KOAH ve Öksürük: Aralarındaki İlişki ve Bilmeniz Gerekenler

KOAH ve Öksürük Kısaca

Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.

Dikkat
Normal

Endişelenmeli miyim?

KOAH, uzun vadeli bir akciğer hastalığıdır. İki hastalıktan oluşur; amfizem ve bronşit. Uzun süren öksürükler bu hastalığın bir belirtisidir.

Nelere Dikkat Etmeliyim?

Sigara KOAH hastalığı ile riskleri artırmaktadır bu alışkanlığınızdan vazgeçmek büyük bir adım olacaktır.

Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?

KOAH hastalığı için Göğüs Hastalıkları bölümüne başvurulmalıdır.

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Kronik obstrüktif akciğer hastalığınız (KOAH) varsa şu belirtilerden birini veya birden fazlasını yaşıyor olabilirsiniz:

Özellikle hareket ederken yaşanan nefes darlığı
Hırıltılı solunum
Göğüs bölgesinde daralma
Orta ya da çok fazla yoğunlukta mukus ve balgam üretimi

Hastalar genellikle öksürüğü en çok rahatsızlık veren belirti olarak ifade ederler.

Öksürük, filme gitmek gibi sosyal aktivitelere ve gece uykuya dalma konusunda size engel olabilir. Pek çok kişi KOAH ile ilişkilendirilen kronik öksürüğü geçirmek için doktora başvurmaktadır.

KOAH ve Öksürük Arasındaki İlişki

⇒Bu durum ne kadar rahatsızlık verici olsa da önemli bir işlevi vardır. Derin öksürükler, solunum yolunu tıkayan mukusun temizlenmesine ve daha kolay nefes almanıza yardımcı olmaktadır.

⇒Bazı doktorlar hastalarına nasıl öksüreceklerini öğretir ve daha sık öksürmelerini tavsiye eder. Bazı uzmanlar ise öksürerek daha kolay nefes alınacağından işi bir adım daha ileri götürerek öksürmeyi durduracak şeylerin yapılmasını engellerler.

KOAH’da Öksürüğün Nedenleri

Bir süredir KOAH’nız varsa muhtemelen ne kadar öksürdüğünüzün farkındasınızdır.

Kendinizi normalden daha çok öksürürken buluyorsanız ya da öksürdüğünüzde gelen balgam normalden farklıysa hastalığın şiddetlenmediğinden emin olmak için doktorunuza gitmelisiniz.

Öksürükte artışın olması pek çok farklı sebepten ötürü yaşanabilir. Öksürüğün çoğalması, vücudunuzun daha fazla balgam ya da mukus ürettiğini gösterir. Sigara kullanımı ya da zararlı dumanların solunması gibi tahriş edici etkenler öksürmeyi artırabilir.

Zatürre ya da grip gibi enfeksiyonlar veya gastroözofageal reflü gibi eşzamanlı hastalık yaşadığınızda da öksürük artar. Uzandığınız zaman gastroözofageal reflü, mide asidinin boğazına ve ağzınıza gelmesine neden olur. Bu durum ise öksürmenize yol açar.

Öksürüğünüz eşzamanlı hastalıklardan dolayı arttıysa, öksürüğü normal seviyeye çekmek için ilaç veya antibiyotik kullanmanız gerekebilir. Ancak kendi başınıza teşhis koymamalı, bir doktora görünerek doğru teşhisi alıp doktorunuzun verdiği ilaçları içmelisiniz.

Öksürmenin Tedavisi

⇒Sigara kullanıyorsanız atacağınız en önemli adım sigarayı bırakmak olacaktır.

⇒Sigarayı bırakmak, sigara kullananların tütünden dolayı oluşan kuru öksürüklerini sonlandıracaktır. Derin ve balgamlı öksürükler, solunum yolundaki mukusu temizlemek için kuru öksürüğün yerini alabilir.

Öksürük İlaçları

Salmeterol gibi beta-agonistler bazen öksürüğü azaltabilir. Beta-agonistler, solunum yolunun açılmasını ve akciğerlere daha fazla oksijen gitmesini sağlayan bronkodilatör türleridir.
Uzun süreli bronkodilatörler genellikle inhaler şeklinde olan kortikosteroidlerle bir arada kullanılırlar. Advair ve Symbicort bu kombinasyon ilaçlarının arasında bulunur.
Bazı araştırmacılar kodein içeren öksürük şuruplarının etkisini araştırmışlardır.
Çok az çalışma öksürmede azalma olduğunu gösterirken bazı çalışmalar bu sonuca varamamışlardır. Kodeinin uzun süreli kullanımı bağımlılık yapabilir. Öksürüğü geçirmek için öksürük şurubu ve kodein kullanmak sizin ve doktorunuzun birlikte verebileceği bir karardır.

Diğer KOAH İlaçları

KOAH’yı kontrol etmek için önemli başka ilaçlar olsa da bu ilaçların öksürük üzerinde bir etkisi yoktur. Bu ilaçlar arasında şunlar bulunur:

Prednizon (Rayos, Prednisone Intensol) gibi kortikosteroidler
Tiotropyum (Spiriva) gibi öksürük refleksini daha da hassaslaştıran antikolinerjikler

Öksürük Olmadan KOAH Görülebilir mi?

⇒KOAH, öksürük ve aşırı mukus üretimiyle sonlansa da amfizem yaşandığında durum bu şekilde değildir. Amfizem, KOAH’nın altında sınıflandırılan hastalıklardan biridir. Amfizem, alveollerde yani hava keseciklerinde ilerleyen bir hastalık olup akciğerlerin çökmesine neden olabilir.

⇒Amfizemin nefes darlığı dışında bir belirtisi yoktur. Amfizemi olan pek çok kişide öksürük ya da aşırı mukus üretimi görülmez. Bazı kişilerde hem amfizem, hem de kronik bronşit görülebilir.

⇒Amfizem, ciddi komplikasyonların oluşma riskinin olduğu ciddi bir hastalıktır. Basit aktiviteler sırasında bile nefes darlığı yaşıyorsanız değerlendirme yapması için doktora gitmelisiniz. Bu durumda, öksürüğünüz olmasa bile KOAH’nın bir türünü yaşıyor olabilirsiniz.

Hastalığın İlerleyişi

⇒Öksürük, KOAH’nın birincil belirtilerinden olsa da öksürüğü kontrol altına almak için hatta öksürüğün kontrol altına alınıp alınmaması gerektiğine dair çok az çalışma yapılmıştır.

⇒Öksürük, hayatınıza engel oluyorsa tedavi seçeneklerini öğrenmek için doktorunuzla görüşebilirsiniz.

Nasıl Öksürmelisiniz?

Soru: Kronik öksürükte mukusun çıkarılması için ne tür öksürme teknikleri kullanılmalıdır?

Cevap: Mukusu çıkarmaya yarayan ve sizi yıpratmayacak bir öksürük yöntemi vardır. Bu yöntem, KOAH’nın ya da diğer kronik akciğer hastalıklarının neden olduğu öksürüklerde size yardımcı olabilir. Doktorunuzla ya da solunum yolu uzmanınızla çalışarak bu tekniği öğrenebilirsiniz.

Sandalyede başınız yukarıda ve dik olacak şekilde oturun.
Karnınızı kullanarak nefes alın ve 2 – 3 saniye bekleyin.
Boğazınızın arkasını açarak, “ha” sesi çıkararak havayı çıkarın.
Bu şekilde 2 – 3 kez nefes alın, daha sonra 5 – 10 kez normal nefes alın.
Döngü şeklinde tekrarlayın.

⇒Solunum yolunuz ne kadar daraldıysa, derin nefes almak o kadar etkili olacaktır.

Judith Marcin, Sağlık Uzmanı

Kaynak: Healthline