Katekolamin İdrar Testinin Amacı

Katekolaminler vücut ile beyinde sinyalleri taşıyan nörotransmitter proteinlerdir.

Örnekleri:

• Dopamin
• Norepinefrin
• Epinefrin

Fonksiyonlar:

Vücudun kaç ya da savaş yanıt sistemi üzerinde etkileri vardır ve vücudun başka fonksiyonları üzerinde de etkilidirler.

• Kalp ritmi
• Kan basıncı
• Glikoz ve metabolizma
• Lipid metabolizma

Sorumlu oldukları diğer değişimler:

• Dış sıcaklık
• Kan kaybı
• Düşük kan şekeri
• Oturur pozisyondan ayakta duruş pozisyonuna geçiş ya da tam tersi

Katekolaminler birincil olarak adrenal bezlerinde üretilirler ve seviyelerindeki dalgalanmalar fiziksel ve duygusal stres üzerinde etkilidir.

Katekolamin idrar testi (CATU) katekolamin üretiminde meydana gelen değişimleri teşhis etmek için kullanılır. Bu test genellikle katekolamin kan testi ile kombine edilir. Seviyeler değişkenlik gösterebilir bu nedenle belirti göstermediğiniz sürece istenmezler. Yanlış pozitif sonuçlar ortaya çıkabilir.

Doktorlar CATU’yu genellikle feokromositom, adrenal bezlerinde meydana gelen ve katekolamin üretimini arttıran bir tümör, işaretlerini görmek için isterler. Feokromositom tümörünün mümkün olan zaman içerisinde alınması tavsiye edilir. Ayrıca kanserli olma ve diğer organlara sıçrama riski de vardır.

Çocuklarda Nöroblastoma şüphesi durumunda da CATU istenebilir. Bu adrenal bezlerinde başlayan agresif bir sinir sistemi kanseridir ve katekolamin seviyesinin yükselmesine neden olur. Bir çocuk ne kadar kısa sürede nöroblastoma için teşhis edilirse yaşama şansı o kadar yükselir.

Doktorunuz CATU’yu feokromositom, nöroblastoma, ya da paranagliyom gibi nadir sinir sistemi tümörleri için ister.

Feokromositom belirtileri:

• Yüksek kan basıncı
• Hızlı kalp atışı
• Alışılmadık sert kalp atışı
• Ağır terleme
• Kilo kaybı
• Ciddi baş ağrıları
• Solgun deri
• Açıklanamayan kilo kaybı
• Güçlü açıklanamayan anksiyete

Belirtilerin her zaman feokromositomu işaret etmediği bilinmelidir. Hatta feokromositom oldukça nadir bir tümör çeşididir.

Nöroblastoma belirtileri:

• Deri altında ağrısızı mavi renk topak.
• Karın, göğüs, sırt ya da kemik ağrısı
• Karında kütle ya da şişkinlik
• Bacaklarda şişlik
• Hırıltılı solunum
• Yüksek kan basıncı
• Hızlı kalp atışı
• İshal
• Çıkık göz
• Ateş
• Göz çevresinde kararma
• Açıklanamayan kilo kaybı

CATU idrarda bulunan katekolamin seviyesini ölçer. Genellikle 24 saatlik idrar testi ile ölçülür.

Mayo Kliniklerinin yaşa göre değer aralıkları listesi:

Epinefrin

Yaş Aralıkları	Epinefrin
1 yaşından küçük	0,0 ile 2,5 mikrogram (mcg)/24 saat
1 yaş	0,0 ile 3,5 mcg/24 saat
2-3 yaş	0,0 ile 6,0 mcg/24 saat
4-9 yaş	0,2 ile 10,0 mcg/24 saat
10-15 yaş	0,5 ile 20 mcg/24 saat
16 yaş ve üzeri	0,0 ile 20 mcg/24 saat

Norepinefrin

Yaş Aralıkları	Norepinefrin
1 yaşından küçük	0,0 ile 10,0 mcg/24 saat
1 yaş	1 yaş; 1,0 ile 17,0 mcg/24 saat
2-3 yaş	4,0 ile 29,0 mcg/24 saat
4-6 yaş	8,0 ile 45,0 mcg/24 saat
7-9 yaş	13,0 ile 65,0 mg/24 saat
10 yaş ve üzeri	15,0 ile 80,0 mcg/24 saat

Dopamin

Yaş Aralıkları	Dopamin
1 yaşından küçük	0,0 ile 85,0 mcg/24 saat
1 yaş	10,0 ile 140,0 mcg/24 saat
2-3 yaş	40,0 ile 260,0 mcg/24 saat
4 yaş ve üzeri	65,0 ile 400,0 mcg/24 saat

CATU tek başına teşhis için yeterli değildir. Teşhis için sadece ön adımdır. Katekolamin seviyesinin yüksek çıkması durumunda daha fazla test istenir. Bu testler metanefrin ve vanil mandelik asidini ölçerken aynı zaman kan ve görüntüleme testleri ile tümör izi aranır.

Belirtiler görülmüyorsa ve feokromositom nadir bir hastalık olduğu için yanlış pozitif ihtimali yüksektir.

Hazırlığı gerek yoktur ancak test sonucunu etkileyebilecek faktörler vardır.

Bunlar:

• Kahve
• Çay
• Çikolata ve vanilya
• Alerji ilaçları
• Fındık, avokado, muz, peynir, turunçgiller ve meyankökü

Doktorunuz test öncesinde kaçınmanız gereken şeylerin listesini verecektir. Bu nedenle kullandığınız bütün ilaçları söylediğinizden emin olun.

CATU için 24 saatlik idrar örneği kullanıldığından örneğin toplanması doktorun ofisinde gerçekleştirilemez. Laboratuvar tarafından size muhtemelen 3 litrelik kap verilecektir. Klasik 24 saatlik idrar örneği toplama prosedürü geçerlidir. Sabah ilk idrarınızı kaba yaparsınız ve sonraki 24 saat buna devam edersiniz.

Örnek toplama işlemi bittiğinde en kısa sürede laboratuvara teslim edilmelidir.

Test sonuçları genellikle 2 gün içerisinde çıkmaktadır. Doktorunuz müsait olduğu zaman sonuçları sizinle paylaşacak ve konuşacaktır.

Anormal CATU testi teşhis için yararlı olsa da sorunun çeşidi ve tümörün büyüklüğü için daha fazla test gerekecektir.

Kaynak: https://www.healthline.com