Kalp büyümesi (kardiyomegali), kalp duvarının kalınlaşmasına ya da kalp odacıklarının genişlemesine verilen addır. Kalp büyümesi başlı başına bir hastalık olmayıp, altında yatan başka hastalıkların bir belirtisidir. Kalbin çok çalışmasına sebep olan hastalıklar, virüsler, iltihap,yüksek tansiyon gibi hastalıklar sonucu kalp büyümesi görülür.
Kalp Büyümesi Belirtileri
Kalp büyümesi patolojik ya da fizyolojik sebeplerden kaynaklanıyor olabilir. Fizyolojik durum, bir sporcu ya da hamile kadının herhangi bir kalp hastalığı olmadığı halde yaşadığı kalp büyümesidir. Patolojik durum ise büyüyen kalbin, oksijence zengin kan pompalayamaması durumunda ortaya çıkar.
Kalp büyümesi karıncıkları ve alt odacıkları etkiler. Bununla birlikte eğer tedavi edilmezse, üst odacıklarda da genişleme görülür. Kalp büyümesinin belirtileri, kalbin vücuda yeterli kan pompalayamamaya başlaması ile görülür.
Aşağıda kalp büyümesinin işaret ve belirtilerinden bazıları sıralanmıştır:
- Bacaklarda şişkinlik
- Karında genişleme
- Tiroid problemleri
- Kilo artışı
- Ödem
- Nefes darlığı
- Anormal kalp ritmi
- Çarpıntı
- Öksürük
- Göğüs ağrısı
Kalp Büyümesinin Risk Faktörleri
İnsanların kalp büyümesi durumunu yaşamasına sebep olabilecek olan birçok faktör söz konusudur. Bunlardan bazıları şöyledir:
- Ailede kardiyomiyopati hastalığının görülmesi
- Kalp kapakçığı hastalığı
- Koroner atardamar hastalığı
- Yüksek tansiyon
- Doğuştan gelen kalp hastalığı
- Obezite
- Kalp krizi geçirmiş olmak
- Kardiyak iskemi
Kalp Büyümesinin Nedenleri
Kalp büyümesine birçok farklı etken sebep olabilir. Yüksek tansiyon ve koroner atardamar hastalığı, kalp büyümesine yol açan etkenler arasında en yaygınlarıdır. Uzun süreli yüksek tansiyon, kalbin vücuda oksijenli kan pompalamak için fazla çalışması sonucu kalp kaslarının kalınlaşmasına yol açar. Koroner atardamar hastalığı ise, kalbe gelen kanı yağ ile durdurup azaltarak kalp damarlarının tıkanmasına yol açar. Kalp, bu tıkalı damarlardan kan pompalamak için daha çok çalışmak zorunda kalır ve bu da kalp kaslarının fazla gerilmesine sebep olur.
Bunların yanı sıra, başka durumlar da kalp büyümesine yol açabilir. Bunlardan bazıları şöyledir:
- Genetik hipertrofik kardiyomiyopati
- Kalpte virüs enfeksiyonu
- Kalp kapakçığı hastalığı
- Hamilelik
- AIDS enfeksiyonu
- Kokain ya da alkol kullanımı
- Diyaliz ile kontrol edilen böbrek rahatsızlığı
- Çeşitli genetik hastalıklar
Kalp Büyümesi Testleri ve Teşhisi
Kalp büyümesinin teşhisi, hastanın sağlık geçmişi ve kalp utlrasonu gibi bazı testler ile konulur. Hastanın sağlık geçmişi, genellikle kalp büyümesinin altında yatan ana sebebi belirlemede ilk ipucu olur. Hasta, kalp büyümesi belirtileri göstermeye başladıktan sonra kalp büyümesi seviyesini tespit etmek için de bazı testler istenebilir.
Kalp büyümesinin seviyesini tespit etmek amacıyla ekokardiyogram yapılır. Çünkü bu test kalbin tam ölçüsünü ve kan pompalama yeteneğini gösterir.
Doktorun kalp büyümesini seviyesini anlamasına yardımcı olan diğer testler, göğüs röntgeni, elektrokardiyogram, stres testi, kan testleri, kalp tomografisi,MR ve kalp kateterizasyonudur.
Kalp Büyümesi Tedavisi
Kalp büyümesinin tedavisi, hastalığın altında yatan ana sebebe bağlı olarak değişir. İki yönlü yaklaşım, tıbbi tedavi ve evde destek uygulamaları kalp büyümesi tedavisinin en etkin çözüm yoludur.
1) Kalp Büyümesinin Tıbbi Tedavi Yöntemleri
İlaçlar
Kalp büyümesi tedavisin kullanılan ilaçlar şunlardır:
- Kalp etrafındaki fazla sodyum ve su oranını azaltmaya yönelik ilaçlar (diüretikler)
- Tansiyonu düşürmeye yarayan ilaçlar
- Kalbin pompalama yeteneğini geliştirmeye yarayan ilaç (digoxin)
- Kan pıhtısı oluşumunu önlemeye yönelik ilaçlar. (antikoagülanlar)
Tıbbi yöntemler
Durumun ciddiyetine göre yapılabilecek tıbbi yöntemler şunlardır:
- Sağ ve sol karıncıklarının kasılmasını düzenlemek için kalp pili yerleştirmek
- Sızdıran ya da etkisini kaybetmiş kalp kapakçığını değiştirme için yapılacak ameliyat
- Hastalıklı damarı çıkarmaya yönelik koroner atardamar ameliyatı
- Diğer bütün seçenekler hastalığı kontrol etmekte yetersiz kaldığında kalp nakli
2) Evde yapılabilecekler
İlaçlar ve tıbbi tedavinin yanında hastanın kendine ve kalbine iyi bakması gerekir. Bunun için yapabilecekleri şunlardır:
- Fazla kilolu olmak ya da obezite gibi kalp büyümesine sebep olacak durumların telafisi
- Fazla kilolardan kurtulmak ve kalbin pompalama hareketini düzenlemek için günlük egzersiz
- Doymuş yağ oranı az olan bir diyet
- Tedavinin doğru gittiğinden emin olmak için düzenli doktor ziyaretleri
Ne zaman doktora başvurmalı?
Yukarıda belirtilen şikayetlerden herhangi birini gösteriyorsanız ve ailenizde kalp hastalığı durumu olanlar varsa doktora başvurmalısınız. Hastalığın erken teşhisi tedavinin başarısında büyük rol oynamaktadır.
