Kabakulak Son Derece Bulaşıcıdır!

Kabakulak yaklaşık iki hafta süre ile kulak ve çene altında şişme, çiğneme güçlüğü, ağrı ve yüksek ateş gibi sorunlara neden olur. Yüksek derecede bulaşıcıdır. Aşısız bireyin kabakulak virüsünden korunması çok zordur.

Kabakulak Kısaca

Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.

Dikkat
Normal

Endişelenmeli miyim?

Kabakulak, çoğu kişi için hayatında bir kez geçirilecek bir hastalık olmaktadır. Sonrasında kazanılan bağışıklık ömür boyu sürer. Ancak nadiren ikinci kez geçirenler de olmaktadır.

Neye Dikkat Etmeliyim?

Kabakulak virüsü, hava yolu ile bulaşabilen bir hastalıktır. Hasta bireyin hapşırma, öksürük, temas, eşyalarına dokunma, gibi yollarla bulaşabilmektedir.

Ne Yapmalıyım?

Kabakulağın yayılmasını önlemek amacıyla hasta bireyin izin kullanması ve bir süre evinde kalması uygun olacaktır.

Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?

Kabakulak için Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları bölümlerine gidilir.

Kabakulak Belirtileri

Kabakulağın en ayırt edici belirtisi, kulak ve çene altındaki şişmedir. Bu durum tükürük bezlerinin büyümesinden kaynaklanır. Kabakulak aşağıdaki belirtilere de yol açabilir:

Yüksek ateş
Bir veya her iki kulak altındaki tükürük bezlerinde aşırı hassasiyet veya ağrı
Çiğnemede güçlük
Yüz ve kulak ağrısı
Boğaz iltihabı
Baş ağrısı
Kas ağrıları
Yorgunluk
İştah kaybı

Erkeklerde aşağıdaki belirtiler de görülebilir:

Testiste yumru
Testis ağrısı
Erbezi torbasında şişme

Kabakulak belirtileri, kabakulak virüsüne maruz kaldıktan 2-3 hafta sonra ortaya çıkıyor. Kabakulak virüsüne yakalanan her üç kişiden birinde ise herhangi bir belirti ortaya çıkmıyor.

Kabakulak Neden Olur?

Kabakulak, paramyxovirüs adı verilen virüs ailesindeki bazı türlerden kaynaklanmaktadır. Bu virüsler yüksek derecede bulaşıcıdır ve özellikle çocuklarda sık sık kabakulak gibi iltihaplı hastalıklara neden olmaktadır.

Kabakulak virüsü, hava yolu ile bulaşabilen bir hastalıktır. Aşağıdaki şekillerde bulaşabilir:

Hasta (veya henüz hastalık belirtilerini göstermemiş taşıyıcı) bireyin öksürüğüne, hapşırmasına veya konuşması esnasındaki tükürük parçacıklarına maruz kalınırsa
Hasta birey burnuna veya ağzına dokunur, sonrasında bir objeye temas eder, sağlıklı bir birey kısa süre içerisinde o objeye temas eder ve elini ağzına götürürse
Bardak, tabak, yemek gereçleri, havlu gibi ağza temas edebilen eşyalar ortak kullanılırsa
Kabakulak virüsü, tükürük bezlerini şişirmeden birkaç gün önce en bulaşıcı evresini yaşar.

Not: Kabakulak virüsünü taşıdığı halde hiçbir hastalık belirtisi göstermeyen bireyler de hastalığın yayılmasına neden olabilir.

Kabakulak Tedavisi

Tedavide kabakulak belirtilerinin yatıştırılmasına odaklanılır. Bağışıklık sistemi güçlendirilerek kabakulak virüsünden daha rahat kurtulması sağlanır. Kabakulak virüsünü kısa sürede öldürecek bir tedavi henüz geliştirilmemiştir.

Çocuklar genellikle 10-12 gün içinde tamamen iyileşir.
Yetişkinler için bu süre 16-18 gündür.

1) Ağrıdan Kurtulun

Tükürük bezi, yüz ve kas ağrılarından kurtulmak kabakulak hastalığının rahat atlatılmasını sağlayacaktır. Aşağıdaki öneriler ağrıyı azaltır ve genel vücut direncinin artmasını sağlar:

Ağrı kesici olarak ibuprofen veya parasetamol kullanılabilir. (16 yaşından küçük bireylere kesinlikle aspirin verilmemelidir. Reye sendromuna yola açabilir.)
Testis ağrısını gidermek için destekleyici nitelikteki suspansuvar külotlar kullanılabilir. Sırt üstü uzanarak erbezi torbasının altına ince bir havlu almak da ağrıyı azaltır.
Çok fazla çiğneme gerektirmeyecek gıdalar tüketin. Patates püresi, muz, çorba ve sahanda yumurta güzel seçeneklerdir.
Şişen bezlere sıcak uygulama yapmak ağrıyı azaltır.
Soğuk uygulama yapmak tükürük bezlerindeki şişmeyi azaltır.
Belirtiler kaybolana kadar bol bol dinlenin.
Bol bol su ve sıvı tüketin.

Not: Asitli içecekler ve portakal, domates gibi asitli gıdalar tükürük bezlerini tahriş ederek belirtilerin şiddetlenmesine yol açabilir.

2) Gıdasız Kalınmamalı

Gıdasız kalmak bağışıklık sisteminin verimli çalışmasını engeller. İştah kapanması gibi belirtilere rağmen, kabakulak geçiren kişinin beslenmesine dikkat edilmelidir. Vitamin ve mineral alımına özen gösterilmelidir.

Aşağıdaki gıda takviyeleri virüs-mikrop giderici özellikleri ve iltihap söktürücü etkileri sayesinde kabakulağın daha rahat atlatılmasını sağlayacaktır:

Karahalile
İncir
Zencefil
Karabiber
Havuç suyu, ananas suyu
Kuşkonmaz
Aloe Vera
Hint leylağı

3) Kabakulak Aşısı (KKK)

Sağlık bakanlığımızca birinci yılını doldurmuş bebeklere kabakulak aşısı (KKK – kabakulak, kızamık, kızamıkçık) önerilmektedir. Pekiştirme aşısı ise birinci sınıfa giderken yapılır. Kabakulak aşısı %100 bağışıklık kazandırmayabilir ancak çok yüksek oranda koruyucudur.

Kabakulak geçirmemiş bir kadının hamile kalmadan önce kabakulak aşısı olması önerilir. Bu aşı gebe kadına yapılmaz.

Not: Bağışıklık sistemi baskı altında olan veya zayıflamış çocuk ve yetişkinlere aşı önerilmeyebilir ya da takvimi değiştirilebilir. Sağlık durumunuzu doktorunuza detaylı olarak anlatınız.