Kan Gazları: Yüksekliği Ve Düşüklüğünde Ne Oluyor?

Hücrelerimiz soluduğumuz havadaki oksijeni tüketerek karbondioksit üretir. Nefes vererek karbondioksiti atarız. Tüm bu alışveriş, kan dolaşımı ve akciğerler tarafından sağlanır. Kan gazlarındaki (oksijen, karbondioksit) dengesizlik, akciğer yetmezliğinden veya bazı metabolik hastalıklardan kaynaklanıyor olabilir.

Kan Gazları Kısaca

Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.

Dikkat
Normal

Kan Gazları Neyi İfade Ediyor?

Kan gazları, kan dolaşımındaki oksijen ve karbondioksit miktarını ifade eder.

Kan Gazları Testi Ne Anlatır?

Bir kan gazları testi ayrıca kanın ne kadar asidik olduğunu belirler. Bu test sayesinde akciğer ve böbreklerle ilgili bazı sağlık bilgilerine erişilebilir.

Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?

Kan hastalıkları için Hematoloji bölümüne gidilir.

Kan Gazlarının Normal Değer Aralıkları

Kan gazları testi, atardamardan alınan örneklerle yapılır. Deniz seviyesinde yaşayan bir bireyde beklenen normal değer aralıkları aşağıdaki gibidir:

PaO2 (Oksijen Parsiyel Basıncı): 75 – 100 mmHg

PaCO2 (Karbondioksit Parsiyel Basıncı): 38 -42 mmHg

pH (Kanın Asitlik Derecesi): 7.38 – 7.42

SaO2 (Oksijen Satürasyonu, Oksijen Doygunluğu): %94 – %100

HCO3 (Bikarbonat): 22 – 28 mEq/L

mmHg: milimetre civa; mEq/L: litrede milieşdeğer gram

Bu değerler farklı laboratuarlarda hafifçe oynayabilir. Ya da sonuçları aldığınız laboratuar farklı bir ölçüm birimi kullanıyor olabilir.
Rakımı bin metreden yüksek olan bölgelerde yaşayan kişilerde oksijen değerlerinin bir miktar düşmesi beklenir.

Kan Gazları Düşüklüğü Veya Yüksekliği Belirtileri

Kan gazları normal değer aralıklarının dışında olursa aşağıdaki belirtilere yol açabilir:

Bulantı, kusma
Uyuşukluk
Uzun süren kas spazmları
Kas seğirmeleri
El titremesi
Kolayca yorulma
Uykusuzluk
Baş ağrısı
İştah kaybı
Sarılık
Kalp ritminin değişmesi
Baş dönmesi
Bilinç bulanıklığı
Hafıza kaybı
Şiddetli vakalarda koma

Kan Gazlarının Anormal Değerleri Ne Anlama Gelir?

Kan gazlarının beklenen değer aralığında olmaması aşağıdaki durumlardan kaynaklanabilir:

Kişinin yeterince oksijen alamaması veya işleyememesi
Kişinin karbondioksiti yeterince atamaması
Derin ve hızlı nefesler nedeni ile karbondioksit yoğunluğunun çok azalması
Böbrek fonksiyonlarında sorun olması

Metabolik Asidoz: Bikarbonat düşüklüğü nedeni ile ortaya çıkan kanın asidik olma durumu

Metabolik Alkaloz: Bikarbonat yüksekliği nedeni ile kanın bazik olması

Respiratuar Asidoz: Solunum sorunları nedeni ile kanda karbondioksit birikmesi ile birlikte kanın asidik olması

Respiratuar Alkaloz: Anormal hızlı nefes alıp verme (hiperventilasyon) ile birlikte kanın bazik olması

Asidoz Ve Alkaloz Risk Faktörleri

Aşağıdaki etkenler kişide asidoz oluşması riskini artırır:

Karbonhidrat içeriği zayıf, yağ içeriği zengin beslenmek
Aşırı kilolu olmak
Su kaybetmek (dehidrasyon)
Şeker hastası olmak

Aşağıdaki etkenler kişide alkaloz oluşması riskini artırır:

Midenin yıkanması
İdrar söktürücü ilaçların ve tedavilerin kullanılması
Mineralokortikoid ilaçların kullanımı
Cushing hastalığı
Crohn hastalığı vb. sindirim sistemi sorunları