Kıl kökü iltihabı vücutta kıl olan herhangi bir bölgede ve her yaştan insanda görülebilir. En sık karşılaşılan nedeni tıraş olmaktır.
Kıl Kökü İltihabı Belirtileri
Belirtiler kıl kökü iltihabının türüne göre değişkenlik gösterir. En yaygın görülenleri şunlardır:
Ağrı: Kafa derisinde görülürse genellikle ağrıya neden olur. Bakteri veya mantarlar kıl diplerine saldırarak sıvı ile dolmalarına ve şişmelerine neden olursa ağrı oluşacaktır.
Kızarma ve Kaşıntı: Kıl kökü iltihabı irin dolu kabarcıklara dönüşmeden önce ciltte noktalar şeklinde kızarıklığa neden olur. Kızarıklık cilt bölgesinin tamamına da yayılabilir. Ciltte kaşıntı olur.
Ödem: Kıl kökü iltihabında üst derinin hemen altında sıvı toplanır. Bu sıvı ve irin kıl köklerinin gittikçe büyümesine yol açar. Nihayetinde cilde yayılmış küçük ama belirgin şişkinliklere dönüşür.
Yüksek ateş ve bitkinlik: Uzun süre tedavi edilmeyen kıl kökü iltihabı deri katmanlarından aşağı inerek kan dolaşımına karışabilir. Bu durumda bölgesel bir cilt iltihabı olmaktan çıkıp sistemik bir vücut iltihabına dönüşerek ateşe ve bitkinliğe neden olabilir.
Saçlarda görülen şiddetli kıl kökü iltihapları tedavi edilmezse kalıcı kelliğe yol açabilir.
Kıl Kökü İltihabı Neden Olur?
Aşağıdaki durumlardan kaynaklanan cilt tahrişi kıl kökü iltihabına neden olabilir:
- Tıraş olmak
- Yoğun terleme
- Dar ve bedeni saran kıyafetler giymek
- Yolma, iğneli epilasyon, tıraş olma gibi nedenlerle kılların ters yöne büyümesi
- Ciltte açıklık oluşturan yaralanmalar
- Akne oluşumu ve egzama gibi başka cilt iltihapları
- Ciltte oluşan çizik, kesik veya ufak yaralara Streptokok bakterilerinin yerleşmesi
- Parafin, yün yağı, ham petrol veya katran gibi işyeri kimyasallarına maruz kalmak
- Bazı steroid ilaç veya krem tedavileri almak
Arpacık veya it dirseği de denilen kirpik dibi iltihabı da bir tür kıl kökü iltihabıdır. Nadiren bazı mantar, virüs veya kurtçuklar yukarıdaki etkenler olmaksızın kıl kökü iltihabına neden olabilirler.
Aşağıdaki şartları taşıyan kişilerin kıl kökü iltihabına yakalanma riskleri daha fazladır:
- Aşırı kilolu kişiler
- Kalın ve kıvırcık saçlı olanlar
- Antibiyotik ve kortikosteroid gibi bazı ilaçları uzun dönem kullanana kişiler
- Spa havuzlarına ve kaplıcalara girenler
- Şeker hastalığı, AIDS veya lösemi gibi nedenlerle bağışıklık sistemi baskılanmış olan kişiler
Kıl Kökü İltihabı Tedavisi
Hafif şiddetteki kıl kökü iltihabı tedavi görmese bile 7-10 gün içerisinde iyileşir.
1) Yüzeysel Kıl Kökü İltihabı Tedavisi
Derinin sadece üst tabakalarında görülen kıl kökü iltihabında aşağıdaki önlemler tedavi adına etkili olacaktır:
- Temizlik kurallarına uyun ve ellerinizi sık sık güzelce yıkayın.
- Cildinize klorheksidin, triclosan veya providon iyodür gibi içeriği olan antiseptik sıvılar uygulayın.
- Bactroban adlı antibiyotik krem olgunlaşmamış şişkinliklere iyi gelir.
- Çay ağacı yağ içerikli su veya losyonlar kullanın.
- Giydiğiniz kıyafet esnek ve bol olsun.
2) Derin Kıl Kökü İltihabı Tedavisi
Cildin alt tabakalarına sirayet etmiş kıl kökü iltihabında aşağıdaki tedaviler kullanılır:
Antibiyotikler: Bakteri kaynaklı olan kıl kökü iltihabında cilde fusidik asit veya mupirosin gibi antibiyotik kremler sürülür. Şiddetli veya sürekli tekrar eden vakalarda fluklosasilin veya eritromisin gibi antibiyotik haplar önerilebilir.
Ketokonazol: Maya kaynaklı kıl kökü iltihabında flukonazol veya itrakonazol gibi ketokonazol krem, şampuan veya haplar kullanılır.
Virüs ilaçları: Virüs kaynaklı olan kıl kökü iltihabında asiklovir, valasiklovir veya famsiklovir ilaçların 10 günlük kullanımları önerilir.
Kurtçuk ilacı: Kurtçuklardan kaynaklanan vakalarda permetrin kremler veya malatiyon losyonlar önerilir.
3) Arpacık Tedavisi
Arpacık tedavisinde göze sıcak uygulama yapılır. Daha şiddetli vakalarda doktorunuz kirpiklerinizi alabilir veya kurutmak için arpacık üzerinde küçük bir kesik açabilir. İltihap yayılma eğiliminde ise kloramfenikol gibi antibiyotik merhemlerin kullanılması gerekebilir.
4) Kılları Aldırmak
Kıl kökü iltihabı sürekli tekrar ediyorsa kıllarınızı aldırmak için lazer epilasyon uygulatmayı veya tüy dökücü krem kullanmayı düşünebilirsiniz.
