Yaza güzel bir vücutla girmek niyetindesiniz. Sağlıklı besleniyor, spor yapıyor ve teninizi güzel gösterecek elbiselerle dolabınızı donatıyorsunuz.
Ama, yaz tatilinde güzel bronzlaşmış bir cilt yerine, 6 kişiden 1’imiz kızgın döküntülerle karşı karşıya kalacak. Nedeni de güneş alerjisi.
Güneşlenmeyi sevsek de, birçok insanın cildi güneş ışınlarına kötü tepki gösterir. Güneş kremi kullansalar bile. Bu kişilerin ciltlerinde kaşıntılı, kırmızı döküntüler (kurdeşen) oluşur. Döküntülerin birçok sebebi olabilir. Bunların en yaygın görülenleri:
- Güneş ışığına maruz kalmak
- Bazı ilaçları ya da bazı ürünleri kullanırken güneşte dolaşmak ya da
- Genetik faktörler
Güneş alerjisinden muzdarip birçok insan kendilerinde isilik olduğunu düşünse de, birçoğu yanılıyor. İsilik sanıldığından daha ender görülür ve genelde bebeklerde rastlanır. İsilik ter kanallarının tıkanması sonucu oluşan su toplamış kızarıklıklardır. İlgili Makale: Bebeklerde İsilik Belirtileri ve Tedavisi
Güneş alerjisi ise vücudun güneşe karşı alerji geliştirmesi sonucu ortaya çıkan döküntülerdir.
Yaygın görülen güneş alerjisi türleri ve bunların tedavileri şunlardır:
Polimorföz Işık Eripsiyonuna (PLE) Bağlı Güneş Alerjisi
Kaşıntılı döküntü güneş alerjilerinin en yaygın türüdür. Güneş ışığına bir süre maruz kalan 6 kişiden 1’inde bu hastalık görülür.
Nasıl Görünür?
Küçük, kırmızı, kaşıntılı leke veya kabarcıklardır. Pullanıp, kabuklanabilir. Genelde göğsün ve sırtın üst kısmında oluşur.
Kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülür. Ergenlik döneminin sonlarından 20’li yaşların başlarına kadar olan sürede ortaya çıkar. Bir kere ortaya çıktıktan sonra, çoğu insanda her sene geri gelir. Atopik dermatit (alerjik egzema) gibi başka cilt hastalıklarına sahip kişilerde risk faktörü artar.
Neden Olur?
PLE bir bağışıklık sistemi reaksiyonudur. Güneş ışığı cilde temas ettiğinde, deri hücrelerinde küçük değişiklikler meydana getirir. PLE’den muzdarip kişilerin vücudu bu değişikliklere reaksiyon gösterek bunlarla savaşmaya çalışır. Bu yüzden kaşıntılı lekeler ve kabarcıklar oluşur.
Nasıl Tedavi Edilir?
SPF 25 ve üstü güneş kremlerini kullanmaya çalışın. Hem UVA, hem de UVB ışınlarına karşı koruyanları seçin. Çünkü bazı güneş kremleri sadece UVB ışınlarına karşı koruma sağlar. Ama genelde UVA ışınları alerjik reaksiyonlara neden olanlardır. Titanyum içeren güneş kremleri pratik olabilir, çünkü güneş ışınlarına karşı tam koruma sağlarlar.
Doktorunuzun tavsiyesi ile alacağınız antihistamin ilaçlar da yardımcı olacaktır. Çünkü alerjik reaksiyonun başlamasına neden olan histamin hormonunun etkileri bu ilaçla yok edilecektir.
Ayrıca, güneş ışığına azar azar çıkmayı deneyin. Günde birkaç dakika ile başlayın. Vücudunuz güneşe karşı direnç kazandıkça bu süreyi artırın. Eğer döküntüleriniz düşük seviyedeyse, bahar aylarında güneş ışığına çıkmak işe yarayabilir. Böylelikle cildiniz güneş ışınlarına alışacak ve daha az tepki verecektir.
Eğer ciddi derecede döküntü varsa, doktorunuz akşamları kullanmak üzere steroid ilaç yazabilir. Daha ciddi durumlarda ise doktorunuz ışık terapisi önerebilir. Bu terapilerde kontrollü ve az ışıkla cildin güneş ışığına alışması sağlanır.
İlaçların Tetiklediği Işık Hassasiyetine Bağlı Güneş Alerjisi
Güneş alerjine bağlı bu döküntü de yaygındır. Bazı ilaçları kullanırken, güneş ışığına maruz kalan kişilerde görülür.
Nasıl Görünür?
Kaşınıtılı, kırmızı döküntüler daha kabarıktır. Güneşle temas etmiş vücudun bütün noktalarını etkiler.
Neden Olur?
İlaçların tetiklediği ışık hassasiyetine bağlı güneş alerjisi, bazı ilaçların alımından sonra, güneş ışığına çıkıldığında oluşur.
Bu durumla bağlantılı olduğu düşünülen 50’den fazla ilaç olduğu düşünülmektedir. Sarı kantaron içeren ilaçlar, bazı antibiyotikler, bazı kalp ve tansiyon ilaçları bunların arasındadır.
Bu sorunu yaşayan hastalar iki yolla reaksiyon gösterirler. Genellikle, bu ilaçlar vücutta güneş yanığı eşiğini düşürmektedir. Diğer neden ise, ilaçlardaki bazı maddelerin güneş ışığıyla birleşerek alerjik reaksiyon göstermesidir.
Nasıl Tedavi Edilir?
İlacı almayı bırakmak genellikle belirtilerin kaybolmasını sağlayacaktır. Ama bunu sadece ilaç sizin için olmazsa olmaz ilaçlardan biri değilse yapmalısınız. Eğer bu konuda şüpheleriniz varsa, doktorunuzla görüşün.
Foto Kontakt Güneş Alerjisi
Bu reaksiyon önceki ikisine göre daha az yaygındır. Vücut, parfüm, sabun gibi bazı kimyasallara, tuvalet malzemelerine ya da bazı bitki yapraklarına ve otlara temas ettikten sonra, güneş ışığına maruz kaldığında ortaya çıkar.
Nasıl Görünür?
Kaşıntılı ve kırmızı döküntü kalkık biçimdedir. Kimyasallarla temas eden bölgelerde görülür. Ciddi durumlarda büyük kabarcıklar ve kurdeşen görünür.
Neden Olur?
Kimyasal güneş ışığına tepki verdiğinde alerjen oluşur. Bu da cildi rahatsız edip, onunla savaşmaya zorlar.
Nasıl Tedavi Edilir?
Kimyasalın ne olduğunu anlamaya çalışın ve bunu kullanmayı bırakın. Ayrıca bu sürede güneş ışığına çıkmamalı, antihistamin ilaçlar almalı, etkilenen bölgeleri yıklamalı ve kalamin losyonu ile şişen yerleri yumuşatmalısınız.
Eğer bu sorunla daha önce karşılaştıysanız, kaldığınız otellerin sabun veya parfümlerini kullanmamalısınız.
Problemin ne olduğunu, cildinizin neye reaksiyon gösterdiğini çözmek çok önemlidir. Eğer alerjik bir reaksiyon çektiğinizi düşünüyorsanız, bir dermatoloğa gidip, gerekli alerji testlerini yaptırmalısınız.