Karbonmonoksit Zehirlenmesi
Gün içinde herkes az miktarda karbonmonoksite maruz kalabilir. Ancak, çok fazla karbonmonoksitin solunması zehirlenmeye neden olabilir. Karbonmonoksit, iyi havalandırmayan ya da garaj gibi dar alanlarda tehlikeli seviyelere yükselebilir. Bu tehlikeli gazın solunması, kan akışınızda karbonmonoksitin birikmesi ciddi doku hasarına neden olabilir.
Karbonmonoksit Zehirlenmesi Kısaca
Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.
- Dikkat
- Normal
Endişelenmeli miyim?
Karbonmonoksit zehirlenmeleri çok ciddi olup hayati risk oluşturabilir.
Neye Dikkat Etmeliyim?
Siz veya tanıdığınız bir başkası karbonmonoksit zehirlenmesinin belirtilerini gösteriyorsa bir an önce 112 acil servisi arayın.
Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?
Karbonmonoksit zehirlenmesi acil bir durumdur ve "ACİL"'e gidilmelidir.
Karbonmonoksit Zehirlenmesi Nedir?
| Karbonmonoksit, kokusuz ve renksiz bir gazdır ve şunlardan çıkabilir: |
|---|
| Isıtıcılar |
| Şömineler |
| Araçlardaki susturucular |
| Oda ısıtıcıları |
| Kömürlü ızgaralar |
| Araba motorları |
| Taşınabilir jeneratörler |
Karbonmonoksit Zehirlenmesinin Belirtileri Nelerdir?
| Karbonmonoksit zehirlenmesinin en yaygın belirtileri: |
|---|
| Hafif bir baş ağrısı |
| Zayıflık |
| Bulantı |
| Kusma |
| Kafa karışıklığı |
| Sersemlik |
| Nefes almada zorluk |
Büyük miktarda karbonmonoksit solursanız vücudunuz kanınızdaki oksijeni karbonmonoksitle değiştirmeye başlar. Bu olduğunda bilinciniz kapanır. Bu gibi durumlarda ölüm yaşanabilir.
Karbonmonoksite maruz kaldıysanız, karbonmonoksit zehirlenmesinin belirtilerini göstermiyorsanız bile bir an önce hastaneye gitmelisiniz.
Kimler Karbonmonoksit Zehirlenmesi Riski Altındadır?
Karbonmonoksit zehirlenmesi, havada yüksek oranda karbonmonoksit olduğunda oluşur. Asıl zehirlenme özellikle havalandırmanın iyi olmadığı ortamlarda karbonmonoksitin solunmasıyla yaşanır.
| Çok fazla karbonmonoksit soluma riski şunların varlığında ortaya çıkar: |
|---|
| Yakıt kullanan ısıtıcılar |
| Gaz ocağı ya da set üstü ocak |
| Su ısıtıcısı |
| Şömine |
| Garaj ya da kapalı alanlarda abayı boşa alarak çalıştırmak |
| Ocak |
| Gazlı ısıtıcıları olan karavanlar |
Bu aletler genellikle güvenli miktarda karbonmonoksit üretirler. Ancak, bu aletler kapalı yerlerdeyse veya iyi havalandırılmayan yerlerdeyse havadaki karbonmonoksit miktarı hızlı bir şekilde artabilir.
Evinizde bu ısı kaynaklarını kullanıyorsanız yakın bir yerde karbonmonoksit detektörü bulundurmalısınız. Ayrıca, arabanızı garaj ya da diğer kapalı yerlerde çalışır vaziyette bırakmaktan kaçınmalısınız.
Karbonmonoksit Zehirlenmesi Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor ya da hemşire kan örneği alarak kandaki karbonmonoksit seviyesini kontrol eder. Karbonmonoksit seviyesi 70 ppm veya daha büyük çıkarsa belirtiler gözle görülebilir hale gelir. Belirtilerin arasında bulantı, sersemlik ve bilinç kaybı bulunur.
Karbonmonoksit Zehirlenmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Doktorunuz karbonmonoksit zehirlenmesinden şüphelenirse hastaneye gider gitmez acil bir tedavi alırsınız. Hızlı tedavi, hayati risk oluşturan durumların önlenmesi için gereklidir. Uygulanabilecek tedavilerin arasında şunlar bulunur:
IOksijen Tedavisi
Karbonmonoksit zehirlenmesini tedavi etmenin en iyi yolu saf oksijen solumaktır. Bu tedavi, kandaki oksijen seviyesini artırarak, kandaki karbonmonoksitin uzaklaştırılmasını sağlar. Doktoruz burnunuza ve ağzınıza oksijen maskesi yerleştirerek nefes almanızı ister. Kendi başınıza nefes alamayacak durumdaysanız oksijen ventilatör aracılığıyla verilir.
IIOksijen Odası
Doktorunuz sizi geçici olarak hiperbarik oksijen odası olarak da bilinen, sıkıştırılmış oksijenin olduğu bir odaya alır. Bu tedaviyle kandaki oksijen seviyesi hızlı bir şekilde artırılır. Genellikle ciddi karbonmonoksit zehirlenmelerinin ya da hamile kadınlardaki zehirlenmelerin tedavisinde kullanılır.
IIIAcil Bakım
Karbonmonoksit zehirlenmesini asla kendi başınıza tedavi etmeye kalkışmamalısınız. Karbonmonoksit zehirlenmesi yaşadığınızı düşünüyorsanız bir an önce dışarı çıkın ve 112 acil servisi arayın. Hastaneye kendi başınıza gitmeye kalkışmayın çünkü araç başında baygınlık geçirebilirsiniz.
Karbonmonoksit Zehirlenmesinin Uzun Vadede Sağlık Üzerinde Oluşturduğu Riskler Nelerdir?
Küçük çaplı karbonmonoksit zehirlenmeleri bile ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
| Bu komplikasyonlar arasında şunlar bulunur: |
|---|
| Beyin hasarı |
| Kalp hasarı |
| Organ hasarı |
| Ölüm |
Bu potansiyel komplikasyonların ciddiyetinden dolayı, karbonmonoksit zehirlenmesi yaşıyorsanız bir an önce tedavi almanız önemlidir.
Karbonmonoksit Zehirlenmesini Nasıl Önleyebilirim?
| Karbonmonoksit zehirlenmesini önlemek için şunları yapabilirsiniz: |
|---|
| Kapalı alanlarda ya da gaz, odun, propan ve diğer yakıt türlerini yakan araçların olduğu yerlerde havalandırmanın olmasını sağlayın. |
| Karbonmonoksit detektörü alarak karbonmonoksit kaynağının yakınına yerleştirin. Sık sık pilleri değiştirin. |
| Kapalı alanda çalışan bir arabanın içinde uzun süre oturmayın ya da uyuyakalmayın. |
| Gaz ya da gaz yağı kullanan ısıtıcıların yanında uyumayın. |
| Karbonmonoksit zehirlenmesini hafife almayın. |
Kaynak: Healthline
Yorumlar (0)