Kemik Erimesi, Kemik Sağlığı ve Menopoz

Kemik Erimesi Nasıl Oluşur?

Kemik erimesinin tam nedeni bilinmemektedir. Ancak, bu hastalığın nasıl geliştiği ve kemiklere ne yaptığı bilinmektedir.

Kemiklerinizi vücudunuzun canlı, gelişen ve sürekli değişen parçaları olarak düşünün. Kemiklerinizin dışını bir kılıf olarak varsayın. Bu kılıfın içinde, üzerinde boşluklar bulunan sünger benzeri bir kemik vardır.

Kemik erimesi gelişirse ve kemikleriniz zayıflamaya başlarsa kemiklerin içinde bulunan delikler giderek büyüyecek ve sayıları artacaktır. Bu durum, kemiklerin iç yapısının zayıflamasına ve anormalleşmeye başlamasına yol açar.

Kemikleriniz bu durumdayken düşerseniz, kemikler, düşmenin etkisini hafifletecek kadar güçlü olmayacağından kırılacaklardır. Kemik erimesi ciddi durumdaysa kırılmalar düşme veya darbe olmadan da görülebilir.

Kemik Erimesi ve Menopoz

Menopoz, her ay düzenli görülen regl dönemlerinin ve doğurganlığın bitmesi demektir. Ulusal Yaşlanma Enstitüsü’ne göre, kadınların çoğu 45 – 55 yaş aralığında menopozun değişimlerini görmeye başlamaktadır.

Kadınlar menopoza girdiklerinde östrojen ve progesteron seviyeleri düşmeye başlar. Östrojen, kemiklerin sağlamlığını doğal bir şekilde korumaktadır. Östrojenin eksikliği, kemik erimesinin gelişimine katkıda bulunur.

Östrojen seviyesinin düşmesi, kemik erimesinin tek nedeni değildir. Kemiklerin zayıflamasından başka faktörler de sorumludur. Bu faktörler, menopoz sırasında östrojen seviyesinin düşmesiyle bir araya geldiğinde kemik erimesi başlayabilir ya da var olan kemik erimesinin ilerleyişi hızlanabilir.

Riskleri Anlayın

Şu durumlar kemik erimesi için daha fazla risk barındırır:


→1 Yaş	30 yaşına kadar vücut yok ettiğinden daha fazla kemik üretir. Bu yaştan sonra vücuttaki yıkım, yapımdan daha hızlı bir şekilde gerçekleşmeye başlar. Net etki ise kemik yoğunluğunun azalması şeklinde görülür.
→2 Sigara Kullanımı	Sigara içmenin kemik erimesi riskini artırdığı gösterilmiştir. Bu durum, erken menopoza da neden oluyor gibi durmaktadır. Bunun anlamı, kemikleri koruyan östrojenin kullanılması için daha az vaktin olmasıdır. Sigara kullanan kişilerde, sigara kullanamayan kişilere göre kırılmalar daha geç iyileşmektedir.
→3 Vücut Şekli	Minyon veya zayıf kadınlarda, daha iri hatlara sahip olan kadınlara göre kemik erimesi riski daha büyüktür. Zayıf kadınların, yapıca iri kadınlara göre kemik yoğunluğu daha düşüktür. Aynı şey, erkekler için de geçerlidir.
→4 Kemik Yoğunluğu	Menopoza girdiğinizde kemik yoğunluğunuz ne kadar büyük olursa kemik erimesinin ortaya çıkma riski de o kadar düşük olacaktır. Vücudunuzu bir banka olarak değerlendirin. Gençlik zamanınızı kemik yoğunluğu depolayarak geçiriyorsunuz. Menopoz başladığında kemik yoğunluğunuz ne kadar fazla olursa kemiklerinizin tükenmesi o kadar uzun sürecektir. Bu yüzden çocuklarınıza gençken kemik yoğunluklarını artıracakları aktiviteleri yapmalarını önermelisiniz.
→5 Aile Geçmişi	Ailenizde kemik erimesi ya da ufak düşmelerden sonra sık sık kemik kırılması yaşanıyorsa kemik erimesi riskiniz yüksek olabilir.
→6 Cinsiyet	Kemik erimesi kadınlarda erkeklere göre dört kat daha fazla görülmektedir. Bunun nedeni kadınların kiloca erkeklerden hafif olmasıdır. 50 yaş üstü kadınlarda kemik hastalıklarının oluşma riski yüksektir.
→7 Irk ve Etnik Köken	Dünya çapında Kuzey Amerikalıların ve Beyaz ırkın kemik erimesinden dolayı kırık yaşama olasılığı daha yüksektir. Kemik erimesinin bu nüfuslarda görülme oranı giderek azalmaya başlamaktadır. Ancak, Kadın Sağlığı Girişimi’nin yaptığı bir çalışma, kemik erimesinden dolayı oluşan kırılmaların Afro-Amerikalılarda, Amerika yerlilerinde, Asyalılarda ve Latin kökenli kadınlarda meme kanseri, inme ve kalp kriziyle ölüm vakalarından daha çok görüldüğünü ortaya koymuştur.

Tedavi Seçenekleri

Çeşitli tedaviler, kemik erimesinin gelişimini durdurmaya yardımcı olabilir.

Kemik erimesini engellemek için yapılabilecek bazı şeyler:

1 Kalsiyum ve D Vitamini Takviyesi Kullanın
Kalsiyum yaşlandıkça daha sağlam kemiklere sahip olmanıza yardımcı olacaktır. Ulusal Sağlık Enstitüsü, 19 – 50 yaş aralığındaki kişilerin günde 1500 miligram kalsiyum tüketmesini önermektedir. 50 yaş üstü kadınlarla 70 yaş üstündeki herkesin her gün 1200 miligram kalsiyum alması gerekir.
Ulusal Sağlık Enstitüsü

Süt ürünleri, lahana ve brokoli gibi yiyeceklerden yeterli kalsiyumu alamıyorsanız doktorunuzla takviye kullanımı hakkında konuşun. Kalsiyum karbonat ve kalsiyum sitrat, vücudunuza kalsiyum sağlayabilecek takviyeler arasındadır.

D vitamini olmadan vücut kalsiyum emilimini yapamayacağından sağlıklı kemikler için D vitamininin de alınması gerekir. Somon ve uskumru gibi yağlı balıklar, süt ve D vitaminiyle zenginleştirilen mısır gevrekleri D vitamini içeren yiyeceklere örnektirler.

Cilt kanserinden endişelenen ve D vitaminini diğer şekillerde almak isteyen kişiler için takviyeler mevcuttur. 50 yaş üstündeki kişilerin her gün 600 IU D vitamini kullanması gerekir. 70 yaş üstü kişilerde ise 800 IU D vitamini kullanılmalıdır.

2 Doktorunuza Reçeteli İlaçları ve Kemikleri Güçlendiren İğneleri Danışın
Bifosfonat denilen bir ilaç grubu kemik erimesini engellemeye yardımcı olmaktadır. Bu ilaçların zamanla kemik erimesini yavaşlattığı, kemik yoğunluğunu artırdığı ve kemik kırılmaları riskini azalttığı ortaya konmuştur. Yakın zamanlarda yapılan bir çalışma, bifosfonatların kemik erimesine bağlı kırılmaları %60 oranında azalttığını göstermektedir.

Seçici östrojen reseptör modülatörleri, östrojen benzeri özellik gösteren bir grup ilaçtır. Bu ilaçlar bazen kemik erimesini önlemek veya tedavi etmek için kullanılmaktadır. 2011 yılında yapılan bir çalışma, seçici östrojen reseptör modülatörlerinin kırılma riskini %42 oranında azalttığını göstermektedir.

3 Ağırlık Çalışmalarını Egzersiz Rutininizin Bir Parçası Hâline Getirin
Egzersiz, güçlü kemiklere sahip olmak için ilaçlar kadar etkilidirler. Egzersiz kemikleri güçlendirir, kemik erimesini engellemeye yardımcı olur ve kırılan kemiklerin iyileşmesini hızlandırır.

Yürüyüş, hafif tempolu koşu, dans etmek ve aerobik kemiklerinizi güçlendirebileceğiniz egzersizlerin arasındadır. Yakın zamanda yapılan bir çalışma, yüzmenin ve su içinde yapılan egzersizlerin de kemikleri güçlendirmeye katkı sağladığını ancak bu katkının ağırlık çalışmaları kadar fazla olmadığını göstermiştir.

4 Hormon Tedavisi için Doktorunuzla Konuşun
Hormon tedavisi, perimenopoz ve menopoz sırasında östrojen seviyesinin düşmesine bağlı olarak ortaya çıkan kemik erimesini önlemeye yardımcı olabilir. Ancak, uzmanlar hormon tedavisinin diğer seçenekler değerlendirildikten sonra düşünülmesini önermektedirler.

Hormon tedavisi, menopozun sebep olduğu sıcak basmaları, gece terlemeleri ve duygu durumunda yaşanan değişiklikler gibi diğer belirtilerini tedavi etmek konusunda da etkili olabilir. Ancak bu tedavi herkese uygun değildir.

Sağlık geçmişinizde şu durumlar varsa ya da bu sorunları yaşama riskiniz varsa bu tedavi sizin için doğru olmayabilir:

Kalp krizi

İnme

Kanda pıhtı oluşumu

Meme kanseri

Hormon tedavisinin en iyi seçenek olmadığı başka durumlar da vardır. Tedavi seçeneklerinizle ilgili daha fazla bilgi edinmek için doktorunuzla konuşun.

Menopoza giren kadınlarda kemik erimesinin oluşma riski yüksektir ama vücudu bu hastalığa karşı desteklemek ve hastalığın ilerleyişini yavaşlatmak mümkündür.