bu türler:	Nedir?
Kolloid Guatr (Endemik)	Kolloid guatr, tiroit hormonlarının üretilmesi için gerekli olan iyot mineralinin eksikliğinden kaynaklanır. Bu guatr türü, genellikle iyodun az olduğu bölgelerde yaşayan kişilerde görülür.
Toksik Olmayan Guatr (Sporadik)	Toksik olmayan guatrın nedeni genellikle bilinmemektedir ancak lityum gibi ilaçlar bu duruma yol açabilir. Lityum, bipolar bozukluk gibi duygu durum bozukluğu hastalıklarının tedavisinde kullanılır. Toksik olmayan guatr, tiroit hormonunun üretilmesini etkilemez ve bu hastalıkta tiroit fonksiyonları düzgündür.
Toksik Nodüler ya da Multinodüler Guatr	Bu guatr türünde bir ya da birden çok küçük nodüller bulunur ve nodüller zamanla genişler. Nodüller, kendi tiroit hormonlarını üreterek hipertiroidiye neden olurlar. Bu rahatsızlık genellikle basit guatrın büyümesinin sonucunda ortaya çıkar.

Guatrın Nedenleri

İyot eksikliği, guatrın ana nedenidir. İyot, tiroitlerin tiroit hormonu üretmesine yardımcı olmak için önemlidir. Yeterli iyodu alamadığınızda tiroit bezi, tiroit hormonu üretmek için daha çok çalışır ve bunun sonucunda tiroit bezi büyür.

Bu durumun diğer nedenleri:

1 Graves Hastalığı

2 Hashimoto Hastalığı

3 İltihaplanma

4 Nodüller

5 Tiroit Kanseri

6 Hamilelik

Kimlerde Guatr Riski Vardır?

Şu durumlarda guatr riskiniz olabilir:
Ailesinde tiroit kanseri, nodül ya da tiroit bezini etkileyen diğer rahatsızlıkların olduğu kişiler
Beslenmeyle yeterli iyot tüketmeyen kişiler
Vücutta iyodu azaltacak bir hastalığın olması
Kadınlar, erkeklerden daha fazla risk altında olduğundan kadın olmak
Yaşlanma tiroit bezinin sağlığını etkileyeceğinden 40 yaşın üzerinde olmak
Hamile ya da menopozda olmak (Bu risk faktörleri kolayca anlaşılamasa da tiroit bezini etkileyerek sorunlara yol açabilir.)
Boyun ve göğüs bölgesinden radyasyon terapisi almış olmak (Radyasyon, tiroit bezinin çalışma şeklini değiştirebilir.)

Guatrın Belirtileri

Guatrın birincil belirtisi boyunda belirgin bir şişliğin olmasıdır. Tiroit bezinde nodül varsa, nodüllerin boyutları çok küçük ya da çok büyük olabilir. Nodüllerin varlığı şişliğin görünümünü artırabilir.

Diğer belirtiler:
Yutkunma ve nefes almada zorlanma
Öksürme
Ses kısıklığı
Kolunuzu başınızın üzerine kaldırdığınızda başınızın dönmesi

Guatrın Teşhis Edilmesi

Doktorunuz boynunuzu şişlikler için kontrol edecektir. Bunun yanında bazı testlerin yapılmasını da isteyebilir.

İstenebilecek testler:	Nedir?
Kan Testleri	Kan testleri, hormon seviyesindeki değişikliklerin, enfeksiyon ve yaralanmalara bağlı olarak üretilen antikorları kontrol eder.
Tiroit Taraması	Doktorunuz tiroit bezinizi tarama testleriyle kontrol etmek isteyebilir. Bu taramalar guatrın durumunu ve boyutunu gösterir.
Ultrason	Ultrason, boynun görüntüsünü alarak guatrın boyutunu ve nodüllerin varlığını gösterir. Zamanla ultrason bu nodüllerdeki ve guatrdaki değişiklikleri gösterebilir.
Biyopsi	Biyopsi, tiroit dokusundan küçük örneklerin alınmasını gerektiren bir işlemdir. Örnekler inceleme yapılması için laboratuvara gönderilir.

Guatr Nasıl Tedavi Edilir?

Doktorunuz guatrın büyüklüğüne ve durumuna bağlı olarak tedaviniz hakkında sizi bilgilendirecektir. Tedavi, guatra katkıda bulunan sağlık sorunlarına da bağlıdır.

1 İlaç Tedavisi

2 Guatr Ameliyatı

3 Radyoaktif İyot Tedavisi

4 Evde Tedavi

Uzun Vadede Ne Beklemelisiniz?

Guatrların çoğu tedaviyle kaybolur, bazısıysa büyüyebilir. Belirtileriniz artarsa ya da giderek kötüleşirse doktorunuzla konuşun. Tiroit beziniz ihtiyaç duyduğunuzdan fazla hormon üretmeye devam ederse bu durum hipertiroidiye neden olabilir. Yeterli hormonun üretilememesi ise hipotiroidiye neden olmaktadır.

Kaynak: Healthline