Kurşun Zehirlenmesi Belirtileri ve Tedavisi

Kurşun; eski evlerde ve çocuk oyuncaklarında kullanılan boyaların içeriğinde bulunan zehirli bir metaldir. Kurşun zehirlenmesi, vücutta fazla miktarda kurşunun birikmesi demektir ve ölümcül sonuçlara yol açabilecek ciddi bir tıbbi durumdur.

Zehirlenmeye neden olacak kurşunun birikmesi genelde aylar hatta yıllar alır. Çocuklar kurşun zehirlenmesine daha yatkındır çünkü, nesneleri ya da bunlara dokunduktan sonra parmaklarını ağızlarına götürmeye meyillidirler. Kurşun zehirlenmesi fiziksel ve zihinsel problemlere yol açabilir, bu da çocukların sinir sistemi ve beyinsel gelişimi henüz tamamlanmadığı için çok tehlikelidir.

Kurşun Zehirlenmesi Belirtileri

Kurşun zehirlenmesi kişinin kanındaki kurşun seviyesi tehlikeli miktarlara yükselmeden teşhis edilemeyebilir. Bunun nedeni kurşun zehirlenmesi belirtilerinin genellikle seviye aşırı yükselmeden görülmüyor olmasıdır. Kurşun zehirlenmesi çocukları ve yetişkinleri değişik biçimlerde etkiler.

Çocuklarda Görülen Belirtiler

• Öğrenme güçlüğü
• Büyüme ve gelişmede gecikme
• İştah kaybı ve zayıflama
• Sinirlilik hali
• Yorgunluk
• Kabızlık
• Kusma
• Duyma kaybı
• Karın ağrısı

Yetişkinlerde Görülen Belirtiler

• Ruh hali bozuklukları
• Hafıza kaybı
• Zihinsel gerileme
• Baş ağrısı
• Kas ve eklem ağrıları
• Kabızlık
• Karın ağrısı
• Yüksek tansiyon
• Hamile kadınlarda düşük ya da erken doğum
• Erkeklerde sperm sayısında anormal azalma

Kurşun Kaynakları ve Zehirlenme Çeşitleri

İş ve İş yeri Kaynaklı Kurşun Zehirlenmesi
İş yerinde fazla kurşuna maruz kalma yetişkinlerde en çok görülen zehirlenme nedenidir. Ebeveynleri kurşuna maruz kalınan işlerde çalışan çocuklar da anne-babalarının derilerinden ve kıyafetlerinden bulaşan toz yoluyla zehirlenme yaşayabilir.

İş yerindeki; askeri mühimmat, radyasyon kalkanları, ağız ve diş için x-ray makinelerinde kullanılan filmler, sıhhi tesisat ekipmanları, doğum öncesi kalp hızı monitörü, bazı cerrahi ekipmanlar, seramik kaplamalar, jet motorları ve devre kartları gibi ürünler kurşun içermektedir.

İş yerinde kurşun zehirlenmesine maruz kalabilecek meslek grupları arasında; plastik ve kauçuk üreticileri, ateşleme eğitmenleri, pil geri dönüşümcüleri ve üreticileri, cam üreticileri, inşaat işçileri, oto tamirciler, kaynakçılar, madenciler, matbaa işçileri, bakır ve çinko içeren cevher işleme yapanlar, katı atık yakma işçileri, boya üretim işçileri bulunmaktadır.

Boya Kaynaklı Kurşun Zehirlenmesi
Renkli bileşenlerinden ötürü kurşun boya sektöründe sıkça kullanılan bir maddedir. Şu anda hala kurşun içeren boya tozları ve partikülleri çocuklarda görülen kurşun zehirlenmesinin en yaygın nedenidir. Örneğin pika adı verilen genelde çocuklarda görülen besin dışı maddeleri yeme arzusu, çocuklarda boya tozu yutma ve kurşun zehirlenmesi riskini arttırmaktadır.

Duvardan düşen küçük bir boya parçası yüzlerce miligram kurşun içerebilir ya da kurşun tozlarının zemine dağılmasına neden olabilir. Bu özellikle emekleme çağındaki çocuklar için bir risk unsurudur.

Evinizin duvarlarında kurşun içerikli boya mevcutsa bunun üzerini kurşunsuz bir boya katmanıyla kapatma yoluyla mühürleyerek toz ve duman miktarını minimize edebilirsiniz. Kurşunlu boya kapı çevresi veya pencere pervazı gibi devamlı kullanılan bir bölgedeyse ise boyanın tüm izlerinin yok edildiğinden emin olunmalıdır.

Toprak Kaynaklı Kurşun Zehirlenmesi
Topraktaki kurşun miktarının fazla olması, toprakta yetişen besinlerin tüketilmesi ya da toprağın tenle direkt temas ihtimali gibi nedenlerle tehlikelidir.

Kirlilik düzeyi yüksek alanlarda da yüksek kurşun miktarı görülmektedir.

Su Kaynaklı Kurşun Zehirlenmesi
Yeraltı ve yüzey sularının ikisi de normalde atmosferde ya da toprakta olan kurşunu içerebilme ihtimalinden ötürü risklidir. En risklisi ise önüne çıkanı ufalayarak bünyesine katabileceği için asidik sulardır. Kurşun içeren sıhhi tesisat malzemeleri ve borular da toksinleri içme suyuna geçirebilir. Halkın kullanımına açık su kaynaklarına kimyasal aşınma ve kurşun miktarı artmasına karşı aynı zamanda da pH dengesini sağlamak için çeşitli kimyasallar eklenebilir.

Kurşun Zehirlenmesi Tedavisi

Kurşun zehirlenmesi; çocukların fiziksel ve zihinsel gelişimini engelleyebilir hatta yaşamı tehdit eden sorunlara neden olabilir. Bu yüzden kurşun zehirlenmesiyle başa çıkmak çok önemlidir.

Kurşuna Maruz Kalmayın
Kurşun kaynağının yok edilmesi ilk adımdır. Eğer kaynak yok edilemiyorsa kurşuna maruz kalma oranını en aza indirmek için ölçümler yapılmalıdır.

Örneğin; boya üzerine yeni katmanla izolasyon yapma, kurşun içeren maddelerle çalışırken eldiven takma, mobilya ve pencere gibi kurşun içeren bölgeleri sıklıkla ıslak bezle silme gibi.

Eğer mutfak ve banyonuzda eski borular mevcutsa suyu kullanmadan önce bir süre soğuk suyun akmasını bekleyin.
Bölgedeki sağlık kuruluşlarına, kurşuna maruz kalışı azaltmak için uygulanabilecek yöntemler konusunda danışın.

Kıskaçlama/EDTA Terapisi
Bu tedavi belirli metallerin toksik seviyelerinin zehirlenme seviyesine geldiği durumlarda kullanılır. Vücuda kurşun ve bazı diğer metallerin elimine edilmesi için EDTA adı verilen bir ilacın enjekte edilmesi demektir.

Kanında 45mcg’den yüksek kurşun görülen yetişkinlere genelde bu tedavi uygulanır. Kandaki seviye kaç seans terapi görüleceğini belirler. Çocuklara yetişkinlerden daha düşük dozlar uygundur. Yine de bu tedavi zehirlenmenin neden olduğu tüm hasarların yok edilmesini sağlayamayabilir.

Demir ve kalsiyum içeren besleyici ve doğal ürünlerin tüketilmesi de kurşun zehirlenmesiyle savaşmak için destek sağlar.