Kafkasların gençlik sırrı kefirin sağlık faydaları saymakla bitmiyor. Tarihi yüzlerce yıl önceye dayanan kefir, o zamandan bu yana nesiller boyunca aktarılmıştır. Kefir genellikle süt ve kefir tanelerinin mayalanması ile elde edilir. Kefir tanelerinin içinde probiyotikler (sağlığa yararlı mikroorganizmalar), birçok faydalı bakteri ve maya bulunmaktadır.
Kefir Nedir?
Kefir, kefir tanelerinin genelde süt, bazen de su ya da meyve sularına katılıp, mayalanarak elde edilen içecektir.Kefir önceleri sadece Kafkas halklarının yararlandığı bir içecek iken, 1880-1885’lerde Rusya’ya, sonraları da tüm dünyaya yayılmıştır. Kefir, çok eski tarihlerden beri, bu insanlar tarafından sıklıkla sindirim düzensizliklerinden bulaşıcı hastalıklara kadar birçok sağlık probleminde tedavi edici olarak kullanılıyordu.
Fermantasyon (mayalanma) işlemi için su ve süt kefir taneleri olmak üzere 2 çeşit kefir tanesi kullanılmaktadır. Süt kefir taneleri keçi sütü, inek sütü, soya sütü veya hindistan cevizi sütü ile kullanılmaktadır. Su kefir taneleri ise su ile, meyve suyuyla ya da hindistan cevizi suyuyla kullanılmaktadır.
Kefir bir maya ve bakteri karışımını süte, suya ya da meyve suyuna katılmasıyla yapılır. Sıvı mayalandıkça daha fazla kefir taneleri oluşur. Kefire özgü tadı ortaya çıkaran da bu fermantasyon sürecidir. Kefir taneleri bazı marketlerden veya internet üzerinden temin edilebilir.
Kefir aynı zamanda marketlerde de içecek halinde satılabilmektedir ve evde de masrafsız, kolay bir şekilde üretilebilmektedir. Hem süt hem de su kefiri genel sağlığımıza önemli yararları olan faydalı bakterileri içermektedir.
Yapılan araştırmalarda kefir tanelerinin insan vücudunun önemli bir bileşeni olan “sağa dönen L(+) laktik asidini” içerdiği keşfedilmiştir. Ayrıca kefir kanserin engellenmesinde etkilidir ve kanser tedavilerinde deneysel olarak başarıyla kullanılmaktadır. Sağa dönen laktik asit aynı zamanda kalbin sağlıklı çalışmasına da katkı sağlamaktadır. Bazı araştırmacılara göre kalp kası hücreleri temel olarak enerjilerini sağa dönen laktik asitten karşılamaktadır.
Kefirin Besin Değerleri
Bir bardak (240 gram) kefir 162 kalori içerir. Az yağlı kefir ise 110 kalori içerir. Az yağlı kefirde 2 gram doymuş yağ bulunur ve 10 mg kolesterol içerir.
Kefirin besin değerleri şöyledir:
- Günlük ihtiyacın %12’si kadar Lif (3 gram)
- Günlük ihtiyacın %22’si kadar Protein(11 gram)
- Günlük ihtiyacın %10’u kadar A Vitamini
- Günlük ihtiyacın %25’i kadar D Vitamini
- Günlük ihtiyacın %4’ü kadar C Vitamini
- Günlük ihtiyacın %30’u kadar Kalsiyum
- Günlük ihtiyacın %5’i kadar Sodyum
Kefirin asıl faydası ise içerdiği yararlı probiyotiklerden gelmektedir.
Kefirin Faydaları
1. Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Sağlıklı bir yetişkin bağırsaklarında yaklaşık 5 pound (2268 gram) bakteri bulundurur. Sağlıklı kalabilmemiz için bağırsaklarımızdaki bakteri dengesine ihtiyacımız vardır. Bakteriler mikroplara karşı vücudun ilk direncidir. Bakteriler saldırgan patojenleri öldürmek için antimikrobiyeller (mikrop öldürücüler) üretirler. Fermente edilmiş yiyecekleri tüketmek ve kefir içmek dengesiz hale gelmiş bu bakteri popülasyonunun yenilenmesini sağlar. 2008 Haziran’da yayınlanan bir araştırmada probiyotik mayalanmayla beslenen bir faredeki etkiler gözlenmiştir. Kefir bir probiyotik fermente edilmiş süt ürünü olarak sınıflandırılmaktadr. Sonuçta bu sütün farenin ve onun doğmamış yavrularının bağışıklık siteminde faydalı etkileri olduğu gözlenmiştir.
2. Göğüs Kanserine Karşı Etkilidir
2007’de yayınlanan bir çalışmaya göre kefirin göğüs kanseri hücrelerini baskılamada oldukça etkili olduğu görülmüştür. Kefir içeceklerinde bulunan bakterilerin süt kefirindeki laktozları parçalamada yardımcı olarak laktoza karşı duyarlı olan kimselerde bile kolay sindirime katkı sağladığı görülmüştür.
3. Solunum Enfeksiyonlarını ve Çocuklardaki Rahatsızlıkları Azaltır
Finlandiya’nın başkenti Helsinki’deki bir çalışmada uzun süreli probiyotik süt tüketiminin çocuklardaki enfeksiyonlar üzerindeki etkileri gözlenmiştir. Hastalık dönemlerinde probiyotik süt içirilen çocukların beklenenden daha kısa sürede iyileştiği ve komplikasyonlu solunum yolu enfeksiyonları ve alt solunum yolu enfeksiyonları olan çocukların bu rahatsızlıklarında azalma görülmüştür.
4. Sindirimi İyileştirir
Kefir fermentasyon nedeniyle biraz asidiktir ve vücuda faydalı mikroorganizmalar içerir. Böylece sindirimi güçlendirir. “Journal of the American Dietetic Association” dergisinde 2003 yılında yayımlanan bir araştırmada, deneye katılanlar süte göre sindirimde iyileşme tecrübe etmişler. Katılımcılarda laktoz intoleransı belirtileri neredeyse hiç gözlemlenmemiş. Ayrıca kefirdeki bakterilerin bağırsaklarda hastalıklara karşı koruma sağladığı tespit edilmiş.
Kefirin Diğer Faydaları
Probiyotikler sindirim yolunda sağlıksız beslenmeden, hastalıklardan, veya ilaçlardan dolayı bozulan bakteri dengesinin tekrar düzenlenmesine yardımcı olur. Araştırmalara göre, yoğurt ve kefirdeki canlı kültürlerin birçok faydası vardır. Bunlar;
– Çocuklardaki şiddetli bulaşıcı ishalin tedavisinde etkili ve güvenli bir araçtır.
– Antibiyotik bağlantılı ishali engeller.
– Kalın bağırsaktaki tümör oluşumunu engeller.
– Laktoza karşı hassas olan kişilerde zamanla düşük dozda alındığında laktoz sindirimini kolaylaştırır.
– IgA antikoru üretimini artırarak bağırsaklardaki sistemik bağışıklık fonksiyonlarını artırır.
– Aşırı duyarlılık reaksiyonlarını azaltarak alerjik reaksiyonları önler.
– Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi anti-enflamatuar bağırsak hastalıklarının semptomlarını azaltır.
– Besinsel lifleri sağlıklı yağlara dönüştürür.
– HDL (iyi kolesterol) miktarını artırarak ve LDL (kötü kolesterol) miktarını azaltır.
– Uzun yılların getirdiği tecrübeler sonucu kefirin astım, tüberküloz (verem), bronşit, depresyon, akciğer problemleri gibi diğer hastalıklar için de faydalı olduğu ortaya çıkmıştır.
– Akne, egzema ve diğer deri hastalıkları için de tedavi edici bir etkendir.
– Hamile kadınlarda önemli besinlerin bağırsaklarda emilmesi ve vücudun hormonal dengesinin sağlanması için de kefir önerilmektedir.
