İstemsiz Kas Hareketlerinin Nedenleri

İstem dışı yapılan birkaç hareket vardır. Örneğin sinir hasarı sonucunda küçük kas seğirmeleri yaşanabilir.

İstemsiz kas hareketleri türleri:

1 Tardiv Diskinezi (Geç Diskinezi)

Tardiv diskenizi, nörolojik bir durumdur. Beyinden kaynaklanır ve nöroleptik ilaçların kullanılmasıyla ortaya çıkar. Doktorlar bu ilacı psikiyatrik bozuklukları tedavi etmek için verirler. Tardiv diskinezisi olan kişilerde genellikle kontrol edilemeyen bir şekilde yüz hareketleri oluşur.

Bu hareketler:
Yüz ekşitmek
Gözlerin seğirmesi
Dilin dışarı çıkması
Dudak şapırdatma
Dudak titremesi
Dudakların birbirine bastırılması

Ulusal Nörolojik Hastalıklar ve İnme Enstitüsü’ne göre, tetrabenazin bu durumda kullanılmak üzere onaylanmış tek ilaçtır. Ancak başka ilaçların da bu durumun tedavisinde etkili olduğu gösterilmiştir. Hangi tedavinin size uygun olduğunu belirleyebilmek için doktorunuzla konuşmalısınız.

Ulusal Nörolojik Hastalıklar ve İnme Enstitüsü

National Institute of Neurological Disorders and Stroke

2 Titreme

Titreme, vücudun belli bir kısmının ritmik olarak hareket etmesidir. Sporadik kas kasılmalarından dolayı titreme yaşanır.

Stanford Tıp Fakültesi, çoğu kişinin kan şekeri düşüklüğü, alkol yoksunluğu ve bitkinlik gibi faktörlerden dolayı titreme yaşadığını belirtiyor. Ancak titreme; multiple skleroz ve Parkinson hastalığı gibi ciddi hastalıkların sonucunda da görülebilir.

Stanford Tıp Fakültesi

Stanford School of Medicine

3 Miyoklonus

Miyoklonus hızlı ve şok benzeri sarsıntının olduğu bir hastalıktır. Uyku ya da korku anında oluşabilir. Ancak epilepsi ve Alzheimer gibi ciddi hastalıklardan dolayı da oluşabilir.

4 Tikler

Tikler ani ve kendini tekrarlayan hareketlerdir. Etkiledikleri kas gruplarının miktarına bağlı olarak basit ya da karmaşık olarak sınıflandırılırlar. Aşırı omuz silkmek ya da parmağı esnetmek basit bir tik örneğidir. Sürekli olarak ellerin hareket ettirilmesi de karmaşık tiklerdendir.

Gençlerde tikler en çok Tourette sendromundan dolayı görülür. Bu bozukluğun sonucunda ortaya çıkan motor tikler kısa süre sonra kaybolabilir. Etkilenen birey tikleri bir müddet baskılayabilir.

Yetişkinlerde tikler Parkinson hastalığının belirtisi olarak ortaya çıkabilir. Yetişkinlerdeki tikler travma ya da metamfetamin gibi bazı uyuşturucuların kullanımından da kaynaklanabilir.

5 Atetoz

Bu durum yavaş ve kıvrılan hareketler anlamına gelir. Stanford Tıp Fakültesi, istemsiz kas hareketlerinde bu türün en çok elleri ve kolları etkilediğini belirtmektedir.

Stanford Tıp Fakültesi

Stanford School of Medicine

İstemsiz hareketlerin birkaç olası nedeni bulunur. Genellikle istemsiz hareketler motor koordinasyonunu etkileyen sinirlerde ya da beyinde hasar olduğuna işaret eder. Ancak, bazı durumlar istemsiz hareketlere yol açabilir.

1 Çocuklarda

Çocuklarda istemsiz hareketlerin en yaygın nedenleri hipoksi yani doğum sırasında yeterli oksijenin alınamaması, karaciğer tarafından aşırı üretilen bilirubinin neden olduğu kernikterus ya da nörolojik bir hastalık olan beyin felci vücudun hareketlerini ve kas fonksiyonunu etkiler.

Kernikterus, Amerika Birleşik Devletleri’nde yeni doğanlara bilirubin taraması yapıldığından kısa sürede fark edilebilir.

2 Yetişkinlerde

Yetişkinlerde istemsiz hareketlerin en yaygın nedenlerinden bazıları şunlardır:
İlaç kullanımı
Psikiyatrik bozukluklardan dolayı uzun süreli ilaç kullanımı
Tümörler
Beyin hasarı
İnme
Parkinson hastalığı gibi dejeneratif hastalıklar
Nöbetlere neden olan hastalıklar
Tiroit hastalıkları
Huntington hastalığı ve Wilson hastalığı gibi genetik bozukluklar

Çocuğunuzda ya da sizde geçmeyen istemsiz kas hareketleri ile kontrol edilemeyen vücut hareketleri varsa ve bu durumun nedenini anlayamıyorsanız doktorunuzdan randevu alın.

Muayene genellikle kapsamlı bir sağlık incelemesiyle başlar. Doktorunuz kişisel sağlık geçmişinizi ve ailenizin sağlık geçmişini sorar. Geçmişte ve şimdi kullandığınız ilaçlar hakkında bilgi toplar.

Kontrol edilemeyen bu hareketlerle birlikte sahip olabileceğiniz diğer belirtilerden bahsetmeniz önemlidir. Diğer belirtileriniz ve doktorunuzun sorularına verdiğiniz yanıtlar size en uygun tedavinin karar verilmesini sağlayacaktır.

Şüpheli nedenlerden dolayı doktorunuz bir ya da daha fazla test sipariş edebilir.

Psikofarmakoloji testleri, teşhise yardımcı olabilir. Ancak, bu durum bazı ilaçları ya da uyuşturucuları kullanıp kullanmadığınıza bağlıdır.

Örneğin tardiv diskenizi nöroleptiklerin belli bir süre kullanılmasının sonucunda ortaya çıkar. Tardiv diskenizi ya da başka rahatsızlıklarda ilacın etkilerinin de test sırasında incelenmesi gerekir. Bu durum doktorunuzun daha etkili teşhis koymasına yardımcı olacaktır.

Tedavi şekli yaşadığınız belirtilerin ciddiyetine göre değişebilir. Ancak bazı ilaçlar belirtilerin ciddiyetini hafifletebilir. Örneğin, bir ya da daha fazla ilaç nöbetsel bozukluklarla ilgili istemsiz hareketlerin en düşük seviyede olmasını sağlayabilir.

Doktorunuzun rehberliğiyle yapacağınız fiziksel aktiviteler koordinasyonun geliştirilmesine ve kaslardaki hasarın yavaşlamasına yardımcı olabilir.

İstemsiz kas hareketleriniz varsa yardım gruplarından destek alabilirsiniz. Doktorunuzdan bu tür grupları nasıl bulacağınız ve bu gruplara nasıl katılacağınızla ilgili bilgi edinebilirsiniz.

İstemsiz Kas Hareketlerine Neden Olan 14 Hastalık hakkında bilgi almak için tıklayın.

Kaynak: Healthline