Hipofiz Bezine Bağlı Olarak Gelişen Cushing Sendromu

Kortizolün vücuttaki temel görevleri arasında şunlar bulunur:
Bağışıklık sisteminin baskılanması
Yağların ve karbonhidratların işlenmesi
Kan şekerinin yükselmesi

Kortizolün aşırı üretilmesine pek çok faktör neden olabilir. Hipofiz bezine bağlı olarak gelişen Cushing hastalığına hipofiz bezinde bulunan tümörler neden olabilir. Çoğu durumda, bu tümörler kanserli değildir ve bazen hipofiz bezi uru olarak adlandırılırlar. Hipofiz bezi tümörü, hipofiz bezinin anormal derecede yüksek miktarda adrenokortikotrop hormonu (ACTH) üretmesine neden olur. Bunun sonucunda adrenokortikotrop hormon vücuda normalden daha fazla kortizol üretmesini söyler.

Cushing sendromu ise ilaçlar gibi dış etkenlerin neden olduğu daha geniş bir kategoriyi kapsar. Bu durumun en yaygın nedeni kortikosteroidlerin aşırı fazla kullanılmasıdır. Cushing sendromu oldukça nadir görülür. Bu hastalığın 1 milyon kişide sadece yaklaşık 13 kişiyi etkilediği tahmin edilmektedir.

Hipofiz bezine bağlı olarak gelişen Cushing hastalığının nedeni, hipofiz bezinde tümör olmasıdır. Tümör, hipofiz bezinin yüksek oranda adrenokortikotropik hormon üretmesine neden olur. Bu hormonun aşırı fazla olması, adrenal bezine daha fazla kortizol üretmesi için sinyal gönderir.

Hipofiz bezine bağlı olarak gelişen Cushing hastalığı, vücutta kortizolün yüksek oranda bulunmasına karşı oluşan bir tepkidir. Bu durumun sonucunda vücut yağları düzgün bir şekilde metabolize edemediğinden hastalığı yaşayan kişilerde obezite görülebilir. Yağlar, genellikle vücudun merkezinde depolanır ve kurtulması oldukça güçtür.

Hipofiz bezine bağlı olarak gelişen Cushing hastalığının yaygın görülen belirtileri:
Vücutta kolayca morlukların oluşması
Cildin incelmesi
Kaslarda zayıflık

Doktorunuz, hipofiz bezine bağlı olarak gelişen Cushing hastalığını teşhis edebilmek için vücudunuzda bulunan kortizol ve adrenokortikotropik hormonun seviyelerini kontrol eder.

Kortizol seviyeleri gün içerisinde değişebilir. Bu farklılıklarında dikkate alınabilmesi için testin gün içinde birkaç kez tekrar edilmesi gerekebilir. kortizol seviyeleri kan tahliliyle ya da tükürük testiyle ölçülebilir. Tükürük testiyle, günün belli zamanlarında kortizol seviyeleri ölçülebilir. Bu durumda tükürük örneklerini analiz için göndermeniz istenebilir.

Doktorunuz MR ve tomografi gibi görüntüleme testleri ile tümörün net bir görüntüsünü almak isteyebilir. Bu testler, neden bu sorunu yaşadığınızın anlaşılmasına yardımcı olabilir.

Tedavi, adrenokortikotropik hormonun hipofiz bezi tarafından aşırı üretilmesini engellemeye odaklanır. Genellikle bunun için tümörün ameliyatla alınması yani transsfenoidal hipofiz bezi adenektomisi, bazen de hipofiz bezinin tamamen alınması gerekebilir.

Hipofiz bezine bağlı olarak gelişen Cushing hastalığının tedavisinde daha az yaygın olarak kullanılan yöntemler arasında şunlar bulunur:

• ⇒Bilateral adrenalektomi ile böbreküstü bezlerinin birinin ya da her ikisi birden alınır.
• ⇒Gamma knife radyocerrahisi ile düşük radyasyon ışınları kullanılarak etraftaki dokulara zarar vermeden tümör yok edilir.
• ⇒Hipofiz bezine radyasyon verilir. Radyasyon, hipofiz bezine yönlendirilir.

İlk tedaviden sonra doktorunuz alınan bezin üretemediği kortizolün yerine geçmesi için ilaç yazacaktır. Çoğu durumda vücut zamanla iyileşerek doğru oranda kortizol üretmeye başlar. Bazı hastaların hayatlarının geri kalanı boyunca hormon tedavisi alması gerekebilir.

Vücut çok büyük oranlarda kortizol salgılıyorsa bu durum vücudun içinde bulunan damarların oluşturduğu kan dolaşım sisteminde hastalıklara neden olabilir.

Kortizolün büyük oranlarda salgılanmaya devam etmesinin sonucunda oluşabilecek komplikasyonlar:
Prematüre ateroskleroz (Damarlarda erken tıkanıklık oluşumu)
Glikoz toleransının bozulması (Diyabetle ilişkili sorunlar)
Hipertansiyon (Yüksek tansiyon)

Tedavi edilmediğinde hipofiz bezine bağlı olarak gelişen Cushing hastalığının ciddi sonuçları vardır. Kortizol seviyesinin yükselmesi, obezite ve kalp hastalıkları gibi sorunlara yol açabilir.

Kaynak: Healthline