Hipofiz Bezi Tümörü Belirtileri ve Tedavisi

Hipofiz bezi tümörleri genellikle iyi huylu ve yavaş büyüyen kitlelerdir. Potansiyel olarak tehlikeli olan kötü huylu hipofiz bezi tümörü nadiren meydana gelir.

Hipofiz bezi tümörü genellikle hipofizin ön kısmının üçte ikilik kısmında gelişirler. Bu tür tümörler “salgılama yapan” ve “salgılama yapmayan” olarak iki şekilde sınıflandırılırlar. Hormonların fazla üretilmesi “salgılama yapan tümör”le alakalıdır. Hipofiz bezi tümörü tarafından salgılanan hormon çeşitleri bu çeşit tümörlerin daha ileri sınıflandırılmaları için bir etkendir.

Hipofiz Bezi Tümörünün Belirtileri

Hipofiz bezi tümörü olan hastalar bazen bu durumun hiçbir belirtisini göstermeyebilir ya da tümörle ilgisi olmayan bir hastalıktan dolayı belirtiler görülebilir. Hipofiz bezi tümörü bulunan insanlarda görülebilecek belirtilerden bazıları şunlardır:

• Baş ağrısı
• Görme bozuklukları
• Kadınlarda adet dönemi değişiklikleri
• Erkeklerde hormon değişikliğinden kaynaklanan cinsel iktidarsızlık sorunları
• Kısırlık
• Çok az ya da çok fazla anne sütü üretimi
• Fazla ACTH (adrenokortikotrop hormon) üretiminden kaynaklanan Cushing sendromu
• Aşırı büyüme hormonu üretiminden kaynaklanan akromegali (umumi gelişme bittikten sonra kemiklerde ve vücudun sivri kısımlarında meydana gelen kalınlaşma ve büyüme)
• Sebepsiz yorgunluk
• Ruh halinin tutarsız olması
• Sabırsızlık

Hipofiz bezi tümörü belirtileri aşağıdaki yollarla ortaya çıkar:

Büyüme Hormonu: Bu hormonun fazla salgılanması akromegaliye yol açabilir.

TSH (Tiroid Uyarıcı Hormon): TSH’ın fazla salgılanması tiroid hormonunun fazla salgılanmasına yol açar ve bu da kalp hastalıklarına, kilo kaybına ya da cilt incelmesine neden olur.

Prolaktin: Bu hormonun fazla salgılanması cinsel iktidarsızlığa, kısırlığa, osteoporoza, adet dönemi düzensizliklerine ve anormal anne sütü salgılanmasına yol açar.

ACTH (Adrenokortikotrop Hormon): B hormonun fazla salgılanması kırılgan kemik hastalığına, kilo almaya, kolay morarmaya, cilt izlerine ve duygusal değişikliklere neden olur.

FSH ve LSH (Gonadotropin): Bu hormonların çok fazla salgılanması nadiren adet dönemi düzensizliklerine ve kısırlığa neden olabilir.

Büyüme Hormonu: Bu hormonun azlığı kemiklerin zayıflamasına, çabuk öfkelenmeye, uygun olmayan kas gücüne ve çocuklarda geç büyümeye neden olur.

TSH (Tiroid Uyarıcı Hormon): Bu hormonun azlığı kilo almaya, düşük enerjiye, bitkinliğe ve kabızlığa neden olur.

Prolaktin: Bu hormonun azlığı yeni annelerde çocuğunu emzirememeye neden olur.

ACTH (Adrenokortikotrop Hormon): Bu hormonun az salgılanması mide fesadına, bitkinliğe, düşük kan basıncına ve şekere neden olur.

FSH ve LSH (Gonadotropin): Bu hormonların az salgılanması cinsel isteksizliğe ve kısırlığa neden olur.

Hipofiz Bezi Tümörünün Nedenleri

Hipofiz bezi tümörü oluşumunun nedenleri hala bilinmemektedir.

Hipofiz bezi, insan beyninin alt kısmında bulunur. Fasulye şeklinde küçük bir bezdir fakat vücudun neredeyse her tarafını etkiler. Üreme, büyüme ve kan basıncı gibi fonksiyonların düzenlenmesi bu bezin ürettiği hormonlar tarafından yapılmaktadır.

Bazı hipofiz bezi tümörleri kalıtsal olsa da çoğunluğu değildir. Bilim adamları, hipofiz bezi tümörünün gelişmesinin kalıtsal değişikliklerle ilgili olduğuna inanmaktadırlar.

Hipofiz Bezi Tümörü Tedavileri

1) Aktif İzlem

Hipofiz bezi tümörü sorunu yaşamamış, hormonları normal bir şekilde işleyen hastalar aktif izlem tedavisinden yararlanabilirler. Aktif izlem yönteminde hasta yakından takip edilir, düzenli olarak testler yapılır. Böylece herhangi bir tümör belirtisinin olup olmadığına bakılır. Bu yüzden bu tip tedavi yöntemlerine bekle-gör (watchful-waiting) yaklaşımı da denir. Tedaviye tümör belirtisine rastlanıldığında başlanır.

2) Hormon Replasman Tedavisi (HRT)

Hipofiz tümörü nedeniyle hipofiz bezi yeterince hormon üretmiyorsa “hormon replasman tedavisi” kaçınılmaz hale gelir. Vücudunuzun ihtiyacı olan hormonların sağlanması için bazı hormonlar dönüşüme uğrarlar. Böbrek üstü bezinden salgılanan hormonlar, tiroit hormonları, kadınlarda östrojen ve erkeklerde testosteron hormonu ve büyüme hormonu ihtiyaç duyulan hormonlardır.

3) İlaç Tedavisi

Eğer hipofiz tümörü hipofiz bezinin daha çok hormon üretmesine neden oluyorsa ilaçlar bu konuda hastalara yardımcı olacaktır. Büyüme hormonunun fazla üretilmesine neden olan tümörler Somavert (pegvisomant) ya da Sandostatin (oktreotid) ile tedavi edilebilirken Dostinex (kabergolin) ve Parlodel (bromokriptin) de prolaktin salgılatan tümörler için mükemmel ilaçlardır. Tiroit Uyarıcı Hormon (TSH) salgılatan hipofiz tümörleri de Oktreotidin ile tedavi edilebilir.

4) Cerrahi Müdahale

Cerrahi müdahale hipofiz bezi tümörü için önerilen en yaygın tedavi yöntemidir. Tümörün başarılı bir şekilde tamamen giderilmesine yardımcı olur. Cerrahi müdahale yöntemi tümörün ve tümör etrafındaki dokuların bir operasyonla çıkarılmasını içerir. Cerrahi müdahalelerin %95’inden fazlasında “transsfenoid yol” kullanılırken bazı durumlarda kafatası veya kraniyotomi açılımı gerekir.

Transsfenoidal yolla ameliyat yapılırken, geniz yoluyla içeri girilip sfenoid sinüs boşluğu yoluyla da septum boyunca ilerlenir. Hipofiz bezi boğazın arkasında yer aldığı için boğazın arkasına doğru uzanmak gerekir.

5) Radyasyon Tedavisi

Tümör hücrelerinin yok edilmesi için X ışınlarından faydalanılması radyasyon tedavisidir. Radyasyon onkolojisti tümör hastalarına radyasyon tedavisi uygulama konusunda uzmanlaşmış doktorlara verilen unvandır.

Eksternal-ışın radyasyonu tedavisi vücudun dışarıdaki bir makineden radyasyon alarak tedavi edildiği en yaygın radyasyonla tedavi yöntemlerinden birisidir. Radyasyon tedavi süreleri genellikle bir dönem içinde bir dizi şeklinde, bir tedavi numarası oluşturacak şekilde verilir.