Hamilelikte Ultrason Neden Kullanılır? Bebeğe Zarar Verir mi?

Hamilelikte Ultrason

Hamilelikte ultrason, yüksek frekanslı ses dalgalarının kullanılmasıyla anne rahminde gelişen bebeğin görüntülenmesi için kullanılır. Her hamilelikte yapılan ultrason sayısı değişir.

Sonogram da denilen ultrason, bebeğin gelişimi sırasında sorun oluşup oluşmadığını kontrol etmek için kullanılır. Standart ultrasonun yanı sıra, daha gelişmiş 3 boyutlu veya 4 boyutlu ultrasonlar kullanılarak bebek detaylı bir şekilde incelenebilir.

Hamilelikte Ultrason Kullanılmasının Nedenleri

Ultrason, hamilelik sırasında pek çok nedenden kullanılabilir. Doktorunuz, önceki ultrasonlarda ya da kan tahlilinde bir sorun gördüyse ultrasonla bebeği kontrol etmek isteyebilir. Ultrason, bebeğin cinsiyetini öğrenmek gibi tıbbi sorun oluşturmayan nedenlerden de kullanılabilir. Ultrason, hem anne hem de bebek için güvenli olsa da sağlık uzmanları ultrasonun çok fazla kullanılmasını önermemektedir.

Hamileliğin Başlarında

12. haftaya kadar, ultrason şu nedenlerden yapılabilir:

Hamileliğin onaylanması
Bebeğin kalp atışının dinlenmesi
Bebeğin yaşının ve doğum tarihinin belirlenmesi
Çoğul hamileliklerin tespiti
Plasenta, rahim ve yumurtalıkların kontrol edilmesi
Dış gebeliğin ya da düşüğün tespit edilmesi
Bebekteki anormal büyümelerin incelenmesi

Hamileliğin Ortalarında

12 – 40 hafta arasında ultrason şu nedenlerden yapılabilir:

Bebeğin gelişiminin ve duruşunun kontrol edilmesi
Bebeğin cinsiyetinin belirlenmesi
Çoğul hamileliklerin tespiti
Plasenta previa ya da plasentanın doğumdan önce rahimden ayrılması gibi sorunların kontrol edilmesi
Down sendromunun kontrol edilmesi
Doğum kusurlarının kontrol edilmesi
Bebeğin yapısındaki anormalliklerin ve kan akışının kontrol edilmesi
Amniyotik sıvı seviyesinin kontrol edilmesi
Bebeğin yeterli oksijen alıp almadığının kontrol edilmesi
Yumurtalıklarda veya rahimde hamilelik tümörü gibi sorunların olup olmadığının kontrol edilmesi
Rahim uzunluğunun ölçülmesi
Diğer testlerin yapılması
İntrauterin ölümlerin kontrol edilmesi

Ultrason için Hazırlık

Ultrason, hamileliğin erken aşamalarında yapılıyorsa, bebeğin görüntüsünü temiz bir şekilde alabilmek için mesanenizin dolu olması gerekir. Ultrason öncesinde 2 – 3 bardak su içmelisiniz. Ultrasondan önce tuvalete gitmemeniz mesanenizin dolu olması konusunda size yardımcı olacaktır.

Ultrason Sırasında Ne Olur?

Ultrason sırasında, sedyeye uzanmanız gerekir. Ultrason teknisyeni veya doktorunuz karın bölgenize jel sürer. Bu jel, su bazlı olduğundan kıyafetlerinizde ya da cildinizde iz bırakmaz. Kâğıt havluyla silindiğinde jeli kolayca temizleyebilirsiniz.

Daha sonra, cihaz karnınıza konulur ve ekranda siyah beyaz görüntü oluşur. Görüntü alınacaksa teknisyen veya doktorunuz nefesinizi tutmanızı isteyebilir.

Gerekli görüntüler alınıp incelemeler yapıldıktan sonra muayene biter. Daha sonra, teknisyen jeli siler.

Hamilelikte Ultrason Türleri

Daha detaylı görüntüler gerekli oluyorsa daha gelişmiş ultrasonlardan faydalanılır. Normal ultrasonda herhangi bir sorun fark edildiyse doktorunuz böylece gereken bilgileri elde edebilir.

1. Transvajinal Ultrason

Transvajinal ultrason, daha net görüntü elde etmek için kullanılır. Bu ultrason, genellikle hamileliğin ilk aşamalarında görüntü almanın daha zor olduğu dönemlerde yapılır. Bu test için, küçük bir cihaz vajinanın içine yerleştirilir. Bu cihaz, görüntü alınmasına yardımcı olur.

2. Üç Boyutlu Ultrason

Sıklıkla kullanılan 2 boyutlu ultrasonların aksine, 3 boyutlu ultrasonlar doktorunuzun en, boy ve derinlik algısını anlamasına yardımcı olur. Bu ultrasonlar hamilelikte herhangi bir rahatsızlıktan şüphelenildiğinde yapılır.

3 boyutlu ultrasonda da standart ultrasonla aynı süreç takip edilir. Ancak 3 boyutlu ultrasonda bu görüntünün yaratılabilmesi için özel bir uç kullanılır. 3 boyutlu ultrasonların kullanımı standart ultrasonlardan farklı olduğundan teknisyenin özel eğitim almış olması gerekir.

3. Dört Boyutlu Ultrason

4 boyutlu ultrasona dinamik 3 boyutlu ultrason da denmektedir. Diğer ultrasonların aksine, 4 boyutlu ultrasonda bebeğin hareketli bir videosu çekilir. Bu ultrasonda bebeğin yüzü ve hareketleri daha iyi görüntülenir. Ultrason, diğer ultrasonlarla benzerlik gösterse de özel ekipmanlar gerektirir.

4. Fetal Ekokardiyografi

Bebeğinizde doğuştan kalp kusuru varsa fetal ekokardiyografi istenir. Bu test, normal ultrason gibi yapılır ama tamamlanması daha uzun sürer. Fetal ekokardiyografiyle bebeğin kalbinin şeklini, boyutunu ve yapısını gösteren bir görüntü elde edilir.

Bu ultrason, bebeğinizin fonksiyonlarına bakarak kalp sorunlarının teşhis edilmesini sağlar.

Kaynak: Healthline