Hamilelikte Yaşanan Komplikasyonlar: Kanamanın Yaygın Görülen Nedenleri

Doğumdan sonra çok fazla kan kaybetmek nadir görülen bir durum değildir. Ancak, kan kaybı bir litreden fazla olursa tansiyonunuz normal sınırların içinde kalamaz. 

Doğum sonrasında kanama geçiren kadınların çoğu, bebekleri doğduktan hemen sonra bu durumla karşılaşırken, bazen de bu durum daha sonra ortaya çıkabilir. Tipik olarak, plasenta çıktıktan sonra rahim kasılmaya devam eder. Bu kasılmalar kanamayı durdurmaya yardımcı olur. Eğer plasenta çıkmazsa rahim atonisi oluşur ve rahim kasılamaz. Bunun sonucunda ise kanama meydana gelir.

Doğum sonrasında yaşanan kanamayla bazı belirtiler ilişkilendirebilir. Bazı belirtilerin bu durumla ilişkilendirilebilmesi içinse kan testi gereklidir.

Gözlenebilecek belirtiler:

• Kanamanın azalmaması veya durmaması
• Tansiyonda düşüş
• Alyuvar hücrelerinin sayısında ya da hematokritte düşme
• Kalp hızında artış
• Şişme
• Doğum sonrasında ağrı

Doktorunuz bu belirtileri gördüğü anda hemen tedaviye başlayacaktır.

Doktorlar, doğum sonrasında kanamaya sebep olan etkeni bulmak için dört şeyin incelenmesi gerektiğini düşünürler. İncelenmesi gereken şeyler:

1 Gerilme Derecesi

Doğum sonrası kanama vakalarının % 70’inden rahim atonisi sorumludur. Doktorlar genellikle ilk olarak bu etkeni elemeye çalışırlar. Bunu yapmak için doktorunuz rahim tonusunu yani gerginlik derecesini değerlendirecektir. Rahim, doğumdan sonra yumuşaksa rahim atonisi bu durumun muhtemel sebebidir.

2 Travma

Doğum sonrasında kanama vakalarının yüzde 20’sinde kanama, rahimdeki hasara veya travmaya bağlı olmaktadır. Bu durum, bir kesiğin ya da kan toplanmasının sonucunda ortaya çıkabilir.

3 Doku

Doğum sonrasında görülen kanamaların yaklaşık yüzde 10’unda neden dokudur. Bu durum, genellikle plasenta parçasının içeride kaldığı anlamına gelir. Buna, plasenta akreata veya invaziv plasenta denir. Bu durumda, plasenta çok derinde ya da rahme hâlâ bağlı olabilir. Doğumdan sonra gereken zaman aralığında plasenta çıkmazsa plasentanın alınması için ameliyat gerekebilir.

4 Trombin

Kan pıhtılaşması bozukluğu kanamaya neden olabilir. Trombin vücutta kanın pıhtılaşmasını sağlayan bir proteindir. Trombinde eksikliğe neden olan durumlar çok nadir görülür. Bu durum, hamileliklerin yüzde 1’inden daha azında yaşanır.

Trombin ile ilgili durumların örnekleri arasında VonWillebrand hastalığı, hemofili ve idiopatik trombositopenik purpura bulunur.

Doktorunuz bu bozuklukları şu kan testleriyle teşhis edebilir:

• Trombosit sayımı
• Fibrinojen seviyesi
• Kısmi tromboplastin zamanı
• Protrombin zamanı

Herhangi bir risk faktörü olmadan da doğum sonrasında kanama yaşamak mümkündür. Ancak, bazı risk faktörleri vardır.

Bu risk faktörleri:

• Forseps veya vakum gibi yardımcı aletlerle doğumun gerçekleştirilmesi
• Amniyotik sıvının fazla olması
• Epizyotomi
• Bebeğin büyük olması
• Fetalmakrozomi (Normalden büyük bebek)
• Daha önceki doğumların sonrasında kanama yaşanması
• Yapay sancı başlatmak için kullanılan ilaçlar
• Çoklu doğum
• Doğumun uzaması ya da plasentanın içeride kalması

Bu risk faktörleri varsa, doktorunuz her şeyin güvende olduğunu anlamak için sizi ve belirtilerinizi düzenli olarak kontrol edecektir.

Doktorunuz öncelikle doğum sırasında yaşadığınız kan kaybını tahmin etmeye çalışacaktır. Normal doğum yaptıysanız kan kaybını doğru bir şekilde saptamak için doğum masasında kanı toplayacak özel bir toplama torbası olacaktır. Ayrıca, fazladan kan kaybını ölçmek için de pedlerden veya süngerlerden yardım alınır. Diğer teşhis yöntemleri arasında yaşamsal fonksiyonları ölçmek gibi yöntemler bulunmaktadır.

Bu yöntemler:

• Nabzın ölçülmesi
• Oksijen seviyesinin ölçülmesi
• Tansiyonun ölçülmesi
• Solunumun kontrol edilmesi

Doktorunuz, hemoglobin ve hematokrit seviyenizi belirlemek için kanınızdan bir örnek alacaktır. Sonuçlar, kan kaybınızın değerlendirilmesine yardımcı olabilir.

Kan kaybı şunları yaşamanıza neden olabilir:

• Anemi veya düşük kan seviyesi
• Baş dönmesi
• Yorgunluk

Bu belirtileri doğum sonrasında tipik olarak meydana gelen diğer şeylerle karıştırmak kolaydır.

Doğum sonrasında yaşanan kanamanın tedavisi, kanamanın nedenine bağlı olacaktır:

1 Rahim Atonisi

Rahim atonisi kanamaya neden oluyorsa, doktorunuz rahminize masaj yapabilir. Masaj, rahminizin kasılmasını ve sertleşmesini sağlayarak kanamayı durdurmaya yardımcı olabilir.

İlaçlar da rahmin kasılmasına yardımcı olabilir. Kullanılabilecek ilaçlardan biri oksitosindir. Doktorunuz size damar yoluyla ilaç verebilir, rektumunuza yerleştirebilir veya doğrudan kasınıza enjekte edebilir. Sezaryen sırasında, doktorunuz rahminize oksitosin enjekte edebilir.

2 İnvazif Plasenta

Rahiminizde plasenta dokusu kalırsa, doktorunuz kürtaj yapabilir. Bu prosedür, rahimde kalan doku parçalarını çıkarmak için küret olarak bilinen bir aletin kullanılmasını içerir.

3 Travma

Doktorunuz rahminize sünger veya medikal bir balon sokup şişirerek travmayı onarır. Bu uygulama, kanayan atardamarlara baskı yaparak kanamayı durdurmaya yardımcı olur. Doktorunuz kanamayı durdurmak için rahmin alt kısmına dikiş atabilir.

4 Trombin

Kanamayı durdurduktan sonra, sıvı ve kan transfüzyonu yapılabilir. Sıvı ve kan transfüzyonu şoka girilmesini engeller. Çok fazla sıvı veya kan kaybetmeniz, organlarınızın kapanmasına neden olursa şok oluşur.

Nadiren de olsa, doktorunuz rahmi cerrahi olarak çıkarabilir veya histerektomi yapabilir.

Kanamanın tedavisinde kullanılan prosedürler genellikle uzun vadede risk oluşturmazlar. Rahimde dikişlere gerek olsa bile dikişlerden dolayı kısırlık oluşmaz. Ancak, histeroktomi uygulaması yapıldığında tekrar hamile kalamazsınız.

Kan transfüzyonuna ihtiyacınız varsa, transfüzyona karşı alerjik bir reaksiyon geçirebilirsiniz. Ancak, bugünkü laboratuvar test yöntemleriyle bu durumla çok nadir karşılaşılır.

Hızlı düşünme ve belirtilere dikkat edilmesi kanamanın durdurulmasına yardımcı olabilir ve sizi iyileştirebilir. Daha önceki doğumlarınızdan sonra kanama yaşadıysanız ve riskler hakkında endişeleniyorsanız doktorunuzla konuşabilirsiniz.

Kanama için hemen tedavi gördüğünüzde iyileşirsiniz. Ancak gözlem yapılması için biraz daha hastanede kalmanız gerekebilir.

Doğum sonrası kanamanın önlenmesi için hamileliğiniz boyunca doğum öncesi kontrollerine gitmeniz çok önemlidir. Hamileliğiniz sırasında, doktorunuz sağlık geçmişinizi öğrenecek, kan grubunuzu alacak ve gebelik sırasında oluşabilecek her türlü risk faktörünü göz önünde bulunduracaktır.

Nadir bir kan grubunuz varsa, kanama bozukluğu veya doğum sonrası kanama geçmişiniz varsa doktorunuz sizin kan grubunuza ait kandan doğum sırasında mevcut olmasını sağlayacaktır. Beklenmedik bir kanama yaşandığını kontrol etmek için doktorunuz belirtilerinizi dikkatli bir şekilde takip etmelidir.

Kaynak: Healthline