Kuş Gribi Nedir?
Kuş gribi, sadece kuşları değil, aynı zamanda insanları ve diğer hayvanları da enfekte edebilen viral bir enfeksiyondur. Virüsün çoğu formu kuşlar ile sınırlıdır. H5N1, kuş gribinin en yaygın şeklidir. Kuşlar için ölümcüldür ve insanları ve bir taşıyıcıyla temas eden diğer hayvanları kolayca etkileyebilir. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre H5N1 ilk olarak 1997 yılında insanlarda keşfedildi ve neredeyse enfekte olan insanlarn %60’ını öldürdü. Günümüzde virüsün insandan insana temas yoluyla yayılması ile bilinmemektedir. Yine de, bazı uzmanlar H5N1'in insanlar için salgın bir tehdit olma riski oluşturabileceğinden endişe duyuyorlar.
Kuş Gribi Kısaca
Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.
- Dikkat
- Normal
Kuş Gribi Nedir?
Kuş gribi, sadece kuşları değil, aynı zamanda insanları ve diğer hayvanları da enfekte edebilen viral bir enfeksiyondur. Virüsün çoğu formu kuşlar ile sınırlıdır.
Nelere Dikkat Etmeliyim?
Kuş gribine maruz kalırsanız, doktorunuza ya da hastaneye gelmeden önce personeli bilgilendirmelisiniz. Onları vaktinden önce uyarmak, sizi ve bakımınızı yapmadan önce personeli ve diğer hastaları korumak için önlem almalarını sağlayacaktır.
Kuş Gribinin Belirtileri Nelerdir?
Grip benzeri tipik semptomlarla karşılaşırsanız, bir H5N1 enfeksiyonu yaşayabilirsiniz:
- Öksürük
- İshal
- Solunum güçlüğü
- 38°C’nin üzerinde ateş
- Baş ağrısı
- Kas ağrıları
- Keyifsizlik
- Burun akması
- Boğaz ağrısı
⇒Kuş gribine maruz kalırsanız, doktorunuza ya da hastaneye gelmeden önce personeli bilgilendirmelisiniz. Onları vaktinden önce uyarmak, sizi ve bakımınızı yapmadan önce personeli ve diğer hastaları korumak için önlem almalarını sağlayacaktır.
Kuş Gribine Ne Sebep Olur?
⇒Birkaç tür kuş gribi olmasına rağmen, H5N1, insanlarıa bulaşan ilk kuş gribi virüsü idi. İlk enfeksiyon 1997 yılında Hong Kong’da meydana geldi. Salgın, enfekte kümes hayvanlarının kullanımına bağlıydı.
⇒H5N1, yabani su kuşlarında doğal olarak oluşur, ancak evcil kümes hayvanlarına kolayca yayılabilir. Hastalık enfekte olmuş kuş dışkısı, burun ifrazatı veya ağızdan ya da gözlerden salgılarla temas durumunda insanlara bulaşır.
⇒Enfekte olmuş kuşlardan düzgün pişmiş etin veya yumurtanın tüketilmesi, kuş gribine yol açmaz, fakat yumurtalara asla akıcı şekilde servis edilmemelidir. 73.9ºC iç sıcaklıkta pişirilmiş ise et güvenli kabul edilir.
Kuş Gribi Risk Faktörleri Nelerdir?
⇒H5N1, uzun süre hayatta kalma yeteneğine sahiptir. H5N1 ile enfekte olmuş kuşlar, virüsü dışkı ve tükürükte 10 gün boyunca salgılamaya devam eder. Kirlenmiş yüzeylere dokunmak enfeksiyonu yayabilir.
Aşağıdaki durumlarda, H5N1 ile enfekte olma riskiniz daha yüksek olabilir:
- Bir kümes hayvanı çiftçisi olmanız
- Etkilenen bölgeleri ziyaret eden bir gezgin olmanız
- Enfekte kuşlara maruz kalmanız
- Az pişmiş tavuk veya yumurta yiyen biri olmanız
- Enfekte hastalara bakan bir sağlık çalışanı olmanız
- Virüslü bir kişinin hane halkı üyesi olmanız
Kuş Gribi Nasıl Teşhis Edilir?
⇒Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) kuş gribi tespit etmek tasarlanmış bir test onayladı. Test influenza A/H5 (Asya soy) virüsü gerçek zamanlı RT-PCR primer ve prob seti olarak adlandırılır. Sadece dört saat içinde ön sonuçlar sunabilir. Bununla birlikte, test yaygın olarak mevcut değildir.
Doktorunuz kuş gribine neden olan virüsün varlığını araştırmak için aşağıdaki testleri yapabilir:
- Oskültasyon (anormal nefes seslerini tespit eden bir test)
- Beyaz kan hücresi diferansiyel
- Nazofarengeal kültür
- Göğüs röntgeni
⇒Kalbinizin, böbreklerinizin ve karaciğerinizin işleyişini değerlendirmek için ek testler yapılabilir.
Kuş Gribinin Tedavisi Nedir?
Kuş Gribi Olan Biri için Tahmin Nedir?
⇒Kuş gribi enfeksiyonu için görünüm enfeksiyonun ciddiyetine ve buna neden olan grip virüsü tipine bağlıdır. H5N1 yüksek mortalite oranına sahipken, diğer tiplerde yoktur.
Bazı potansiyel komplikasyonlar şunlardır:
- Sepsis (bakterilere ve diğer mikroplara muhtemel ölümcül bir enflamatuar tepki)
- Zatürree
- Organ yetmezliği
- Akut solunum sıkıntısı
⇒Kuşlarla ilgilendikten sonra 10 gün içinde grip belirtileriniz oluşursa veya bilinen bir kuş gribi salgını olan bölgelere seyahat ediyorsanız doktorunuzu arayın.
Kuş Gribi Nasıl Önlenir?
⇒Doktorunuz size grip aşısı yaptırmasını önerebilir, böylece insanlarda salgının insan formunu almazsınız. Hem kuş gribini hem de insan gribini aynı anda geliştirirseniz, yeni ve muhtemelen ölümcül bir grip şekli oluşabilir.
CDC, H5N1’den etkilenen ülkelere seyahat hakkında hiçbir öneride bulunmuş değil. Ancak, aşağıdakilerden kaçınarak riskinizi en aza indirebilirsiniz:
- Açık hava pazarları
- Enfekte olmuş kuşlarla temas
- Az pişmiş tavuk
⇒İyi hijyen edindiğinizden ve ellerinizi düzenli olarak yıkadığınızdan emin olun.
⇒FDA kuş gribine karşı korunmak için tasarlanmış bir aşıyı onayladı, ancak aşı şu anda halka açık değil. Uzmanlar, H5N1 insanlar arasında yayılmaya başlarsa aşının kullanılmasını tavsiye eder.
Kaynak: Healthline
Yorumlar (0)