Krup Hastalığı: Neden olur? Nasıl Atlatılır?

Krup hastalığının temel belirtileri şunlardır:

• Havlama sesine benzeyen öksürük
• Seste çatallaşma, ses kısıklığı
• Nefes almada zorluk
• Nefes alırken ortaya çıkan hırıltılı ses (bu hırıltı çocuk ağladığında veya öksürdüğünde daha belirgindir, ancak şiddetli vakalarda uyku halinde bile ortaya çıkabilir)

Krup hastalığı belirtilerinin bazı özellikleri şunlardır:

• Geceleri kötüleşir.
• Genellikle birkaç gün içinde geçer. Ancak bazı nadir vakalarda bu süre iki haftayı bulabilir.
• Bazı vakalarda krup hastalığı belirtilerinden önce burun akması, boğaz iltihabı, yüksek ateş gibi grip benzeri belirtiler ortaya çıkabilir.

Nefes darlığı şiddetlenirse veya ateş çok fazla yükselirse acil tıbbi destek gerekli hale gelebilir.

1.Virüsler

Krup hastalığı vakalarının büyük çoğunluğu virüs kaynaklıdır. Aşağıdaki virüsler gırtlağın şişmesine yol açarsa, soluk borusunu tıkar veya akciğerdeki hava borularını etkilerse krup hastalığı ortaya çıkabilir:

• Parainfluenza virüsleri
• Kızamık virüsü
• Soğuk algınlığına yol açan virüsler
• Solunum sinsisyal virüsü (RSV, bebeklerde şiddetli solunum problemlerine ve zatürreye yol açabilen virüs)

2.Diğer Nedenler

Aşağıdaki etkenler de nadiren krup hastalığına yol açabilir:

• Yabancı cisimlerin soluk borusuna kaçması (fıstık, kalem kapağı vb.)
• Epiglotit (yutaktaki kapakçığın iltihap kapması)
• Polen, ev tozu vb. maddelerin alerjik reaksiyona yol açması
• Asit reflüsü

3.Bakteriler

Bakteri kaynaklı iltihaplar da çok nadiren krup hastalığına yol açabilir.

Krup hastalığının tedavisi, belirti şiddetine göre değişkenlik gösterir. Belirtiler çoğu zaman evde tedavi edilebilecek kadar hafif seyreder.

1.Sakinleştirin

Nefes almada zorluk, tedirgin edici ve hatta korkutucu olabilir. Bu heyecan, nefes darlığı probleminin daha da şiddetlenmesine neden olabilir.

• Çocuğunuz, kendisi ile ilgili endişe duyduğunuzu hissetmemeli, tedirgin olmamalı.
• Yumuşak bir ses tonu kullanarak çocuğunuzu teskin etmeli, yanında olduğunuzu hissettirmelisiniz.
• Çocuğunuz nefes alırken çok fazla zorlanmaya başlarsa, acilen hastaneye gitmeli veya ambulans çağırmalısınız.

Dinlendirin: Virüs kaynaklı hastalıklarda vücut dinlenmeye ihtiyaç duyar. Çocuğunuz zamanının çoğunu yatakta geçirmek zorunda kalabilir. Ancak uyanmakta ve kendine gelmekte çok zorluk çekiyorsa tıbbi destek almalısınız.

2.Bol Su Tüketimi

Su, krup hastalığından kurtulmak ve genel vücut sağlığının korunması için çok önemlidir. Yüksek ateş ise vücudun su kaybını artırır. Krup hastalığı esnasında su tüketimi daha büyük bir önem kazanır.

• Küçük bebeklerde anne sütü yeterli olacaktır.
• Büyük çocuklara su ile birlikte taze sıkılmış meyve suları da önerilebilir.
• Buzlu meyve çubukları hem çocuğunuz için tercih sebebi olabilir, hem de olası boğaz iltihabını yatıştırabilir.

3.İlaç Tedavisi

Krup Hastalığında Hangi İlaçlar Kullanılır?

Krup hastalığı belirtilerini yok edebilecek soğuk algınlığı ilaçlarının çoğu, küçük çocuklar için uygun değildir. Ancak acetaminophen (Tylenol) kullanılabilir. Acetaminophen herhangi bir ağrıyı veya rahatsızlık hissini azaltacak, yüksek ateşi düşürecektir.

• 6 aylıktan büyük bebeklerde ve çocuklarda onlara özel ibuprofen ilaçlar kullanılabilir.
• Şiddetli vakalarda doktorunuz tarafından Dexamethasone gibi steroid ilaçlar önerilebilir. Bu steroidler çocuğunuzun nefes almasını kolaylaştıracaktır.
• Antibiyotikler çoğu vakada işe yaramaz.

4.Soluk Alma Cihazları

Çocuğunuz dinlenme halinde bile hırıltılı soluk alıyorsa, epinefrin verilmesi gerekebilir. Epinefrin, nebulizatör adı verilen soluk alma cihazları kullanılarak solunabilir. Bu sayede soluk borusu civarındaki kaslar gevşeyecek, solunum kolaylaşacaktır.

Krup hastalığına sıradan soğuk algınlığı virüsleri neden olduğu için farklı bir korunma yöntemine gerek yoktur. Ellerin düzenli olarak yıkanması, ağıza yabancı madde alınmamasına dikkat etmek ve kendisini iyi hissetmeyen kişilere çocuğunuzu fazla yaklaştırmamanız uygulayabileceğiniz stratejilerdir.

Kızamık nedeniyle oluşan krup hastalığını engellemek için çocuğunuzun aşılarını düzenli olarak yaptırınız.

Krup Hastalığında Kullanılan İlaçlar

Sıradan soğuk algınlığı için kullanılan ilaçlar yararsızdır. Eğer etkili olacağını düşünerek soğuk algınlığı ilaçlarının kombinasyonlarını denerseniz hastanın durumu kötüleşebilir. Bu neden soğuk algınlığı ilaçlarından kaçının. Krup hastalığında ağrıya yardım etmesi ve ateşi düşürmesi için:

• Tylenol
• Motrin
• Advil ilaçlarını kullanabilirsiniz.

1.Zencefil

Zencefili boğaz pastili olarak kullanabilirsiniz. Üzerine çok az tuz serptiğiniz zencefili çiğnemeniz krup belirtilerini gidermeye yardım edecektir. Alternatif olarak ise zencefil ve Hint fesleğenini karıştırıp çayını içebilirsiniz.

2.Bal

Günlük olarak bir bardak çaya ya da suya katarak içeceğiniz bir çay kaşığı bal krup hastalığına iyi gelecektir.

3.Sıcak süt ve zerdeçal

Bir bardak sıcak süte 3 çay kaşığı zerdeçal tozu ekleyerek içebilirsiniz. Bu karışımı krup hastalığı devam ettiği sürece devam ettirin.

4.C vitamini

C vitamini bağışıklık sistemini güçlendirecek ve çocuğunuzun krup hastalığı ile geçirdiği süreyi kısaltacaktır. Çocukların C vitaminini meyvelerden alması daha yararlıdır.

5.Mürver şurubu

Mürver şurubu bağışıklık sistemini güçlendirir. Soğuk algınlığı dönemlerinde haftada birkaç kez kullanılması krup hastalığına yakalanma riskini azaltacaktır.

• Krup hastalığı 6 ay- 3 yaş aralığındaki çocuklarda ani bir şekilde ortaya çıkar ve hızla ilerler. Belirtileri klasik krup hastalığı belirtileri ile aynıdır. Tedavisi için ise çocuğunuzun bol su içmesini sağlayın. Eğer kontrol altına alamazsanız en yakında bulunan sağlık kuruluşundan yardım alın.
• Özellikle geceleri şiddetini arttıran krup hastalığında belirtilerin birkaç gün içerisinde hafiflemesi gerekir. Eğer herhangi bir değişim olmuyor ise sorun bir başka solunum yolu enfeksiyonundan kaynaklanıyor olabilir. Bu nedenle doktora gidilmesi önemlidir.

12 yaşın altında olan hiçbir çocuğa kür önerisinde bulunmuyorum. 12 yaş altındaki çocukların pediatriye götürülmesi gerekir.

İbrahim Saraçoğlu

Profesör Doktor